Uitgelezen
rSFy *'*1 - *•-
Mondig worden
Geen primaire bronnen
Gerard Dekker, De doorgaande
revolutie. De ontwikkeling van de
gereformeerde kerken in perspectief
AD Chartasreeks 23 (Uitgeverij De
Vuurbaak: Barneveld, 2013) ISBN
978-90-5560-476-0, 120 pp., 19,90.
In dit boekje doet dr. Gerard Dekker,
emeritus-hoogleraar godsdienstsociologie
aan de Vrije Universiteit, onderzoek naar
de vraag of de veranderingen in de vrij-
gemaakt-gereformeerde kerken in de
periode 1970-2010 gelijk zijn aan of
lijken op die van de synodaal-gerefor-
meerde kerken in de periode 1950
1990. Uiteindelijk concludeert hij dat de
ontwikkeling in de vrijgemaakt-gerefor-
meerde kerken parallel loopt met die
van de synodaal-gereformeerde kerken
destijds, met als verschil dat de snelheid
of intensiviteit niet altijd gelijk is.
Sociologisch gezien is de overeenkomst
niet verwonderlijk: opdat hun leden als
gelovigen in een veranderende samen
leving van betekenis kunnen blijven,
wilden destijds de synodaal-gerefor-
meerde kerken en willen nu de vrij-
gemaakt-gereformeerden wijzigingen
aanbrengen in het geloofs- en kerkelijk
leven als actualisering van de gods
dienst (pp. 133-134).
Toch hebben de kerken in de praktijk
vaak grote moeite met ontwikkelingen
die niet door de christelijke godsdienst
worden gestimuleerd of begeleid en
stellen zich er negatief tegenover. Dekker
pleit er daarom voor dat de kerken de
veranderingen niet negatief duiden als
secularisatie, maar positief als het mondig
worden van mens en wereld. Als liggend
in de lijn van de bedoelingen van God
met mens en wereld, ook al zijn zij niet
door individuele christenen of kerken op
gang gebracht of bevorderd. De kerken
zouden zich niet moeten verzetten tegen
toenemende autonomie en mondigheid,
maar ze zouden er het licht van het
evangelie over moeten laten schijnen
om de mensen ook goed met die
autonomie om te kunnen laten gaan
(pp. 135-136).
Opvallend is het gegeven dat de gods
dienstsocioloog Dekker alleen secundaire
bronnen heeft bestudeerd, zoals her
denkingsbundels, de handboeken van
de vrijgemaakt-gereformeerde kerken
uit de periode 1970-2012 en artikelen
uit het Nederlands Dagblad. Primair
onderzoek bij archiefinstellingen ont
breekt en dat is jammer. Desalniettemin
heeft Dekker een interessant boek
geschreven, ook voor mensen die niet
tot de vrijgemaakt-gereformeerde kerken
behoren.
Dick Deuzeman redacteur van het
Archievenblad, archivaris van de Protes
tantse Gemeente Heerenveen en archief
consulent van de Protestantse Kerk in
Nederland.
r.k' unEvukki'lin^ un de ^LTc'tpriTU s'rüc.1
Kn km. iji pci%|XTL[id
nummer 7 2013 43
