V - ÓS*
Gedurende een jaar verrichtte ik
onderzoek naar een speciaal type
instituties waarvan de geschiedenis
ver terug gaat. Collega-onderzoekers
uit het clubje richtten zich op marke
genootschappen, ambachtsgilden en
waterschappen. Ik wilde weten waar
gemeenschappen van begijnen
ontstonden. Uiteindelijk zal dankzij
al dat onderzoek wellicht de vraag
beantwoord worden of en waarom
corporatieve instellingen een rol
hebben vervuld in het creëren van
een welvarende samenleving.
De resultaten staan op
www.collective-action.info, een
website van de afdeling Economische
en Sociale Geschiedenis van de
Universiteit Utrecht. De Databank
groeit, mede dankzij coöperatie van
onderzoekers van ver over de
Nederlandse grenzen. Het mega-
onderzoek staat onder leiding van
dr. Tine de Moor.
stad was over het algemeen positief.
Maar, om met Koot en Bie te spreken:
"Er zijn dingetjes." Vrolijke, maar ook
ervaringen die mij, wanneer ik aan
het eind van de dag naar de trein of
auto sjokte, droef stemden.
koffie. In het tochtige halletje liep ik
tegen een gruwelijk Senseo-apparaat
aan. Er lag een briefje bij: "Koffiepad
0,25. Bij de studiezaal-assistente te
koop." Daar loop je niet aan voorbij.
Smaak: vies. Op een steenworp afstand
bevond zich een HEMA, waar ik mij
tussen de middag naar toe spoedde.
Een archiefbezoeker is wél te gast,
lijkt me, maar aan de koffie merk je
het veelal niet. De meeste koffie in
archieven komt uit een automaat en
valt in de categorie 'bocht'. In een
wat grotere plaats wend ik mij tot de
HEMA. Uitstekende koffie en je krijgt
een stempel. Bij een volle kaart
ontvang je twee kopjes gratis.
ay
Aart Vos Column
Ik begin maar met mijn begin: koffie.
Je bent een groot deel van je leven
niet thuis (waar de koffie heerlijk is),
maar op je werk. Als je pech hebt, en
dat heb ik, word je opgezadeld met
een automaat met knoppen. Dat is
het menu waaruit je kunt kiezen,
van espresso tot cappuccino. Het slaat
nergens op. Het geleverde product
wordt nog op je salaris ingehouden
ook. Maar waar je werkt ben je niet
te gast en dus ontbreekt het aan een
lekker kopje koffie.
Een ander archief dat ik bezocht, doet
iets samen met een stedelijk museum.
Best een aardig idee. Voor de koffie
kun je terecht in de uitgestorven
uitspanning van het museum. Prijs:
2,00. Het is mij helder waarom het
archief op apegapen ligt. Gastheer
schap van niks.
Een jaar lang correspondeerde ik met
historische kringen, zat ik achter het
beeldscherm, ploegde literatuur door
en bezocht ik tal van archieven in
Nederland. Soms maakte ik mij
bekend bij de collega's in diverse
studiezalen, meestal bleef ik echter
de anonieme bezoeker. De indruk die
ik kreeg van de Nederlandse
archieven in de provincie en de grote
In het Overijsselse rijksarchief staat
ook een automaat. Bij het optrekken
van fraaie en dure onderkomens wordt
de koffiemevrouw ingeruild voor een
geval met knoppen. Zou ik het
aandurven? Geen HEMA te bekennen.
Het ding zag er betrouwbaar uit.
Hupsakee. Er kwam koffie uit en die
viel eigenlijk best mee: een 7-.
Aardig vond ik de ontvangst in een
archief in het centrum van een stadje
aan een grote rivier. Voordat ik mijn jas
had opgehangen was er al (bijna)
De koffie van het Streekarchief
Bommelerwaard krijgt van mij een
81/2! Je bent aan het werk in de
studiezaal en dan komt Toos van
Wanrooy vertellen dat er een kan met
verse koffie klaar staat. Hier ben ik
echt gast.
Aart Vos historicus en
archivaris bij het
Stadsarchief
's-Hertogenbosch.
Tekening: Peter Vlot.
nummer 1 2012 27
