143
,t .LAu l.i..,.: n-Ul
rir .z"
ït.
w.
-
Noten
3 Zie hiervoor Theo Thomassen, 'Van
evenement naar structuur', in: PJ. Horsman,
F.C.J. Ketelaar en T.H.P.M. Thomassen,
4 Luciana Duranti, Diplomatics. New
Use for an old Science (Chicago: Society
of Archivists, 1998).
6 Luciana Duranti, 'Reliability and
Authenticity: The Concepts and their
Implications', Archivaria 39 (Spring
1995) 5-10.
-fct ,1 - it Ik
j
-
- 17--1v'tT'
BBi i 1*1 I
- £b
Bul van paus Innocentius
VI waarbij hij het interdict
op Dordrecht opheft,
1355 (coll. Stadsarchief
Dordrecht 1200-1572,
inv.nr. 274-5).
stratieve processen. Die kennis is ook
van belang voor inzicht in digitale
processen; daar lijken juist betrouw
baarheid en authenticiteit weer in het
geding te komen. Document
Management applicaties maken volop
gebruik van documentvormen, waarvoor
het NEN dit jaar een norm document
taxonomie heeft uitgebracht.10
Ten slotte: hoe passen de charters in dit
betoog? Kennis van de oorkonde is nog
steeds nuttig. Niet alleen uit historisch
perspectief, dat een archivaris
voldoende kennis zou moeten hebben
van het materiaal dat hij beheert, maar
ook omdat de klassieke oorkonde, die
uit de hoge middeleeuwen, bijna het
ultieme document is waarin structuur,
inhoud en context verenigd waren. Die
structuur is nu nog herkenbaar in de
moderne wet, in digitale vorm zichtbaar
in het HTML-bestand op www.overheid.nl.
Of een archivaris deze klassieke kennis
altijd moet verwerven door initieel
onderwijs is een andere zaak.
De beschikbare studieduur in het hoger
onderwijs is beperkt en er komt steeds
meer nieuwe potentiële kennis bij, ten
koste van klassieke kennis. Al vaker is
de noodzaak van life long leren
benadrukt. Niet alles kan in één basis
opleiding gestopt worden; niemand kan
een net afgestudeerde archief
professional verwijten dat hij/zij nog
niet alles weet; wel dat hij/zij
pretendeert alles te weten en de drang
tot continu leren onderdrukt. Niet alle
kennis hoeft door formele leerprocessen
verworven te worden. Leren van collega's
is een mogelijkheid, maar ook vast
gelegde kennis is van belang. Vergelijk
de broncommentaren. Een goed
Nederlands handboek documentanalyse,
waarin ook de klassieke diplomatiek een
plaats zou moeten hebben, zou veel
kunnen betekenen. De kennis is er; het
is van het grootste belang dat die niet
verloren gaat.
1 Eric Ketelaar, 'Wat maakt een goed
archivaris?', Archievenblad 110 (2006)
nr. 10, 16-17. De vraag was overigens
oorspronkelijk ook van Spiess.
2 F.C.J. Ketelaar, 'De Archiefschool
1919-1969', Nederlands Archievenblad
74 (1970) 120-134. Peter Horsman,
'Kennis, thee en een koekje. Het
archiefonderwijs in Nederland',
Archievenblad 112 (2008) 10-15. Zie
over Oppermann, behalve de site van
het ING, ook de oratie van J.W.J. Burgers,
Bron van kennis. Over nut en noodzaak
van historische bronnenkritiek
(Amsterdam: Vossiuspers 2010).
Tekst en Context van de Handleiding
voor het ordenen en beschrijven van
archieven (Hilversum: Verloren 1998).
5 www.interpares.org/ubcproject;
Luciana Duranti, Terry Eastwood and
Heather MacNeil, Preservation of the
Integrity of Electronic Records Their
Nature, Reliability and Authenticity
(Dordrecht: Kluwer 2002).
7 Gelijktijdig Pittsburgh project. Koos
voor een procesgerichte benadering. Zie
Bearman, 'Moments of Risk', Archivaria.
8 Peter Horsman, 'De wijn en de
zakken. Ontwikkelingen in de
archivistiek', in: P. Brood (red.), Voor
burger en bestuur (Hilversum: Verloren
1988) 203-221.
9 Peter Horsman, Abuysen ende
disordiën. Archiefvorming en archivering
in Dordrecht 1200-1920 (Den Haag: S@P
2011).
10 NEN 2084, Taxonomie van
documenttypen (Delft: NNI mei 2012).
Peter Horsmanlr wetenschappelijk
medewerker aan de Universiteit van
Amsterdam.
nummer 10 2012
