Geschiedenislokaal.nl:
digitale bronnen voor
het onderwijs
'Hebben jullie online ook lokale bronnen over de Tweede Wereldoorlog?' Een eenvoudig antwoord op
deze en soortgelijke vragen uit het onderwijsveld kon tot voor kort maar moeilijk worden gegeven.
Bronnen zijn er meestal wel, maar vaak moeilijk te vinden, nauwelijks digitaal beschikbaar en in de
meeste gevallen alleen tegen betaling te verkrijgen. Met Geschiedenislokaal.nl komt daar verandering in.
Geschiedenislokaal.nl
In 2009 startte het Noord-Hollands Archief in samenwerking
met het Stedelijk Gymnasium Haarlem en Bureau Archeologie
Haarlem het succesvolle educatieproject 'Verhalen uit de
Beerput'. Voor dit nog altijd voortdurende project moeten
leerlingen van het gymnasium onderzoek doen naar de vraag
hoe een bij de school opgegraven archeologische vondst
- permanent tentoongesteld in vitrines in de pauzeruimtes van
de school - ooit in de beerput terecht is gekomen. Hoewel de
leerlingen hierbij volop mogen fantaseren, moet hun verhaal in
een historische context worden geplaatst. De leerlingen brengen
hiervoor een bezoek aan het archief en doen aansluitend
onderzoek in een Wikipedia-achtige omgeving die is gevuld
door verschillende Haarlemse erfgoedinstellingen. Een nadeel
van deze omgeving is echter dat de geboden informatie, net als
in een Wikipedia-artikel, is opgebouwd uit veel tekst met zo nu
en dan een afbeelding. Het contact met het oorspronkelijke
bronmateriaal gaat daardoor grotendeels verloren. Een tweede
nadeel is dat de omgeving alleen te benaderen is voor leerlingen
van het gymnasium. De omgeving heeft echter ook twee
belangrijk succesfactoren: de lokale focus én het instellingover-
stijgende karakter van de geboden bronnen. Voor een leerling
maakt het immers niet uit of een (historische) bron afkomstig is
van het Noord-Hollands Archief of bijvoorbeeld Bureau Archeologie
Haarlem.
Met de vraag van docenten naar digitaal bronmateriaal ter
verdieping van de geschiedenisles én de voor- en nadelen van
het project 'Verhalen uit de Beerput' in het achterhoofd, startte
het Noord-Hollands Archief in januari 2013 met de ontwikkeling
van Geschiedenislokaal.nl. Het Regionaal Archief Tilburg raakte
al snel enthousiast over de plannen en haakte aan. Door samen
voeging van de educatiebudgetten van de twee instellingen kon in
Bfwumt
Afbeelding 1. Homepage Geschiedenislokaal023.nl.
2014 gestart worden met de bouw van de website, uitgevoerd door
ab-c media. Op 22 januari 2015 werden Geschiedenislokaal023.nl
en Geschiedenislokaal013.nl gelijktijdig gelanceerd in respectievelijk
Haarlem en Tilburg (zie afbeelding 1).
Het digitale lokaal is een platform waarop lokale historische
bronnen zoals foto's, documenten, objecten, plattegronden en
filmfragmenten op een aantrekkelijke manier worden aangeboden.
Hoewel het platform ook geschikt is voor andere geïnteresseerden,
is het met name bedoeld voor gebruik in het voortgezet
onderwijs. Het primaire doel is dan ook om leerlingen
vertrouwd te laten raken met het lokale culturele erfgoed als
primaire bron van kennis over de (lokale) geschiedenis. Of het
nu om een archiefstuk, archeologische vondst of schilderij gaat,
de leerling kan deze in Geschiedenislokaal.nl terugvinden. Alle
relevante lokale bronnen van verschillende erfgoedinstellingen
worden op één plaats, op één website, aangeboden, uiteraard
met juiste bronvermelding. Naast het Regionaal Archief Tilburg
participeren op dit moment Stadsmuseum Tilburg, Textiel
Museum, Bibliotheek Midden-Brabant en Brabant-Collectie in
20 2015 nummer 3