om genealogische informatie uit te
wisselen. StamboomNederland
ondersteunt Gedcom 5.5. Dat is de meest
recente versie, die tegenwoordig
wereldwijd als standaard fungeert en door
veel genealogische computerprogramma's
wordt gebruikt.
Vanwege de depotfunctie dient Stamboom
Nederland dialect-tags van GEDCOM
eveneens te ondersteunen. Dat is voor een
groot deel het geval, maar er zijn nog
codecombinaties die niet in de juiste
datavelden terechtkomen. De bijbe
horende gegevens gaan bij de archivering
in StamboomNederland niet verloren,
maar belanden in een algemeen
notitieveld.
Via een bescheiden stamboombouw
programma kun je de in Stamboom
Nederland ondergebrachte gegevens
up-to-date houden. Toch is het in de eerste
plaats een e-depot en niet bedoeld ter
vervanging van reeds bestaande
genealogische computer-programma's.
Om een duurzame opslag van stam
boomgegevens te garanderen werkt het
Centraal Bureau voor Genealogie samen
met het Nationaal Archief. Het CBG kocht
speciaal voor de opslag van de genea
logische bestanden van Stamboom
Nederland een nieuwe server die een
plaats heeft gekregen in de serverruimte
van het Nationaal Archief. Daarbij zijn ook
afspraken gemaakt over de recovery van
de hardware in het geval van een
calamiteit. Een dagelijkse back-up zorgt
ervoor dat de ingevoerde gegevens nooit
verloren gaan.
Privacy en auteursrecht
Bij StamboomNederland draait het niet
alleen om verzamelen en bewaren, maar
ook om het delen van genealogische
gegevens met andere geïnteresseerden.
Daarom zijn zogenoemde 'etalages'
ontwikkeld waardoor de gegevens uit
publiekelijk toegankelijke projecten van
StamboomNederland vindbaar zijn via
Google. Dat betekent dat er veel aandacht
uit moet gaan naar de privacybescherming
van nog levende personen.
In StamboomNederland kan de eigenaar
van een project daarom op verschillende
niveaus de toegankelijkheid van de
informatie regelen. Allereerst bepaalt
de eigenaar of het hele project publiek
toegankelijk is, of dat hijzelf als enige
toegang heeft tot de gegevens. Dat laatste
is handig wanneer je aan een stamboom
werkt die nog niet klaar is voor publicatie.
Het is ook mogelijk om in Stamboom
Nederland op persoons- of feitniveau
privacybescherming in te stellen. In een
publiekelijk toegankelijk project kun je
bijvoorbeeld de gegevens van nog levende
personen afschermen, zodat die niet voor
de rest van de wereld zichtbaar zijn.
Indien gewenst kun je een niet-publiekelijk
toegankelijk project selectief openstellen
door andere gebruikers van Stamboom
Nederland als medewerker aan het
betreffende project te koppelen. Hier is
eveneens rekening gehouden met de
privacybescherming, want de projectleider
bepaalt of de gekoppelde medewerker al
dan niet de nog levende personen in het
project mag zien.
De projecteigenaar is verantwoordelijk
voor de door hem ingevoerde gegevens.
Problemen rondom de privacy of de
juistheid van de gegevens dienen dan ook
in de eerste plaats aan te projecteigenaar
te worden voorgelegd. Levert dat niet het
gewenste resultaat op, dan kun je een
bezwaar indienen bij het CBG. In het
uiterste geval wordt dan de account van
de projecteigenaar geblokkeerd.
De rechten op de website en de
databanken berusten bij het CBG. Het
auteursrecht daarentegen is en blijft in
handen van de eigenaar van het
betreffende stamboomproject. Die is
tevens eigenaar van de door hem inge
voerde stamboomgegevens tot vijf jaar na
de laatste keer dat hij heeft ingelogd op
zijn account. Daarna gaat het eigen
domsrecht over op de Stichting Centraal
Bureau voor Genealogie. Die zorgt ervoor
dat de gegevens worden bewaard en
toegankelijk blijven voor andere genea
logen. Uiteraard gebeurt dat volgens de
principes van goed archiefbeheer en
privacybescherming. De oorspronkelijke
auteur blijft daarbij altijd als zodanig
herkenbaar.
Uitbouw e-depot
De eerste release van
StamboomNederland vormt slechts een
basis, die mede aan de hand van
gebruikersreacties steeds verder zal
worden uitgebouwd. Daarbij speelt het
aangaan van nieuwe samenwerkings
verbanden een belangrijke rol. Zo is het
de bedoeling dat StamboomNederland als
depot gaat dienen voor de stambomen die
op WieWasWie.nl worden gecreëerd.
Daarnaast zal het CBG ook delen van zijn
eigen collectie in StamboomNederland
onderbrengen.
Om een duurzame opslag te garanderen,
dient StamboomNederland de ontwikke
lingen op gedcomgebied goed bij te
houden. De gegevensuitwisseling via
gedcom biedt veel voordelen, maar is
vanwege alle dialect-tags niet optimaal.
Daarom werkt het CBG op dit moment aan
een zogenoemde API (application
programming interface), waardoor de
informatie-uitwisseling en samenwerking
met genealogische computerprogramma's
en websites als WieWasWie.nl, nog
soepeler zal verlopen. Op die manier wordt
de kwaliteit, continuïteit en efficiency van
StamboomNederland als e-depot gewaar
borgd. In dat kader is het leuk om te
weten dat StamboomNederland inmiddels
ook de interesse heeft gewekt van onze
zuiderburen. Zij hebben het plan opgevat
om een soort StamboomVlaanderen te
ontwikkelen, waarbij mogelijk voor een
groot deel gebruik zal worden gemaakt
van de soft- en hardware van Stamboom
Nederland. Wat al deze samenwerkings
verbanden precies op zullen leveren is een
open vraag, maar er liggen in ieder geval
interessante uitdagingen in het verschiet
voor dit nog jonge genealogische e-depot.
Gedcom is net als XML gebaseerd op
codes, ook wel 'tags' genoemd. Die
codes zijn gekoppeld aan
genealogische informatie: bijvoorbeeld
BIRT aan geboorte, CHR aan doop en
MARR aan huwelijk. Gedcom 5.5 dekt
helaas niet alle genealogische
informatie. Een aantal genealogische
feiten is namelijk niet door de
Mormonen in de codering
meegenomen. Daarom hebben
genealogische computerprogramma's
als Aldfaer, GensDataPro, Hazadata en
Pro-Gen eigen aanvullende gedcom-
codes ontwikkeld, zogenoemde
'dialect-tags'.
Maarten van Bourgondiën bureau
redacteur en onderzoeksmedewerker bij
het Centraal Bureau voor Genealogie.
StamboomNederland is als het ware de
digitale tegenhanger van de papieren
genealogieën in de bibliotheek van het
Centraal Bureau voor Genealogie (coll. CBG).
32 2011 nummer 8
