Meer dan ooit heerst in
het archiefwezen in de
verschillende landsdelen
een zekere ongelijkheid.
middelen, de personeelsformatie,
de huisvesting en het gevolgde beleid.
Vooral door de inspanningen van de
Waals-Brusselse Federatie is deze sector
flink vernieuwd. Een eerste decreet uit
1994 regelde de voorwaarden voor
erkenning en subsidiëring van de private
archiefdiensten. In april 2011 waren er
negen door de Waals-Brusselse Federatie
gesubsidieerde instellingen: de 'Archives
d'Architecture Moderne', het 'Centre
d'Archives Communistes en Belgique'
(CARCOB), het 'Centre d'Animation et
de Recherche en Histoire Ouvrière et
Populaire' (CARHOP), het 'Centre
d'Etudes et de Documentation
Maconnique' (CEDOM), het 'Centre Jean
Gol', het 'Centre d'Animation et de
Recherche en Ecologie Politique'
(ETOPIA), het 'Institut Emile Vandervelde'
(IEV), het 'Institut d'Histoire Ouvrière,
Economique et Sociale' (IHOES), de vzw,
'Sauvegarde des archives Industrielles
du Couchant de Bergen' (SAICOM) en het
'Mundaneum'.
Met het decreet van 12 mei 2004 werd
de definitie van particuliere archieven
uitgebreid en werden twee nieuwe
organen in het leven geroepen. De
eerste was de Raad voor de centra voor
private archieven, waarvan opdracht en
samenstelling staan omschreven in het
besluit van de regering van de Franse
Gemeenschap van 23 juni 2006. De
Er gebeurt dus van alles,
maar daarbij stuit men
wel op het probleem van
alle instellingen zonder
winstoogmerk:
de betrokkenheid van
de leden.
Raad geeft adviezen en doet aanbe
velingen op eigen initiatief of op
verzoek van de regering. Ook adviseert
de Raad de minister van cultuur, in het
bijzonder over verzoeken tot erkenning
en subsidie. Daarnaast werd een
Adviescomité ingesteld, bestaande uit
wetenschappers van de private archief
centra en twee archiefexperts. Dit
comité kan zich net als de raad laten
bijstaan door externe experts. Het
Adviescomité is belast met het starten
en onderhouden van een netwerk
tussen de Centra voor private archieven.
Tot de overige taken behoren de
vaststelling van gemeenschappelijke
wetenschappelijke en technische
procedures, het adviseren van de Raad
over technische normen, het bepalen
van het beleid betreffende de technische
hulpmiddelen, en het garanderen dat
een zo breed mogelijk publiek toegang
heeft tot de informatie, vanuit de
democratische gedachte.
De Waals-Brusselse Federatie stimuleert
ook gemeenschappelijke projecten,
bijvoorbeeld het Platform voor de
waardering van mondelinge historische
bronnen en het 'Plan PEP', dat gericht is
op het behoud, de digitalisering en het
promoten van het culturele erfgoed.
Binnenkort zal een Witboek voor de
architectuurarchieven verschijnen, dat
een vervolg is van de inventarisatie van
de bewaarplaatsen, begonnen in 2006
door het Waalse Architectuurinstituut -
ISACF La Cambre, ondersteund door de
Erfgoeddienst van de Waals-Brusselse
Federatie.
Naast deze private archiefcentra moeten
ook de archiefdiensten van de
universiteiten (Katholieke Universiteit
Leuven, Vrije Universiteit Brussel) en die
van de particuliere musea genoemd
worden. Dan zijn er nog organisaties die
Samenwerkingsverbanden
Als het gaat om samenwerkings
verbanden in België, speelden lange tijd
drie organisaties een rol. De eerste is de
vereniging Archief- en Bibliotheekwezen
van België (Archives et Bibliothèques de
Belgique - ABB), opgericht in 1921. Deze
vereniging richt zich, in samenwerking
met de Koninklijke Bibliotheek en de
rijksarchieven, steeds meer op activiteiten
als het uitgeven van werken en het
organiseren van bijeenkomsten. De in
de jaren zeventig door leden van de ABB
opgerichte Vlaamse Vereniging voor
Bibliotheek-, Archief- en Documentatie
wezen (VVBAD) heeft nu een
professionele structuur die het niet
alleen mogelijk maakt steeds meer
projecten uit te voeren, maar ook om
effectief te lobbyen in de politiek. Het
Duitstalige gebied beschikt over een
eigen vereniging tot steun voor het
archiefwezen ('Fördeverein des
Archivwesens in der Deutschsprachigen
Gemeinschaft Belgiens' - FADG). Een
Franstalige tegenhanger kwam in 2005
door de oprichting van de Vereniging
van Franstalige Archivarissen
('l'Association des Archivistes
Francophones de Belgique' - AAFB).
Stadsarchief van La Louvière, 2011 (co!!. AVLL).
worden gefinancierd door andere
bestuursorganen, zoals het AVG-Carhif,
een archiefinstelling voor vrouwen
geschiedenis, die subsidie ontvangt
van de federale overheid.
Deze organisatie wil een overkoepelende
rol spelen, een impuls geven aan het
werk van alledag en zorgen voor actieve
netwerken. Een ander doel is het
beantwoorden van vragen van het
publiek en van beleidsmakers, of die
zelfs voor te zijn. De Vereniging heeft
deze laatste groep al herhaaldelijk
aangesproken op hun verantwoordelijkheid
voor de archieven. De AAFB geeft verder
een nieuwsbrief uit, richt werkgroepen
op, organiseert bijeenkomsten, beheert
een internetforum voor de leden en
onderhoudt een Facebookpagina. Er
gebeurt dus van alles, maar daarbij stuit
nummer 3 2012 17
