Nieuws
uit het
veld
Erfgoed Nederland
sluit de deuren
Koninklijke
Bibliotheek en
Nationaal Archief
samen verder
De (Neder-)Betuwe
in Beeld
De samenvoeging is een logisch vervolg
op de verregaande samenwerking
tussen beide instellingen en is in lijn
met het streven van het kabinet naar
een compacte rijksoverheid. 1 juli 2013
is de geplande invoerdatum van de
nieuwe organisatie. Klanten van beide
nationale instellingen zullen een nog
betere, want meer op elkaar afgestemde,
dienstverlening kunnen verwachten. Het
NA en de KB werken al op verschillende
fronten samen. Zo voeren ze gezamen
lijk Metamorfoze uit, het prestigieuze
programma tot behoud van het papieren
erfgoed, en werken ze al jaren samen in
conserveringsonderzoek. In 2005 opende
de Prins van Oranje de tentoonstellings
ruimte De Verdieping van Nederland,
waarin beide instellingen al diverse
spraakmakende exposities van hun
schatten hebben getoond. In de loop
van dit jaar zijn voorbereidingen
getroffen om intensivering van de
samenwerking vanuit de beide orga
nisaties vorm te geven. KB en NA willen
de schaalvoordelen benutten die de
combinatie van de instellingen -
gevestigd in twee in elkaar overlopende
panden in Den Haag - biedt, en zo
gezamenlijk de uitdagingen aangaan
van het digitale tijdperk. De KB is een
zelfstandig bestuursorgaan (ZBO), het
NA is een agentschap van OCW. Voor
de bestuurlijke samenvoeging zijn een
wijziging van de Archiefwet en van
de Wet op het Hoger onderwijs en
Wetenschappelijk onderzoek (WHW)
noodzakelijk. Deze zullen het komende
jaar worden voorbereid. Beide orga
nisaties komen bij voorkeur samen in
één ZBO. Het streven is het hele traject
in anderhalf jaar te voltooien, waarbij
invoering van de nieuwe organisatie
per 1 juli 2013 het uitgangspunt is. De
samenvoeging van een nationaal archief
en een nationale bibliotheek was in het
papieren tijdperk niet gebruikelijk.
Ongepubliceerde (archief) en gepu
bliceerde documenten (bibliotheek)
vereisten verschillende manieren van
bewaren en beschrijven. In het digitale
tijdperk zijn de verschillen veel minder
groot en de uitdagingen van bewaren
en beschrijven nagenoeg hetzelfde.
Samenvoeging van de nationale biblio
theek en het Nationaal Archief heeft
eerder plaatsgevonden in Canada
(2004), is vorig jaar in Nieuw-Zeeland
aangekondigd, en een vergelijkbaar
voorstel is vorige maand ook in Ierland
gedaan.
De Koninklijke Bibliotheek en het Nationaal
Archief (foto part. coll.).
De werkzaamheden van Erfgoed
Nederland zullen binnenkort worden
beëindigd. De tweede helft van 2011
is gebruikt om activiteiten, voor zover
mogelijk, te beëindigen of over te
dragen.
Alle vormen van samenwerking zijn
gestopt; Erfgoed Nederland heeft
getracht de betrokken partners tijdig te
informeren. In 2012 worden geen
nieuwe activiteiten ontwikkeld of
nieuwe samenwerkingen aangegaan.
De komende maanden richt het instituut
zich op de zorg voor en de verdere loop
baan van het personeel en op de finale
afwikkeling van de overdracht van
activiteiten. De staatssecretaris van
Cultuur heeft in juni 2011 besloten de
instellingssubsidie per 1 januari 2013
volledig stop te zetten. Erfgoed Neder
land is voor negentig procent van haar
inkomsten afhankelijk van rijkssubsidie.
Zonder die inkomsten kan zij de
doelstellingen uit het meerjarenbeleids-
plan onmogelijk realiseren. De toezicht
houders, de directie, het personeel, de
klanten en samenwerkingspartners zijn
zeer ongelukkig met de teloorgang van
Erfgoed Nederland. Protesten hebben
echter niet geholpen. Als het besluit dan
toch onomkeerbaar is, zo redeneerde de
Raad van Toezicht, is het beter om de
activiteiten zo snel mogelijk stop te
zetten en de stichting te ontbinden. Dat
heeft de Raad dan ook besloten op zijn
vergadering van 5 juli 2011. De deur
gaat definitief dicht op 31 juli 2012. Op
www.erfgoednederland.nl vindt u
informatie over de laatste stand van
zaken over activiteiten en projecten.
Daar kunt u ook lezen welke partner- of
zusterorganisatie bepaalde activiteiten
heeft overgenomen. Tevens vindt u er
informatie over de bereikbaarheid van
Erfgoed Nederland.
De Koninklijke Bibliotheek, nationale
bibliotheek van Nederland, en het
Nationaal Archief zullen samengevoegd
worden tot één organisatie. Dat heeft
het kabinet op 23 december besloten
op voorstel van staatssecretaris Zijlstra
(OCW).
Hoe zagen Kesteren, Lienden, Echteld
en Maurik er vroeger uit? De beeld
collectie van de (voormalige) KLEM
gemeenten geeft daar een mooi beeld
van.
nummer 1 2012 9
