Colofon
Van de redactie
Vriend Vijand
Lü,
V
Citaat van de maand
De Maand van de Geschiedenis staat in het teken van 'Vriend
Vijand'. Volgens de organisatie doorkruist het thema 'alle culturen
en is van alle tijden'. Die zit.
Een geknutseld speelgoedpistool is het wat merkwaardige beeldmerk
van de geschiedenismaand, want het suggereert dat er tussen de ene
partij en de andere partij geen echte strijd plaatsvindt. Niet alleen de
werkelijkheid is anders - we herdenken onder meer 100 jaar Eerste
Wereldoorlog - maar ook de schijnwereld van Hollywood. Denk aan
actiehelden als Bruce 'Yippee-ki-yay motherfucker' Willis, Arnold 'I'll be
back' Schwartzenegger en natuurlijk Clint Eastwood. Wie herinnert zich
niet diens uitlating in een van zijn westernfilms tegen een oude indiaan:
'Ik heb de indruk dat iedereen die ik liefheb sterft.' Met daarop het
snedige antwoord van de indiaan: 'Ik heb de indruk dat dat binnenkort
ook geldt voor iedereen die je haat.' Vriend en vijand.
Het thema zegt - aldus de organisatie - iets over 'wij' en 'zij', hoe wij
naar de Ander kijken, hoe wij onszelf definiëren en welke plek wij als
mens innemen in deze wereld. Misschien hebben we altijd een vijand
nodig om vrienden te maken... of zou het ook anders kunnen? Voor het
antwoord op die vraag kunnen we het best te rade gaan bij Shakespeare,
Julius Caesar, Brutus en Marcus Antonius, in elk geval niet bij Bruce en
Arnold. Tegenstrijdige eisen van eer, vaderlandsliefde (een hoger doel)
en vriendschap/loyaliteit kleuren in de tragedies van Shakespeare de
ouderwetse zwart-wittegenstellingen (goed-fout, vriend-vijand) grijs,
hoe felgekleurd het decor door gewapende strijd of moord ook is. De
menselijke verhoudingen laten zich moeilijk vatten in westerntermen,
voetbal- of actiehelden, al doen de media en filmhelden vaak anders
vermoeden.
Vriend Vijand is zo bezien geen slecht thema. Het zou ter overdenking
kunnen stemmen. Nee, niet het programmaonderdeel 'Vriend en
vijand bij de dinosaurussen' in het Oertijdmuseum, maar bijvoorbeeld
wel 'Bloednacht in Kattenburg' (Amsterdam). Begin juli 1911 ging een
klein leger van politieagenten, infanteristen en marechaussees los op
stakende zeelieden, bootwerkers en andere Kattenburgers. In de nacht
van 5 op 6 juli 1911, rond twaalf uur, openden de soldaten na een
opstootje het vuur. Het was het begin van de Bloednacht van Kattenburg
die tot vijf uur 's morgens voortduurde. Tientallen raakten gewond,
waaronder vier ernstig. Een tragedie over vrienden en vijanden en over
geweld, maar zonder winnaars zoals in de Hollywoodfilms.
René Spork hoofdredacteur@archievenblad.nl
'Uiteindelijk zullen we ons de woorden van onze vijanden niet
herinneren, maar het zwijgen van onze vrienden.'
Oud gezegde
4 2014 nummer 8
Het Archievenblad is een uitgave van de Koninklijke
Vereniging van Archivarissen In Nederland (KVAN).
Het Archievenblad verschijnt tienmaal per jaar. Alle
leden van de KVAN ontvangen het Archievenblad.
Redactie
Matthijs Andreas, Dick Deuzeman, Joris van Dieren-
donck (eindredacteur), Ton Dijksterhuis, Tessa Free,
Caroline Leistra, May Scheepers, Fransien Smeets,
René Spork (hoofdredacteur), Floortje Tuinstra,
Dick Veldhuizen, Nico Vriend, Ruud Yap.
Vaste medewerkers
Marcel Duijghuisen, Marieke de Haan, Charles
Jeurgens, Hannie Kool-Blokland, Sandy Marijnissen,
Theo Thomassen, Peter Vlot.
Redactieadres
Archievenblad
Westervoortsedijk 67-D, 6827 AT Arnhem
Telefoon: (026) 352 16 05
E-mail: redactie@archievenblad.nl
E-mail persberichten: nieuws@archievenblad.nl
Website: www.archievenblad.nl
Abonnementen en ledenadministratie
Wie geen lid is van de KVAN kan het Archievenblad
bestellen bij het KVAN-bureau. Ook voor adres
wijzigingen kunt u daar terecht.
KVAN-bureau
Westervoortsedijk 67-D, 6827 AT Arnhem
Telefoon: (026) 352 16 05
E-mail: bureau@kvan.nl
Website: www.kvan.nl
Jaarabonnement
Nederland 76,50
Buitenland 88,50
Losse nummers 7,80
Product- en personeelsadvertenties
Sales Services geeft inlichtingen over
tarieven en plaatsing van alle advertenties.
Postbus 2317, 1620 EH Hoorn
Telefoon: (0229) 21 12 11
Fax: (0229) 27 04 04
E-mail: administratie@salesandservices.nl
Ontwerp
Infour, marketing en communicatie, Heerlen
Opmaak en druk
Schrijen-Lippertz
Coverfoto
Sjoerd Knibbeler
ISSN 1385-4186
Het volgende nummer van het Archievenblad
verschijnt begin november 2014.