ARCHIEFBEHEER
Uitgeverij Elmar (Rijswijk 2010) ISBN-13:
978-90-38919-91-1, paperback, 176 pp.,
15,95.
3. Methoden van opbergen en
terugvinden;
4. Opbergen van papieren archief;
5. Opslag van microfilm;
6. Elektronische archivering;
7. Bewaartermijnen en vernietiging;
8. Documentatiebeheer;
9. Personeel en opleiding, en voorts een
Verklarende woordenlijst en een
Trefwoordenlijst.
Van een 'Handboek' mag veel verwacht
worden en wel tenminste een compleet
overzicht van de benodigde kennis en
vaardigheden van en voor het vak. Het
boek heeft zeker die pretentie; zo lezen
we op p. 7: "Dit boek beschrijft alle
technieken en mogelijkheden van
archiefbeheer.", en op p. 8: "In
hoofdstuk 6 worden alle aspecten van
de elektronische archivering,
uitgebreid behandeld." Helaas worden
deze pretenties niet bij benadering
waargemaakt. En na lezing blijft de
vraag voor wie dit boek geschikt is.
Voor de leek? De professional? Voor
grote administraties, voor de
zelfstandige zonder personeel?
De professional zal er niets nieuws in
vinden en zich vooral storen aan vele
omissies en verouderde inzichten. De
auteur noemt slechts magnetische of
optische dragers voor elektronische
archivering en gaat voorbij aan
bijvoorbeeld solid state drives (SSD).
De woordenlijst blijft steken bij mega
en ontbeert tera. Ernstiger is echter dat
in hoofdstuk 6 een kostenanalyse van
elektronische archivering ontbreekt.
Er wordt slechts gesteld dat de
apparatuurkosten "dramatisch gedaald"
zijn. De dramatisch stijgende kosten
voor energie, migratie, conversie en/of
emulatie blijven daarentegen buiten
beeld.
Voor- en nadelen
En "degene voor wie archiveren een
bijkomende zaak is" zal na lezing van
dit boek met vragen blijven zitten.
Registratuurplannen, classificatie
schema's, UDC, BAC: ze worden wel
genoemd maar ternauwernood uitgelegd.
Een voordeel van het boek is onmiskenbaar
dat het vaak voordelen en nadelen op
een rijtje zet, dit maakt kiezen eenvoudiger.
Maar wie overweegt ordners te gebruiken
staat voor een onmogelijke keuze.
Op p. 64 wordt eerst de lof van de ordner
bezongen: praktisch, handig, grote
opbergcapaciteit, lage kosten, duurzaam,
150 jaar beproefd. Maar op p. 65 lezen
we weer "goedkoop duurkoop". Het zo
belangrijke begrip duurzaam wordt niet
uitgewerkt en kwaliteitsnormen en
certificering blijven onderbelicht. Zo
wordt - alweer voor de ordner - slechts
"het meest geschikte merk" aangeraden.
Voor archiefdozen wordt de Gemeente-
Weinig houvast
Van een handboek mag ook verwacht
worden dat het een evenwichtig
overzicht van gezaghebbende visies op
ontwikkelingen in het vakgebied geeft.
In dit boek wordt slechts de visie van
de auteur gepresenteerd. In paragraaf
6.15 wordt in welgeteld zes zinnen
"de toekomst van elektronische
archivering" besproken. De conclusie:
"Er is gewoon een extra opslag
medium bijgekomen."
De eindconclusie kan niet anders zijn
dat dit boek in de praktijk weinig tot
geen houvast biedt. Archiefbeheer is
en blijft een zaak van de professional.
In deze digitale tijd wordt het vakgebied
steeds gecompliceerder. Een pluspunt
van dit boek is dat het overzicht van
opleidingen voor de professional (9.4)
up-to-date is.
Hans Timmerhuis, Handboek praktisch
archiefbeheer. Digitalisering,
postbehandeling, opbergmiddelen,
ruimtebesparing, kostenbesparing,
opleidingen, wetgeving
Volgens de flaptekst van dit boek is de
inhoud "bestemd voor iedereen die te
maken heeft met archiefbeheer, zoals
beheerders van een papieren of digitaal
archiefbestand, secretaresses, degenen
voor wie archiveren een bijkomende
taak is, managers algemene zaken,
financiën, ict en facilitaire zaken, allen
die werkzaam zijn in de automatiserings
branche, consultants, leerlingen van
opleidingen in velerlei richtingen én
iedereen die thuis gegevens opbergt in
ordners of op de computer". Het bevat
de volgende negen hoofdstukken:
1. Uitgangspunten voor archiefbeheer;
2. Postbehandeling;
archiefdoos aangeraden, compleet met
ijzerwerk. De Amsterdamse doos blijft
buiten beschouwing.
Chris Streefkerk docent-onderzoeker
Archiefwetenschappen verbonden aan de
Universiteit van Amsterdam en de
Hogeschool van Amsterdam.
PRAKTISCH HANDBOEK'
nummer 1 2011 41
