Rabobankarchieven: belangrijk,
uniek en representatief
De mogelijke praktijk
van de Nieuwe
Selectie Aanpak
■r
Vanwege het coöperatieve karakter hebben de Rabobanken een unieke positie in de maatschappij.
Dat is ook zichtbaar in de historische archieven, maar die hebben vaak geen prioriteit. Toch hoeven het
economisch belang van Rabobanken en het cultuurhistorisch belang van een evenwichtige lokale archief
collectie elkaar niet te bijten.
Nieuwe criteria
/At
- -r
Foto Sjoerd Knibbeler.
In 2010 verschenen twee artikelen van
Charles Jeurgens over waardering en
selectie. In het artikel 'Waardering en
selectie in de praktijk: de aanpak van
achterstanden' borduurde Jeurgens
expliciet voort op zijn artikelenreeksen uit
2008 en 2009 over het rapport Gewaar
deerd verleden en de neerslag daarvan
in de 'Nieuwe Selectie Aanpak (NSA)'.
Jeurgens stelde onder andere vast dat in
de academische wereld meer belangstel
ling bestond voor theoretische concepten
dan voor de werking van bijbehorend
instrumentarium, terwijl dat laatste
volgens hem juist goed is voor de verder
theorieontwikkeling. In het artikel
'Maken archivarissen geschiedenis?'
stelde Jeurgens dat archivarissen in de
praktijk meer aandacht hadden voor het
proces van waardering en selectie van
archieven dan voor het materiaal dat
uiteindelijk wordt geselecteerd. Dit bleek
uit de discrepantie tussen de juistheid van
archiefbeschrijvingen in inventarissen en
de selectiegrondslag enerzijds, en de
daadwerkelijk geselecteerde stukken
anderzijds. In mijn voor Archivistiek B
geschreven afstudeerscriptie - Archivistisch
stempel van een coöperatieve bank - heb
ik juist geprobeerd het instrumentarium
toe te passen op de selectie van een
historisch bedrijfsarchief. Daarbij heb ik
de uiteindelijk te selecteren stukken in de
selectielijst concreet gemaakt als neer
slag van de aspecten die de archiefvormer
bewaarwaardig maken volgens de
criteria van de Nieuwe Selectie Aanpak
(NSA).
De totstandkoming van de NSA begon
met de publicatie in 2005 door de Raad
voor Cultuur van haar rapport Het tekort
van het teveel.1 Hierin adviseerde de
t im/ f
T' tJ j jLl--
f cjiJL l
i.: 1u*Y.
■r i^--i ra
- t
'L.
Handgeschreven aanvulling op de statuten van
een boerenleenbank uit 1917 (archief van de
Rabobank Graafschap-Midden).
Raad om nieuwe criteria voor waardering
en selectie van archieven te ontwikkelen
die een meer structurele acquisitie van
particuliere archieven door publieke
archiefdiensten zou kunnen waarborgen.
Uitgangspunten moesten de represen
tativiteit, de uniciteit en het belang van
een archiefvormer en zijn archief voor de
samenleving zijn. Daarmee markeert het
rapport de voorlopig laatste stap in de
ontwikkeling van het contextbegrip in
de Nederlandse archiefwereld.
Bedoelden de negentiende-eeuwse
12 2014 nummer 5
