Onderzoeksvragen Actieve
openbaarheid
Doel en resultaten
Door disciplines te combineren, kunnen creatieve oplossingen ontstaan.
overheden bepaalde informatie uit
eigen beweging openbaar moeten
maken. Ook moeten overheden een
register bijhouden van (een deel) van
de documenten en datasets waarover
zij beschikken.10 De vraag is wat de
consequenties van de invoering van dit
voorstel zijn voor WABO-dossiers.
Bij het onderzoek wordt zeker ook het
recente onderzoek door de ombudsman
naar de werking van de huidige Wet
openbaarheid van bestuur betrokken.11
De vraag die centraal staat in het Atelier
Actieve openbaarheid, luidt als volgt:
Wat houdt het bestuurlijke begrip
actieve openbaarheid precies in als het
gaat om WABO-dossiers, en is deze
actieve openbaarheid en toegankelijk
heid te realiseren
Daartoe onderzoeken we het begrip
actieve openbaarheid (ook in relatie tot
niet-actieve openbaarheid), de
behoeften aan actieve openbaarheid, de
kaders voor actieve openbaarheid, de
belemmeringen en mogelijke oplossingen
die er zijn op juridisch, technisch,
archivistisch en organisatorisch vlak.
De volgende concrete vragen passeren
de revue:
- Wat is de behoefte aan actieve
openbaarheid bij burger, bestuur en
ambtenaren? Is deze behoefte er?
Welke wensen leven er? En hoe
verhouden de behoeften van burger,
bestuur en ambtenaar zich tot elkaar?
(wensen)
- Leidt actieve openbaarheid ook tot
meer of betere toegankelijkheid van
overheidsinformatie? Of ontstaat er
dan een 'informatiechaos', waar de
burger zijn/haar weg niet in kan
vinden? (wensen)
- Wat maakt het behandelen van WOB-
verzoeken tijdrovend? Valt dit wel op
te lossen? Wat moet er dan gebeuren?
(belemmeringen en oplossingen)
- Wat zijn de juridische kaders en
belemmeringen voor actieve
openbaarheid? Wat zijn de juridische
mogelijkheden? Hoe kunnen we de
juridische belemmeringen aanpakken?
(juridisch)
- Valt in het DMS de 'actieve openbaar
heid by design' in te regelen? Wat zijn
de belemmeringen, mogelijkheden en
oplossingen vanuit ICT en archivistiek?
Wat betekent dit voor metadata,
autorisaties en andere inrichtings
aspecten van het DMS? (technisch en
archivistisch)
- Wat betekent de spanning tussen
enerzijds de visie op/wens tot actieve
openbaarheid en (grotere) transparantie
van het overheidshandelen, en
anderzijds de bescherming van de
persoonlijke levenssfeer van personen,
maar ook de bedrijfsvertrouwelijkheid
van ondernemingen. (juridisch
wensen)
Het primaire doel van het atelier is om
uit te zoeken of de actieve openbaar
heid van WABO-dossiers te bevorderen
(en waar mogelijk te realiseren) is,
zodat overheidsorganisaties uitvoering
kunnen geven aan de Visie Open
Overheid en de initiatiefwet Open
Overheid, waardoor burgers, bedrijven
en belangenorganisaties in een veel
vroeger stadium dan nu kennis kunnen
nemen van de inhoud van WABO-
dossiers. Het atelier geeft daarmee ook
invulling aan de programmalijn
'Openbaarheid en selectie' van het
programma Archief 2020. Als resultaat
van deze programmalijn is gedefinieerd
dat er op nationaal, regionaal en lokaal
niveau inspirerende voorbeelden
voorhanden zijn van actieve openbaar
heid, open data en (vervroegde)
overbrenging. Het atelier wil deze
voorbeelden, in de vorm van concrete
instrumenten, ontwikkelen en beschik
baar stellen.
Het Atelier Actieve openbaarheid van
WABO-dossiers wil de volgende
resultaten opleveren:
- (Indien mogelijk)12 instrumenten,
zoals richtlijnen, werkwijzen,
prototypen, voor overheidsorganisaties.
Instrumenten waarmee overheids
organisaties actieve openbaarheid en
toegankelijkheid van WABO-dossiers
kunnen bevorderen (en waar mogelijk
realiseren). Door toepassing van deze
instrumenten kan het publiek in een
veel vroeger stadium dan nu kennis
nemen van de inhoud van WABO-
dossiers;
- Een overzicht van de belemmeringen
van actieve openbaarheid die niet
binnen het atelier zijn op te lossen,
met voorstellen voor oplossingen.
Met dit overzicht kunnen PAOO en
Stadsarchief Rotterdam, beleidsbepa
lers, brancheorganisatie BRAIN,
beroepsvereniging KVAN en anderen
acties ondernemen om de belemme
ringen weg te nemen.
- Directe toename van de deskundig
heid bij de deelnemers aan het atelier
en de actieve volgers van het atelier.
Naast Stadsarchief Rotterdam zullen het
Noord-Hollands archief en de DCMR
(milieudienst Rijnmond) als partners in
dit atelier participeren. Als onderzoeks-
omgeving dan wel sparringpartners
wordt gedacht aan het benaderen van
burgers, belangengroepen, journalisten,
aannemers, architecten, makelaars en
natuurlijk ook aan collega's die vergelijk
bare onderzoeken willen uitvoeren in
hun eigen gemeente.
nummer 5 2014 19
