Hoe nu verder?
Noten
Behandeling Wet Rgt in Eerste Kamer en
inwerkingtreding.
Oktober 2011/juli 2012.
Sectorspecifiek beleidskader archieftoezicht.
Najaar 2011.
AMvB en provinciale verordeningen waarin
alle nodige toezichtsinformatie wordt
vastgelegd.
Eind 2011.
Voorlichting binnen de provincies aan alle
gemeenten.
Eind 2011/begin 2012.
Implementatie, kennisoverdracht en pilots
binnen de provincies.
2011-2012.
Evaluatie wet Rgt.
Twee jaar na inwerkingtreding (2014).
constatering van gebreken achteraf, het
kwaad al is geschied en niet
(vervanging) of tegen hoge kosten
(gebouwen) is te herstellen.
Kortom, de "nieuwe schoenen" die het
kabinet in 2008 nodig achtte, zijn nog
steeds ver weg, terwijl de oude
schoenen worden weggegooid. Dit is
zeer zorgelijk tegen de achtergrond van
de grote en nog verergerende
problemen in de
overheidsadministraties, die direct en
indirect invloed hebben op het
functioneren van de overheid en dus op
het leven van alle burgers in Nederland.
Het op afstand zetten van het toezicht,
zonder goede flankerende maatregelen,
is daarop niet het juiste antwoord.
1 Kabinetsreactie, kamerstukken II
2007/08, 31 200 VII, nr. 6, 'Van specifiek
naar generiek. Doorlichting en
beoordeling van interbestuurlijke
toezichtsarrangementen' ('Commissie
Oosting'), zie: www.rijksoverheid.nl. Zie
ook het artikel van Fred Schoonheim en
Marianne Loef in Archievenblad 8 (2008)
pp. 10-13.
2 Zie onder meer: De dementerende
overheid, Rijksarchiefinspectie (2005);
Informatie, grondstof met
toekomstwaarde, Raad Openbaar
Bestuur en Raad voor Cultuur (2008);
Informatiehuishouding van het Rijk,
Algemene Rekenkamer (2010);
iOverheid, WRR (2011).
3 Zie het wetsvoorstel Revitalisering
generiek toezicht, Kamerstukken 32 389,
via www.rijksoverheid.nl.
4 Wanneer de landelijke
politieorganisatie ingevoerd wordt,
wordt het archieftoezicht uiteraard een
taak van het Rijk. Reden waarom
provinciaal archieftoezicht op de politie
niet verder betrokken wordt in dit
artikel.
5 Het nieuwe artikel 38 van de
Archiefwet verwijst namelijk ook voor
de waterschappen naar de
gerevitaliseerde Gemeentewet.
6 Zie de Memorie van Toelichting op
de Wet Rgt, onderdeel Ministerie van
OCW.
7 De ledenbrief 'Horizontale
verantwoording gemeentelijke
archiefketen' van 21 juli 2011 met de
KPI's is te downloaden op www.vng.nl.
8 Bij ongeveer 100 gemeenten en
10 waterschappen in Nederland is geen
archivaris benoemd. Dit zijn de
zogenaamde "witte plekken". Maar ook
in de wel ingevulde plekken, bij de
lokale of regionale archiefdiensten, is
het horizontale toezicht niet altijd
(voldoende) ingevuld. Het LOPAI heeft
samen met BRAIN kengetallen
opgesteld en een rekenmodel voor
de invulling van de gemeentelijke
archiefinspectieformaties, zie lopai.nl.
Uit onderzoek van BRAIN uit 2010 is
gebleken dat de komende vijf jaar vele
gemeentelijke archiefinspecteurs met
pensioen gaan en dat vacatures op dit
gebied heel moeilijk in te vullen zijn.
Hoopgevend is dat vanuit de
archiefopleiding en BRAIN recent
initiatieven zijn ontwikkeld om weer
een opleiding op het terrein van het
archieftoezicht te starten. Deze ontbrak
tot nu toe.
9 Zie voor de uitwerking van het
begrip besluit in de zin van de Awb
toegepast op de Archiefwet: J.R.
Lautenbach en I.C. van der Vlis,
Uitbesteding van archiefwettelijke
werkzaamheden (Universiteit van
Amsterdam 2006) en A. den Teuling,
Wegwijzer voor het uitbesteden van het
beheer van overgebrachte archieven
(Stichting Archiefpublicaties 2010).
10 De Interventieladder is uitgewerkt
in de Memorie van Toelichting bij het
wetsvoorstel Rgt en in het Algemeen
beleidskader indeplaatstreding bij
taakverwaarlozing, te vinden op
www.rijksoverheid.nl.
11 De Provincie Gelderland heeft
verslag gedaan van een nulmeting op
het terrein van de archieven tijdens het
symposium ter gelegenheid van het
afscheid van Frans Scholten op 6 oktober
2011. Het verslag is aan te vragen bij de
provinciale archiefinspectie Gelderland.
12 Brief van KVAN en BRAIN aan de
voorzitter van de Tweede Kamer, 7 juni
2011, zie de websites van beide
verenigingen. Voor de genoemde
tweede wijziging van de Archiefwet
en de reacties van het veld daarop zie
dezelfde websites en de site van LOPAI:
lopai.nl en de Raad voor Cultuur: cultuur.nl.
13 Zie het verslag van het algemeen
plenair overleg gedateerd 16 september
2011, op tweedekamer.nl.
Irmgard Broos, Ria van den Heuvel en
Marianne Loef provinciaal
archiefinspecteur in respectievelijk Utrecht
en Flevoland, Noord-Brabant en Limburg,
en Noord-Holland.
18
2011 nummer 9