KVAN
Nieuws
'Kennis is Kracht'
thema van
KVAN-dagen 2015
De Engelse filosoof Francis
Bacon (1561-1626) is beroemd
geworden om zijn uitspraak
'scientia est potentia'. In het
Nederlands vertalen we dat
meestal met 'kennis is macht'.
Democratisering
Mogelijkheden
Verbeelding
#KVAN15: nieuwe opzet
#KVAN15 vindt plaats op 8 en 9 juni 2015 in Amersfoort. Op de foto: de Amersfoortse Koppelpoort,
die toegang geeft tot de historische binnenstad (foto Bert Kaufmann, Wikimedia Commons).
Commissie #KVAN15
Archivarissen zijn bekend met dat
fenomeen. Archiefstukken als stads
rechten en resolutiën werden zelfs al
voor de tijd van Bacon in goede,
geordende en toegankelijke staat
bewaard om bestuurders te voorzien
van de broodnodige onderbouwing van
hun macht. Degene die kennis kon
nemen van deze rechten kon op basis
daarvan macht uitoefenen. Ook de
beheerder van het archief vormde
daarmee een machtspositie op zichzelf.
De archivaris beheert immers de sleutel
tot de kennis. Ook in latere eeuwen kon
een archivaris zijn macht doen gelden:
alleen hij had verstand van de adminis
tratieve eigenaardigheden van een
organisatie en kon op basis daarvan de
toegang tot het archief beheersen.
De cultuur is sinds die tijd veranderd.
Democratisering van de samenleving
heeft ertoe geleid dat iedereen zonder
aanziens des persoons het recht heeft
om archieven in te zien. De archivaris
bewaakt niet langer het archief zelf,
maar of autoriteiten geen misbruik
maken van hun macht om de toegang
tot archief te ontzeggen en anderen het
recht ontnemen om met archieven
kennis te maken. De archiefinventa
rissen hebben zich verplaatst van het
depot naar achter de studiezaalbalie,
langs een kast in de 'zelfbediening' tot
op internet. Dit proces van democratise
ring is nog lang niet ten einde.
Wordt het - vanwege deze culturele
verandering - geen tijd om de vertaling
van Francis Bacons uitspraak te herzien?
Het woord 'potentia' kan immers net zo
gemakkelijk worden vertaald met
'mogelijkheid'. De moderne vertaling
van 'scientia est potentia' wordt
daarmee: 'kennis biedt mogelijkheden'.
Nieuwe vormen van toegankelijkheid
biedt publiek de mogelijkheid om elke
vorm van historisch of journalistiek
onderzoek te beoefenen en belangen te
behartigen. De kennis van de archivaris
biedt hem mogelijkheden om de
archiefvormer te ondersteunen bij het
inrichten van de processen in zijn
informatiehuishouding. Dat alles ter
meerdere eer en glorie van de efficiënte
en transparante overheid, maar vooral
van de burger. De archivaris is een
professionele kenniswerker die bijdraagt
aan een open samenleving.
Helaas spreekt 'kennis biedt mogelijk
heden' minder tot de verbeelding dan
'kennis is macht'. Het drukt de kracht
van de nieuwe archivaris onvoldoende
uit. Om die reden is ons voorstel Bacons
lijfspreuk voortaan te vertalen met het
allitererende 'kennis is kracht'. We
hopen dat de KVAN-dagen 2015 in
Amersfoort om die reden dagen worden
waarop kennis wordt uitgewisseld of
zelfs wordt gemaakt. Voor een sterkere
beroepsgroep.
Commissie #KVAN15 Vincent Robijn
(voorzitter), May Scheepers (bureau),
Afelonne Doek, Petra Links, Rienk Jonker,
Aike van der Ploeg, Ivo Zand huis, Ilse
Nagelkerke, Marieke de Haan, Tamara van
Zwol en Annemieke Nijdam.
Noteer alvast in je agenda: 8 en
9 juni #KVAN15 in Amersfoort.
Dit jaar kiezen we voor een
nieuwe opzet. Eerdere edities
vroegen we jullie om voorstellen
voor presentaties, nu vragen we
jullie: welke interessante
sprekers, workshopleiders en
documentaires zijn er in
aanpalende vakgebieden? Het
helpt ons vakgebied te plaatsen
in een wereld die steeds groter
wordt en we nemen kennis van
ervaringen van anderen.
Reacties die we ontvangen vóór
het einde van het jaar kunnen
we in behandeling nemen.
Aanleveren kan via info@
kvandagen.nl. Natuurlijk kun je
ons ook altijd persoonlijk
aanspreken.
nummer 9 2014 31
