Handschoenen en
zegelstaarten
Tot mijn verdriet, later tot mijn grote
vreugde, kreeg ik lang geleden op
mijn stageadres een te inventariseren
archief aangewezen waarin zich geen
chirografen en transfixen bevonden.
Jammer, want ik vond een archief pas
een archief als er zegels en perkament
in zaten. Mijn collega-stagiaire kon
haar lol op en heeft enkele tranen
vergoten bij de beschrijving van de
perkamentjes. In het gemeentearchief
Utrecht, het mooie stageadres,
worstelde men in die jaren met de
opberging van oorkonden. Ze werden
in de Melinex gestoken en opgehangen.
Over het depot waar dat plaatsvond
wil ik het niet hebben, daar stond niet
zelden een laagje water.
In Zwolle trok ik verplicht
handschoenen aan om een zestiende-
eeuws cartularium door te nemen. De
handschoenen waren een kilometer
te groot voor mijn toch niet echt
kleine handen. Heeft u wel eens in
een register gebladerd met
handschoenen waar twee maal vijf
flapjes aan de uiteinden bungelen?
Goed voor het archiefmateriaal. Bijna
net zo erg als het afknippen van
zegelstaarten.
Nee, erger.
opstandige aard wel waardeerde. Het
was een man van 'opgeruimd staat
netjes'. Daar hoorde het afknippen van
zegelstaarten bij. Hupsakee en dan
allemaal naar een grot in de Sint
Pietersberg.
Er zijn ook archivarissen die zodra zij
een wethouder of raadslid in de buurt
van een oorkonde ontwaren, zo snel
als ze kunnen zwart geworden witte
handschoentjes aantrekken. Lachen.
Je ziet dat fenomeen ook op de
treurbuis (dank u Komrij) bij
programma's over stambomen waarin
elke archiefbezoeker plus de
opgevraagde akte met handschoenen
wordt aangepakt. Onlangs bleek
schrijver Leon de Winter in het ene
archief bediend te worden door een
lieftallige collega met handschoentjes,
in het andere archief legde de
archiefmedewerker, blootshands,
zonder blikken of blozen een blaffaard
voor de schrijver neer. Complete
verwarring.
omlijst schilderij van Van Gogh op
een karretje zet). In het Gelders
Archief mocht ik met katoentjes aan
in een grote doos grabbelen,
letterlijk, waarin zich wel honderd
charters bevonden. Nog een geluk; ik
zag met mijn gebrekkige kennis van
het Latijn op een achterkant
'Beginarum' staan en viste het ding,
mét slingerend zegeltje - in Arnhem
laten ze de staarten eraan - er zo uit.
Ook in andere archieven tobden mensen
met het opbergen van charters en wat
daar aanhangt. Op een koopje werden
ladekasten vanachter het IJzeren
Gordijn ingevoerd die, nadat er
oorkonden in waren gevlijd, niet
meer open konden. Vastgeroest.
Ik ken een worstelende archivaris met
stoere ideeën die ik vanwege mijn
Ik kan er niks aan doen, maar ik vind
die handschoentjes zot (zelfs als een
museummedewerker een zwaar
Aart Vos chief executive bij
het Genootschap van Onbezoldigde
Ampikkelateurs (GOA).
Tekening: Peter Vlot
nummer 10 2012 47
