Uitgelezen
ff
Jjh-
i
1 i"
Nationaal Archief,
www.gahetNA.nl
i
oefenen in het lezen van oud schrift.
Zolang dat echter nog niet het geval
is blijft een paleografische atlas zijn nut
behouden. Bovendien is dit fraaie boek
een aanwinst in je boekenkast.
Eva Suir oud-archivaris Stadsarchief
Deventer.
Inmiddels zal elke archiefinstelling de
link naar het Nationaal Archief op
de eigen website wel gewijzigd hebben
in www.gahetNA.nl, want wie wil nou
zijn digitale bezoeker naar het nog
steeds bestaande www.nationaalarchief.
nl sturen? Dat het Nationaal Archief in
mei een nieuwe website heeft gekregen,
was niet zo verrassend - dat doet
tenslotte elk archief (of willekeurige
website-eigenaar) om de zoveel jaar
- maar dat de URL veranderde was dat
wel.
Het is inmiddels een publiek geheim
dat de motivatie voor de twee websites
(één voor de archiefvormers/het veld
en één voor het publiek) veel te maken
heeft met de dwingende huisstijl van de
rijksoverheid. De al in een vergevorderd
stadium verkerende nieuwe publieks-
website paste daar niet in. En dus werd
bedacht dat de - tot nu toe weinig
bekende - Stichting Vrienden van het
Nationaal Archief een website zou
krijgen, met daarop de collecties van
het Nationaal Archief (en Spaarnestad
Photo). Maar als je dan voor een nieuwe
website moet kiezen, waarom dan als
naam gahetNA? Een van de problemen
met dit woordgrapje (merk) is dat het
voor buitenlanders niet te begrijpen
is. Nu is er aan buitenlandse bezoekers
blijkbaar in het geheel niet gedacht,
want een vertaalde versie van de
website is er niet. Je zou van het
Nationaal Archief toch op zijn minst een
Engelse, Franse en Duitse intro mogen
verwachten.
Deze nieuwe website - ongetwijfeld
de grootste van alle Vrienden-van-een
archief-Stichting - zal ik hier bespreken,
maar wel met het nadrukkelijke voor
behoud dat ik deze half juni heb getest.
De werkelijkheid kan bij het verschijnen
van deze bespreking dus heel anders
zijn. Er staat ook niet voor niets in
kapitale letter BETA voor de naam van
de site; in het najaar volgt de officiële
lancering. GahetNA.nl is bovendien te
omvangrijk om hier in zijn geheel te
bespreken. Op Archief2.0 en op
andere archiefblogs (zoals
www.digitalearchivaris.nl) zijn en zullen
ongetwijfeld alle onderdelen besproken
worden, waaronder het profiel met de
nieuwe mogelijkheden voor reserveren,
reacties of transcripties. Deze toepassingen
en de foto's, kaarten, thema's, gidsen,
nieuws en leuke acties (archiefstukken
met een X-factor) en zelfs de algemene
vormgeving en usability laat ik buiten
beschouwing: ik beperk me tot de
presentatie van de archieven. Voor het
bouwen van een gebruiksvriendelijke
website en het goed tonen van foto's of
kaarten hoef je tenslotte geen archivaris
te zijn. De uitdaging in ons vak ligt bij
het vraagstuk hoe de archieven op
internet makkelijk toegankelijk te
krijgen, het liefst voor een breed
publiek. Volgens mij is hierbij deels van
een verslechtering sprake in vergelijking
met de vorige website van het Nationaal
Archief.
Navigeren en sorteren
Het grote manco zit in de zoektocht in
de archieven. De zoekterm Waalbrug
leverde acht treffers op, al kreeg ik er
in het algemene resultatenscherm soms
maar zes te zien, zelfs toen ik het
archiefscherm maximaliseerde. Het zijn
overigens acht archieven met daarin, in
totaal, 55 archiefbestanddelen met het
woord Waalbrug. Als je een van de
archieven aanklikt, kom je bij de uit
gebreide beschrijving van het archief
onder het tabblad Archiefinventaris.
Onder het derde tabblad Archief
bestanddelen zitten de beschrijvingen
die de treffer opleverden, al zie je dat
in sommige gevallen pas als je de
uitgebreide beschrijving van het
bestanddeel bekijkt. Waarom niet
meteen naar deze bestanddelen vanuit
het zoekresultaat? De uitgebreide
beschrijving (na de derde klik) betreft
de beschrijving van het bestanddeel in
de structuur van de toegang én, de nota
bene, met daarin enigszins voorbarig de
citeerinstructie.
Door het presenteren van de resultaten
op archiefniveau moet je bovenstaande
weg voor elk archief doorlopen. Omdat
je niet naar het volgende resultaat
(archief) kunt klikken, moet je daarvoor
altijd terug naar het zoekresultaat. Extra
vervelend daarbij is dat in dat zoek
resultaat het archief met de meeste
treffers in de bestanddelen niet
bovenaan staat (zoals wel bij de indexen
het geval is). Zo komen van de
55 archiefbestanddelen met Waalbrug
er 37 (67%) voor in het consequent als
laatst getoonde archief: Commissie
Onderzoek Waalbrug. Dit archief had niet
alleen door het grote aantal bestand
delen, maar ook door het voorkomen
van de zoekterm in de naam van het
archief, een plek bovenaan verdient.
Sortering van de zoekresultaten op
nummer 7 201 1 47