De fusie van de Koninklijke
Bibliotheek en het Nationaal
Archief:
makelaars in formatie
;b
Hans Berende en René Spork I
De Koninklijke Bibliotheek en het Nationaal Archief worden
samengevoegd tot één organisatie. Dat heeft het kabinet op
23 december 2011 besloten op voorstel van staatssecretaris Zijlstra
(OCW). De samenvoeging is een logisch vervolg op de verregaande
samenwerking tussen beide instellingen, is in lijn met het streven
van het kabinet naar een compacte rijksoverheid en past binnen
de Archiefvisie. 1 juli 2013 is de geplande invoerdatum van de
nieuwe organisatie. Tijd dus voor een interview met mr. M. J.
Berendse (1963), sinds 2007 directeur van het Nationaal Archief en
algemeen rijksarchivaris, en drs. J.S.M. Savenije (1947), sinds 2009
algemeen directeur van de Koninklijke Bibliotheek.
Van elkaar leren
De eerste vraag is wat beide instellingen
van elkaar kunnen leren. Bas Savenije
(BS), van huis uit filosoof: "Waar kun je
het meest van leren? Je leert van
anderen. Bijzonder is dat ik, toen ik bij
de Universiteitsbibliotheek Utrecht werkte,
ik veel leerde van bibliotheken in de
Verenigde Staten. Daarnaar kijken gaf
meer inzicht dan te letten op de
technisch kleine verschillen met andere
universiteitsbibliotheken. Je leert vooral
van organisaties die een enigszins
vergelijkbare missie hebben en die net
een beetje anders zijn. De KB doet in
Martin Berendse (MB): "Ik zie vier
aspecten van leren van de KB. Ten eerste:
op het vlak van digitalisering en dan
bedoel ik zowel operationeel als uit
voerend. Als ik kijk naar het e-depot, dan
ligt de KB voor op ons." BS verzacht: "De
KB heeft meer druk vanuit uitgevers en
gebruikers rondom digitale informatie."
MB: "Het NA is lang in theorie blijven
steken, waar de KB eerder de praktijk is
ingesprongen. En let op - Berendse laat
een stilte vallen en vervolgt met veel
Maurice Lipsch Fotografie.
Het interview vindt plaats op 7 maart bij
het Nationaal Archief in de kamer van
Martin Berendse. Bas Savenije komen we
al in de wandelgangen tegen, wat niet
verwonderlijk is want beide gebouwen zijn
met elkaar verbonden. Samen delen de KB
en het NA al een tentoonstellingsruimte
- De Verdieping van Nederland - en een
restaurant, en nu komt er dus een fusie.
Het interview gaat over de verwachte of
veronderstelde meerwaarde van de
samensmelting. We stellen in dit stadium
niet de 'ondernemersraad-vragen', want
een groot aantal zaken is nog onduidelijk.
Zo is niet helder wat de gevolgen voor het
personeel zijn: vallen er ontslagen? Gaan
bibliothecarissen en archivarissen elkaars
werk doen? Hoe gaat de nieuwe
organisatie er exact uitzien? Wordt de
tariefregeling samengevoegd? Wat is de
afbakening tussen algemeen rijksarchivaris
en de minister van OCW? Zeker is er dat er
een nieuwe instellingswet komt, voor één
organisatie met een nieuwe opdracht.
publicaties (en handschriften) en het NA
in archieven, veelal unica. Gechargeerd:
de KB is er voor alles met een ISBN-
nummer; het NA voor de rest. Het NA
heeft een sterke relatie met de overheid,
de KB met de uitgeverswereld. Het NA
weet veel van openbaarheid en privacy
en de KB van auteursrecht."
12
2012 nummer 3
