F.-books kopent lezen en verkopen
Open data
Business Model Innovatie
TwnXabine!
'„Y* t.> jM *tMnr-h- ïimIm Vnlqt* b*jMl
'perfect storm' van digitalisering.4 De kenmerken van deze
transformatie zijn op hoofdlijnen:
- De acceptatie van technologie door individuen is sneller dan
die technologie door organisaties ingezet kan worden;
- Door dit tempoverschil veranderen de machtsverhoudingen in
de economie: het individu heeft de besturing van de waarde
keten naar zich toe getrokken. Met de sterke technologische
vooruitgang is ook het verwachtingspatroon van klanten
toegenomen;
- Organisaties moeten daarom hun klanten kennen en in staat
zijn hun gedrag te voorspellen. Niet langer de gemiddelde
klant is belangrijk, wel de individuele klant.
Van Belleghem heeft over deze transformatie en de gevolgen
hiervan voor de klantrelaties van organisaties een boeiend boek
geschreven: When digital becomes human.5 Hij stelt dat niet de
nieuwe technologie op zich leidt tot nieuwe business modellen,
maar dat de nieuwe technologie het mogelijk maakt om de
klantervaring naar een hoger niveau te tillen. De technologie
faciliteert een nieuwe klantervaring. Een klantrelatie waar de
klant de volledige controle van het proces bepaalt. De digitale
klanteninterface zal daarbij aan belang winnen. Maar een puur
digitale relatie loopt het risico een uitermate rationele relatie te
zijn. De menselijke factor is in staat emotie toe te voegen. 'De
klantrelatie van de toekomst is een digitale én een menselijke
relatie. Innovatie is nodig op beide dimensies.'
De digitalisering gaat verder dan het hebben van een website
of aanwezig zijn op sociale media. De digitale klantrelatie zal
zich vooral in de offline wereld manifesteren. De basis wordt
gelegd via een slim uitgedacht ecosysteem waarbij alle kanalen
sneller dan realtime met elkaar samenwerken. Een digitaal
ecosysteem is de interactie tussen de verschillende kanalen
(online en offline), de consument en betrokken partners. Dit
systeem zet de klant centraal en verbindt alle mogelijke contact
momenten met elkaar. Een digitaal ecosysteem functioneert via
datacentralisatie, sneller-dan-realtime-acties en via een open
partnermodel. 'Het gaat over de digitalisering van alle facetten
van de klantrelatie. Digitaal niet gevonden worden, niet kunnen
aankopen of geen service verlenen, is een garantie op een
eindig bestaan.'
Wat houden de veranderingen voor archiefinstellingen in? Het
proces van opname, beheer en beschikbaar stellen zal groten
deels geautomatiseerd gaan verlopen. Er zal veel eerder en veel
meer archief aan archiefinstellingen in beheer worden gegeven.
Digitaal archief vereist een bewaarstrategie en een goede
digitale beheeromgeving. Zorgdragers willen ontzorgd worden
van het leesbaar houden van informatie door 'uitplaatsing' in
een e-depot vóór de formele overbrenging naar een
archief-bewaarplaats.
Een ontwikkeling is verder dat overheidsorganisaties hun archief
actief openbaar willen maken na afsluiting van het werkproces
door 'vervroegde overbrenging'. Digitalisering biedt door
'uitplaatsing' en 'vervroegde overbrenging' van archief enerzijds
dus kansen om de kerntaak van archiefinstellingen uit te
breiden, en de sector krijgt een rol in de 'open overheid'.
Er zullen anderzijds door open data alternatieve vormen van
beschikbaarstelling ontstaan naast het (centrale) aanbod van
de archiefsector zelf. Beschikbaar stellen is dan niet meer het
exclusieve domein van archiefinstellingen. Zodra deze data open
beschikbaar zijn bieden andere partijen daarmee slimme
diensten aan. Voorbeelden zijn de genealogische internetdiensten
die Bob Coret heeft ontwikkeld op basis van gegevens van
archiefdiensten en de diensten van anderen op basis van
beeldmateriaal van het Rijksmuseum. Deze digitale transformatie
zal uiteindelijk moeten leiden tot een nieuwe klantrelatie. Het
vereist een omslag, een transitie, om dat einddoel te bereiken.
Het traditionele, analoge, business model alleen voldoet niet
meer. Er is een nieuw, digitaal, business model nodig.
Business modellen gaan niet primair over geld verdienen.
Hoewel ze vaak worden geassocieerd met verdienmodellen,
gaan business modellen over meer: het raamwerk waarmee
een organisatie of dienst meerwaarde creëert. Aan de basis van
innovatie van business modellen ligt het Business Model Canvas
(BMC) van Osterwalder.6 Op basis van de publicaties van
Osterwalder kwam DEN al in 2009 met Business Model
Innovatie Cultureel Erfgoed (BMICE) en in 2011 met een
nummer 3 201 5 15