d
Business as usual
bij de Militaire Inlichtingen
en Veiligheidsdienst
VERBODEN PL AA"
BODEN TOEGA
ONBEVO
Geheim
Natuurlijk is informatie hét hoofdwapen
systeem van de Militaire Inlichtingen
en Veiligheidsdienst (MIVD) en zijn er
veel meer gerubriceerde documenten,
maar het is en blijft archiefwerk. In het
begin was het wel even wennen om
je kamerdeur te sluiten ook al ga je naar
het toilet, en om met extra sleutels
en codes te lopen, maar dat alles werd
gauw routine.
Twaalf jaar geleden ben ik begonnen
met werken bij de MID en wist ik in
eerste instantie niet waar ik terecht zou
komen. De toenmalige directeur Archieven
van het ministerie van Defensie wist wel
een leuke functie voor mij. De functie
bleek die van stafmedewerker archieven
bij de MID1 te zijn. Wat ik vooraf wist
over 'geheime' archieven was weinig.
In mijn voorgaande functie van beleids
medewerker bij de Afdeling Documentair
Management Ondersteuning, bij het
ministerie van Binnenlandse Zaken, was
ik wel eens op bezoek geweest bij de
Binnenlandse Veiligheidsdienst en het
Kabinet van de Koningin. Bij die
instellingen was het duidelijk dat een
buitenstaander niet zo maar in de
stukken kon en mocht kijken, ook al
kwam je daar om advies te geven.
En bij BiZa zelf hadden we natuurlijk
mevrouw P., die bij het kabinet van
de minster waakte over de geheime
stukken als een kloek over haar kuikens.
Voorkennis
Mijn eerste kennismaking met het
zorgvuldig omgaan met vertrouwelijke
informatie dateert uit het midden van
de jaren zeventig. Ik werkte toen als
beginnend medewerker op de afdeling
Post- en Archiefzaken van het
Rijksinstituut voor Drinkwatervoorziening
(RID). Een van de taken van die dienst
was het begeleiden van de bouw van
reinwaterkelders ten behoeve van
gemeentelijke waterleidingmaatschappijen.
Persoonlijke levenssfeer
Een paar jaar later was ik werkzaam bij
het semistatisch archief van de
Algemene Secretarie van het ministerie
van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk
Werk. Weliswaar ben ik daar niet of
nauwelijks gerubriceerd materiaal
tegengekomen, maar een detachering
van een paar maanden bij de
personeelsafdeling maakte mij duidelijk
wat voor inkijk je kan krijgen in de
persoonlijke levenssfeer van derden.
Na het zoveelste personeelsdossier let
je echt niet meer op de inhoudelijke
ill Gaillard
Verwacht geen smeuïge verhalen over
hoe spannend het is om te werken bij
één van de inlichtingen- en veiligheids
diensten van Nederland. In feite komt
het ook hier neer op gewoon registreren
en archiveren, hoewel de context weinig
alledaags is. Een kijkje in de archivistische
keuken van een inlichtingendienst.
Wanneer je bij haar moest zijn kwam je
nooit de kamer binnen, want je zou
weleens een glimp van een dergelijk
document kunnen opvangen.
Gerubriceerd materiaal had voor mij
toch wat weg van een ver-van-mijn-
bed-show. Dus toen ik de wereld van de
inlichtingendienst binnenstapte, was het
mij redelijk onbekend wat termen als
'compartimering' en 'staatsgeheim' in
de praktijk betekende.
Eén van de ingenieurs werd op
non-actief gesteld, omdat hij met de
voorkennis die hij blijkbaar had een
extra zakcentje had verdiend met het
ongeoorloofd in- en verkopen van een
stuk grond, waar later zo'n kelder
gebouwd moest worden. Ja, ook met dat
soort informatie moe(s)t vertrouwelijk
worden omgegaan.
DE WET B£5CHEKM<NG STA.
IKbWH* ImAiA - WJlarnMI i nï r;- GCHt!
38 2010 nummer 10