r ^^5^5=^ J
W 5^- :i-^5-
F J
Aan de slag
Zonnige toekomst
i
'Verklaring van Vereniging', 12 december 2003.
Aanzienlijke klus
Kaj van Vliet (rijksarchivaris van Utrecht) vertelde hoe Het
Utrechts Archief, als landelijk centrum voor kerkelijke archieven,
de archiefstukken opnam. Dat was een aanzienlijke klus:
450 strekkende meter archief van de Gereformeerde Kerken in
Nederland, 350 meter archief van de Raad van de Zending, en
de landelijke kerkelijke en semikerkelijke archieven uit het
Nationaal Archief. Daarnaast moesten ook 150 archiefbestanden
vanaf 1999 - goed voor nog eens 3100 strekkende meter -
verwerkt en geïnventariseerd worden, voordat ze konden
worden opgenomen in de collectie van Het Utrechts Archief.
Er staan nu 139 archiefbestanden en inventarissen online,
waarvan een deel ook gescand is. Voor de rest is scanning on
demand mogelijk, mits er geen openbaarheidsbeperkingen
zijn. Nog in ontwikkeling is een themasite over de kerkelijke
archieven op www.hetutrechtsarchief.nl. Over ongeveer twee
jaar is het Utrechtse e-depot waarschijnlijk geschikt voor digital
born archieven van particuliere organisaties als kerken. Verder
wordt gestreefd naar een gezamenlijk platform van kerkelijke
archieven, waarin ook de archieven van de Evangelisch-Lutherse
Kerk zijn opgenomen.
Het symposium eindigde met een forumdiscussie, met als een
van de conclusies: we ontkomen niet aan selecteren. Van de
oorspronkelijke vijf kilometer is nu, bij Het Utrechts Archief, drie
kilometer overgebleven. Daar kunnen we echter prima mee aan
de slag.
De daad bij het woord voegend ben ik online gegaan. De
bovengenoemde gids verwees mij onder het kopje 'Gedigitali
seerde stukken' (p. 35) naar de website www.pkn.nl, waar
de gedigitaliseerde verslagboeken van de gezamenlijke
vergaderingen van synoden kunnen worden ingezien onder
'Ik ben archiefbeheerder'. Als je een van die vergaderingen
aanklikt, wordt zo'n verslagboek inderdaad zichtbaar op
pkn-acta.digibron.nl. Ook verscheidene kerkelijke periodieken
zijn of worden in gedigitaliseerde vorm op Digibron gezet.
Vervolgens heb ik www.hetutrechtsarchief.nl bezocht. Wie een
nummer 1 2015 29
Lucaskerk, Bernadottelaan 9, Utrecht. Hier werd op 15 en 16 juni 1973 de
eerste gezamenlijke vergadering van hervormde en gereformeerde synode
gehouden.
specifieke zoekvraag heeft, hoeft zich geen zorgen te maken:
vrijwel alles is goed tot zeer goed te vinden. Vooral de functie
'zoeken op bepaalde woorden' is nuttig. Het woord 'verenigings-
besluit' bijvoorbeeld, leverde een enorm aantal verwijzingen op.
Uiteraard vooral naar vindplaatsen in de op het symposium
gepresenteerde gids, maar zeker niet alleen daar.
Wie bijvoorbeeld wil weten of er veel inventarisnummers over
'homofilie' in de kerkelijke archieven zijn te vinden, wordt
verwezen naar de archieven van de gereformeerde synoden,
van twee deputaatschappen en van een docent kerkrecht.
Het zoekwoord 'voetbal' leverde niets op, maar 'sport' weer wel
(zes inventarisnummers in het archief van de Raad voor de
zaken van Overheid en Samenleving). Een gerichte zoekopdracht
naar de eigen wijkkerk die dit jaar een halve eeuw bestaat,
resulteerde in een verwijzing naar het archief van SSK (Stichting
Steun Kerkbouw)
Ook het zoeken naar persoonsnamen gaf goede resultaten. Over
professor Kuitert niet alleen maar inventarisnummers over de
bezwaren tegen zijn opvattingen, maar ook over hem als een
van de initiatiefnemers van 'Samen op Weg' en over zijn
werkzaamheden als studentenpredikant. Soms werd enkel de
inventaris gegeven, zonder de vindplaats. In dat geval is het
zaak zelf de inventaris in te duiken. In een enkel geval was het
inventarisnummer niet aanwezig.
De Gids voor onderzoek in de Archieven en Collecties betreffende
het Samen op Weg-proces is precies wat het beoogt: een gids,
met de nadruk op inventarissen. Wie meer wil weten, doet er
goed aan Het Utrechts Archief te bezoeken of archiefstukken te
bestellen. Online valt er al het nodige te vinden, dus dat belooft
wat voor de themasite die in ontwikkeling is. Als toegankelijk
heid via het e-depot dan ook nog geregeld wordt, ziet de
kerkelijke archieftoekomst er zonnig uit.
Dick Deuzeman redacteur van het Archievenblad en archief
consulent van de PKN.