Educatie handhaven
Gemeente Zutphen behoorlijk bezuinigt,
vooral op de niet-wettelijke taken. De
educatieve diensten zijn overgenomen
door een collega, maar die heeft hier
voor veel minder uren tot zijn beschikking
omdat hij dit naast zijn andere taken
moet doen. De afgelopen jaren
investeerde het RAZ in het opzetten van
nieuwe projecten en cursussen en af en
toe werd zelfs maatwerk voor scholen
verzorgd. Nu grijpt het RAZ terug op
bestaande, succesvolle projecten
(handschriftenproject en Hanzeproject)
en verzorgt het rondleidingen die weinig
voorbereiding kosten. De zorgvuldig
opgebouwde contacten met de scholen
in de regio Zutphen worden zo toch nog
onderhouden."
Allow Frings van het Regionaal Archief
Gorinchem: "Educatie, tentoonstellingen,
ja zelfs het opnemen van particuliere
archieven en het beheren van
bibliotheek of andere niet-wettelijke
verzamelingen worden opeens kritisch
bekeken. In principe heb ik alle taken
kunnen handhaven waarbij aangetekend
dat ik tentoonstellingen alleen kan
uitvoeren als ik daar incidenteel budget
voor weet te regelen (intern ofwel
extern). Met betrekking tot educatie
zullen we in de toekomst de kosten
meer en meer gaan doorberekenen. De
tijden dat dit allemaal gratis was lijken
voorbij."
Ad Tramper van het Gemeentearchief
Vlissingen: "Voor educatie is geen apart
budget of een aparte medewerker. Die
taak vervullen we tussen de bedrijven
door; we maken bijvoorbeeld een
tentoonstelling bij gelegenheid van een
afscheid of een jubileum. Om de
gevolgen van de bezuinigingen in de
toekomst op te vangen zullen we de
samenwerking met de bibliotheek en
het museum in Vlissingen versterken."
Een ander geluid komt uit het
Gemeentearchief Roermond. Daar zegt
gemeentearchivaris Hans van de Mortel:
"Het gemeentearchief organiseert
rondleidingen (voor basis- en middel
bare scholen, historische- en andere
verenigingen), organiseert cursussen
(genealogie, heraldiek, paleografie),
verzorgt workshops (voornamelijk voor
middelbare scholen), maakt thema
gerichte lesbrieven (heel divers),
organiseert elke maand een zogenaamd
Historisch Café en eenmaal per jaar het
Basisschoolleerlingen nemen deel aan een educatief project in samenwerking met Stichting
Kunstzinnige Vorming Rotterdam (foto Gemeentearchief Rotterdam, 2005).
Historisch Platform Roermond, doet op
aanvraag stadswandelingen en maakt
exposities, bijvoorbeeld met betrekking
tot nieuw verworven archieven en
collecties. De functie van medewerker
educatie en externe dienstverlening
(1 fte.) bestaat nog (educatie ca. 20 uur
p/w). Overigens springen alle mede
werkers bij op educatief gebied als dat
nodig is. In het voorjaar werd in deze
gemeente een kerntakendiscussie
gevoerd (wat doen we en wat moeten
we wettelijk doen?). Het gemeente
archief kreeg de opdracht niet-wettelijke
taken 'af te bouwen'. Ik heb zelf de
vrijheid om dit in te vullen. Dit zal geen
consequenties voor educatie hebben."
Paula Jorritsma van het Streekarchief
Land van Heusden en Altena laat zich
evenmin kisten: "Bij ons is educatie
onderdeel van het takenpakket van de
medewerker externe dienstverlening.
Tot 2013 blijven hiervoor voldoende
uren beschikbaar, waardoor uitvoering
gegeven kan worden aan het beleids
plan educatie: 'Verbinden van Vroeger,
Nu en Straks'. Het streekarchief geeft op
verschillende manieren invulling aan
erfgoededucatie: in de eigen omgeving
en in het archief voor scholieren, en
erfgoededucatie voor volwassenen.
Hierbij wordt in veel gevallen samen
gewerkt met externe partijen, bijvoor
beeld om erfgoededucatie en omgevings-
onderwijs te combineren. Aanbod wordt
altijd vraaggericht ontwikkeld. In de
samenwerking is de rol van het
streekarchief vaak initiërend, maar soms
ook met name adviserend en onder
steunend. De missie erfgoededucatie is
een zo groot en divers mogelijk deel van
de samenleving kennis laten nemen van
het cultuurhistorisch erfgoed van het
Land van Heusden en Altena. Daarom
organiseert het streekarchief ook in
2012 cursussen en participeert zij in
uiteenlopende projecten, zoals tentoon
stellingen, culturele evenementen,
publicaties en herdenkingen."
Ook het RHC Eindhoven maakt zich nog
steeds sterk voor educatie. Ivonne
Lipsch: "In het RHCe wordt sinds 2009
door de consulent cultuurhistorie en
educatie het publieksprogramma TOEN
(dat in 2007 van start ging) versterkt
met cultuureducatie voor het onderwijs,
door het ontwerpen van educatieve
programma's en online leermiddelen,
het maken van leermiddelen voor
derden (educatief auteurschap) en het
organiseren, coördineren en geven van
erfgoedlessen en rondleidingen. Verder
verzorgt de consulent cultuurhistorie en
educatie ook andere publieksactiviteiten,
zoals het maken van tentoonstellingen
en presentaties, het schrijven van
publicaties, het (mede) onderhouden
van sociale media en het adviseren over
cultuurhistorie en -educatie. Voor deze
werkzaamheden heeft zij 32 uur per
week. Er is een pool van medewerkers
die helpen rondleidingen geven en
lessen begeleiden."
Ronduit goed gaat het in Leeuwarden,
Aldus Yteke van der Vegt, educatief
medewerker. "Het Historisch Centrum
Leeuwarden (HCL) geeft meer aandacht
nummer 10 2010 27
