Open!
Openbaarheid
Open Data
Samenzijn
Chieuen
Presentatie nieuwe webportal www.onsdna.nl (foto Nick Creutzburg).
Tjeerd Schiphof lichtte aan een volle,
kritische doch betrokken zaal de
verschillen toe tussen de oude EU-
richtlijn bescherming persoonsgegevens
van levende personen en de nieuwe
Europese conceptverordening over
persoonsgegevens. Het lijkt erop dat de
archiefbeherende instellingen meer
eigen vrijheid in afweging krijgen, maar
het blijft wat onduidelijk op welk soort
onderzoek zich dat dan toespitst. Alleen
wetenschappelijk of ook breder? De zaal
voelde zich hoorbaar ongemakkelijk bij
zoveel vrijheid. Wat Jeanine Tieleman
(medewerker kwaliteitszorg bij DEN en
secretaris van de Werkgroep Auteurs
recht, cultureel erfgoed en internet) het
meest 'triggerde', was de constatering
van Schiphof dat de archiefsector in de
consultatierondes voor deze verordening
onzichtbaar is gebleven. "Opvallend dat,
net als bij auteursrechtenkwesties zoals
het richtlijnvoorstel voor verweesde
werken, de culturele sector inclusief de
archieven de grote afwezige is in de
Europese lobby. Het is een structureel
probleem en niet iets van vandaag of
gisteren."
Elise Dijkstra (student Archivistiek A en
medewerker catalogiseren metadata en
bestandsbeheer bij de Vrije Universiteit
Amsterdam) bezocht de sessie 'Een
open overheid met een open standaard.
De centrale rol van het archief binnen de
Zweedse overheid' van Caspar
Almalander. Dijkstra: "Het aardige aan
deze lezing was dat hij gegeven werd
door een Nederlander die pas in Zweden
in het archiefwezen is beland.
Opmerkelijk vond ik dat ze in Zweden
meerdere e-depots hebben. De kleine
archieven zaten er niet op te wachten
maar zijn toch aan de slag gegaan.
Misschien dat uit al die initiatieven
uiteindelijk de beste naar voren komt.
De succesfactor in Zweden bleek
'samenwerking' te zijn. Verder vond ik
de positie van de Zweedse tegenhanger
van de VNG opmerkelijk: Almalander
noemde deze SKL een olifant in een
nauw steegje: eerst niet willen
meewerken, dan toch in beweging
komen en nu door nieuwe
ontwikkelingen verplicht koers te
wijzigen, dat valt niet mee. Ik had iets
meer informatie over de architectuur
verwacht, maar het ging vooral over de
organisatie, over de vraag hoe je de
mensen mee krijgt. Desondanks was het
toch interessant."
In 'Grenzeloze Zeeuwen' spraken Leo
Hollestelle en Jorien Waanders over het
nieuwe www.zeeuwengezocht.nl.
Hollestelle vertelde enthousiast en
aanstekelijk over nieuwe ontwikkelingen
en de publieksvriendelijke werking van
de site. De 'open-personendata' worden
aan iedereen om niet ter beschikking
gesteld. Voor kopieën van akten moet
worden betaald. Het Zeeuws Archief
heeft de ontwikkelingen (sinds 2007)
van 'WieWasWie' niet af willen wachten
en is een eigen weg ingeslagen.
Koppeling met WieWasWie kan altijd nog.
Naast Leo bezong Jorien Waanders de
geneugten van MAIS en daar ben je al
dan niet vatbaar voor. Mariëtte van der
Ent van het Stadsarchief Rotterdam vond
de presentatie in elk geval helder, met
een goed verhaal over de ontwikkeling
vanaf ISIS tot heden. Het Zeeuws Archief
heeft duidelijke keuzes gemaakt en het
publiek is tevreden. De sessie was "wat
weinig interactief, maar je kon goed
inbreken als het echt nodig was".
Hanneke van Aalst (afdelingshoofd
Informatie en Kennis bij het Zeeuws
Archief) woonde de sessie van Bob Coret
bij. Coret legde uit waarom en hoe hij
genealogische diensten gemaakt heeft
door gebruik te maken van open data.
Van Aalst: "Deze sessie was voor mij een
leuke korte inkijk in allerlei mogelijk
heden die er nu al zijn om onze
dienstverlening nog verder te
verbeteren, vaak zonder dat we
daarvoor enorme investeringen moeten
doen. Ik word altijd heel blij van dit
soort presentaties. Veel mensen zijn
huiverig voor het openstellen van hun
data, maar hier konden ze kennis maken
met hergebruik, met wat er allemaal
gedaan kan worden met die gegevens,
als ze maar gedeeld worden. Dat staat
heel dicht bij wat wij aan het doen zijn.
De presentatie was tevens een pleidooi
voor een soort 'Marktplaats' voor vraag
en aanbod van open data. Van tevoren
had ik geen speciale verwachtingen
over de sessie, ik heb het allemaal maar
gewoon op me af laten komen. Achteraf
Jeroen van Oss (medewerker archiefinspectie Rotterdam) laafde zich aan het
samenzijn met vakgenoten en het terugzien van oud-collega's. Tevreden stelde hij
vast dat er heel wat jongeren waren die ook actief participeerden. In het
programma sprak vooral de ruime aandacht voor architecturen in het kader van het
e-depot hem aan. "Bij volgende studiedagen zou ik echter wel graag meer
aandacht zien voor records management in combinatie met e-depot, dus meer de
archiefvormerskant. Nu kwam vooral de relatie archiefinstelling-publiek aan bod en
bleef de relatie archiefinstelling-archiefvorming onderbelicht."
20 2012 nummer 6
