'De geschiedenis van Veen-
huizen is nog altijd actueel'
In gesprek met schrijfster Suzanna Jansen
pauperparadijs
Sinds Suzanna Jansen Het Pauperparadijs publiceerde, hebben velen hun weg naar de archieven van
de Maatschappij van Weldadigheid gevonden, op zoek naar hun eigen voorouders die net als die van
de schrijfster lijdend voorwerp waren van goedbedoelde pogingen tot verheffing van de armen. Zij
hebben het nu wel een stuk makkelijker dan Suzanna tien jaar geleden, want een groot deel van
het onderzoek kunnen ze vanuit hun luie stoel doen.
Si*1
Suzanna Jansen Het
Een familiegeschiedenis
Floortje Tuinstra l
Hoe verliep je allereerste bezoek oon een archief?
'Ik schreef een brief aan de afdeling Burgerzaken van de gemeente
Amsterdam om te vragen of ze meer wisten over mijn
overgrootmoeder. Drie weken later kreeg ik antwoord dat ik
daarvoor bij het gemeentearchief moest zijn. Dat zat toen nog
aan de Amstel. Het was 2002 en er stond nog niets online.
Aangezien ik een kinderwagen bij me had was het bezoek aan
het oude gebouw met al zijn opstapjes en afstapjes een onder
neming op zich. Ik had geen idee waar ik moest beginnen, hoe
ik moest beginnen en wat ik eigenlijk zocht. Ik heb werkelijk
alles gevraagd. Dankzij de hulp van de medewerkers op de zaal
voor genealogie begon ik na verloop van tijd een beetje door te
krijgen wat ik eigenlijk aan het doen was en hoe alles in elkaar
stak.'
Zijn er dingen die je speciaal hebben verbaasd?
'Die gigantische hoeveelheid! Dat maakte het anderzijds vaak
extra moeilijk om dingen te vinden. Neem bijvoorbeeld de
militaire stamboeken bij het NA. Met het doorgronden van
alleen al de toegangen was ik een dag bezig. Ik was op zoek
naar mijn betoverovergrootvader en wist niet precies wanneer
hij in dienst was gekomen. Gelukkig had hij een weinig voor
komende naam, want bij een voorvader Jansen was het nog
veel moeilijker geweest.'
Heel veel van de bronnen [waaronder de hiervoor genoemde
militaire stamboeken] die je destijds ter plekke moest bestu
deren, zijn in de loop der jaren online beschikbaar gekomen. In
mei 2008, een paar maanden nadat 'Het Pauperparadijs
verscheen, lanceerde het Drents Archief op DrenLias een groot
aantal digitale toegangen op bestanden die persoonsgegevens
van tienduizenden bewoners van de armenkolonies bevatten.1
Dat was vast geen toeval?
'Nee, inderdaad. Het Drents Archief was al langer van plan deze
bestanden te digitaliseren, maar naar aanleiding van de
verschijning van mijn boek hebben ze het proces versneld
omdat ze een grote toename in de vraag verwachtten. Die
lancering vond plaats in het Gevangenismuseum waar we een
nummer 3 201 5 17
-
Uitgeverij Balans: 'Het Pauperparadijs.
Sinds je onderzoek voor Het Pauperparadijskun je jezelf wel
een door de wol geverfde archiefonderzoeker noemen. Was je
dat daarvoor ook al?
'Nee, dit was echt mijn allereerste kennismaking. Ik besefte
daarvoor niet eens dat er archieven bestonden.'
Balar