kist verpakte Vrede van Munsternaast
de oorspronkelijke bewijswaarde. Wat
genoemde auteurs bedoelen is dat er
een verschil van didactiek bestaat of zou
bestaan tussen erfgoededucatie (nabijheid)
en onderwijs (afstand). Zowel de geschie
denisdocent als de medewerker erfgoed
educatie moet daarmee om kunnen
gaan, denken wij. Het is typisch het soort
vraagstelling voor een vak als erfgoed
theorie, dat aan de Reinwardt Academie
wordt gegeven."
"Er is in het derde jaar aandacht voor
cultureel ondernemerschap; daarnaast is
er een aparte minor Cultureel onder
nemen. In tijden van crisis zijn er minder
vaste banen, maar inhuur van krachten
op tijdelijke basis komt juist dan meer
voor. Stageplekken zijn natuurlijk ook
ideaal om het arbeidsveld te verkennen,
zowel in het tweede als in het vierde
jaar. Tot nu toe komen onze studenten
nog steeds aan het werk en Reinwardt-
stagiaires zijn alom gewild. We volgen de
ontwikkelingen op de voet, luisteren
regelmatig naar alumni in het werkveld
en we hebben gekeken of we bijvoor
beeld het aantal studenten moeten
beperken, maar daar is nu nog geen
aanleiding voor. Het eerste jaar hebben
we zo'n 180 studenten, het tweede jaar
zijn dat er nog ongeveer 120 en in de
eindfase slankt het aantal af naar 100.
Dat betekent overigens niet dat alle
studenten dan zijn gestopt, maar dat ze
bijvoorbeeld een andere richting hebben
gekozen of naar de universiteit zijn
overgestapt."
hoogte van nieuwe ontwikkelingen. En
voor het vak 'archiefonderzoek' kloppen
we met tweedejaarsstudenten altijd aan
bij het Stadsarchief Amsterdam. Ook
daardoor houd je als opleider de vinger
aan de pols. Onze 'Commissie van Advies'
gaan we overigens uitbreiden met
iemand uit de archiefpraktijk, een ervaren
man of vrouw die de connectie met het
vakgebied borgt. Met zo iemand kunnen
we bijvoorbeeld de eerder vastgestelde
(2008) beroepscompetenties tegen het
licht houden."
dan het ander, maar [cursivering RS] het
is wel heel erg leuk om je kennis en
ervaring op jongeren over te dragen."
Archiefinstellingen stonden lange tijd op
geruime afstand van de administratie.
Overheidsarchieven werden na 50 jaar
overgebracht en waren min of meer
exclusief voer voor onderzoekers van
allerlei pluimage. Tegenwoordig
bemoeien archiefinstellingen zich als
gevolg van digitalisering en de korte
omloopsnelheid van informatie met de
inrichting van de informatiehuishouding
bij de overheid. Dit dient het belang van
de recht- en bewijszoekende burger, de
controleerbare en betrouwbare overheid.
Hoezo erfgoed?
"Door de nieuwe ontwikkelingen kom je
inderdaad heel dicht bij de administratie,
maar niet alleen voor 'recht en bewijs'.
Feitelijk moet je al snel in het proces een
beslissing nemen over de waarde van
een bron voor het historisch onderzoek.
Het selectie- en waarderingsvraagstuk zit
dan ook stevig in de opleiding verankerd,
waarbij juist de verschillende benaderingen
in archieven, musea en bijvoorbeeld
archeologie en monumentenzorg
interessant zijn."
Zetten die nieuwe ontwikkelingen
studenten op het verkeerde been? Je
hebt als student toch waarschijnlijk een
bepaalde verwachting van de aanraking
met archiefschatten?
"Ach, datzelfde overkomt of overkwam
menige sollicitant bij een archief
instelling. Je dacht eens lekker te
kunnen gaan neuzen in oude bronnen
en dan moest je series beschrijven,
organisatieonderzoeken doen enzo
voorts. We brengen de liefde voor het
vak bij en door middel van excursies en
stages zien onze studenten al vroeg de
verschillende werkzaamheden en
werkelijkheden in het erfgoedveld."
Archief Reinwardt Academie.
Fotografie lona Hogendoorn.
Besteden jullie veel aandacht aan de
inzet van sociale media?
"Ja, en dat gaat niet alleen over
communicatie, maar bijvoorbeeld ook
over 'toegankelijk maken'."
Het is crisis en het ziet er niet naar uit
dat daar op korte termijn een einde aan
komt. Met name in de culturele hoek
vallen klappen. Hoe biedt de Reinwardt
Academie een toekomstperspectief?
Gaan jullie extra je best doen voor
bijvoorbeeld stageplekken?
Lange tijd was de klacht uit het archief
veld dat de archiefopleiding wat was
'losgezongen' van de archiefpraktijk.
Wat gaan jullie doen om die banden te
verstevigen?
"Die banden kunnen nooit stevig genoeg
zijn. Door stageplekken raakt men
wederzijds (opleiding en veld) op de
Een vraag aan Els. Is kennisoverdracht
leuker dan leiding geven?
Els: "Uhhet een is niet perse leuker
Els, je bent directeur geweest van het
Haags Gemeentearchief en dat van
Rotterdam. Gezien het geringe personeels
verloop in ons vakgebied kende je
iedereen bij naam. Hoe doe je dat in
hemelsnaam met al die wisselende
groepen studenten?
Els: "Het duurt inderdaad best even
voordat je een nieuwe lichting ter grootte
van laten we zeggen mijn oude archief
dienst bij naam kent, maar uiteindelijk
lukt het wel. Vooral op een excursie zoals
onlangs in Berlijn leer je ze goed kennen."
Tot slot: zijn jullie een meidenclub?
"Tja, slechts 15% van onze studenten is
man. Overigens groeit dit percentage wel
elk jaar. Wellicht moeten we zo
langzamerhand wat meer doen aan
'mannenemancipatie'. Je ziet wel
mannen bij tentoonstellingsontwerp en
dergelijke, maar minder bij educatie.
Cultuur is kennelijk 'soft'.
René Spork redacteur Archievenblad en
projectleider bij het Gemeentearchief
Rotterdam.
nummer 10 2011 25
