Uitgelezen
Footsteps
^Fingerprints
Piet J. Buijnsters, Geschiedenis van
de Nederlandse bibliofilie. Boek- en
prentenverzamelaars 1750-2010
Uitgeverij Vantilt (Nijmegen 2010) ISBN
978-94-6004-043-6, geb., 512 blz.,
45,00.
Na zijn Geschiedenis van het Nederlands
antiquariaat heeft de schrijver, emeritus
hoogleraar aan de Radboud Universiteit
Nijmegen, een overzichtswerk geschreven
over de wereld van particuliere boek- en
prentenverzamelaars. Het boek is verdeeld
in zestien hoofdstukken, waarbij de eerste
twee hoofdstukken de bibliofilie
beschrijven in de achttiende en het begin
van de negentiende eeuw en hoofdstuk
11 de belangrijkste veilingen in de eerste
helft van de twintigste eeuw. De andere
hoofdstukken laten zien dat er zich
geleidelijk aan een specialisatie ontwik
kelde in verzamelgebieden, zoals oude
kinderboekjes, oude Nederlandse literatuur
en volksboeken, 'modern firsts',
'pressbooks', devotionele literatuur, reis
verhalen en cartografica, wetenschappelijke
privébibliotheken, boekband en sierpapier,
verboden boeken en erotica, handschriften,
autografen en alba amicorum, en oude en
moderne grafiek. Elk hoofdstuk bevat
levensbeschrijvingen van bibliofiele
verzamelaars. Buijnsters heeft een boek
geschreven over liefhebbers voor
liefhebbers, dat ook boeiend is voor andere
geïnteresseerden in de wereld van boek
en prent. Hij heeft veel gebruikgemaakt
van nauwkeurig vermelde bronnen als
literaire tijdschriften, catalogi van tentoon
stellingen en boekverkopingen, en van
(vaak nog niet volledig geïnventariseerde)
persoons- en verenigingsarchieven in de
universiteitsbibliotheken. Belangrijk zijn
ook de gesprekken en interviews van
de schrijver met zo'n 26 verzamelaars
in de periode 2008-2009. Uitgeverij Vantilt
heeft er een mooie en verzorgde uitgave
van gemaakt met veel afbeeldingen.
De gekleurde afbeeldingen zijn bij elkaar
geplaatst op ongenummerde bladzijden.
Jammer genoeg staan er geen verwij
zingen bij die afbeeldingen naar de tekst
en/of andersom. Nu moet gezocht worden
via het uitgebreide (personen)register.
Dick Deuzeman redacteur Archievenblad.
Footsteps and Fingerprints The Legacy
of a shared History.
Uitgeverij Waanders/Nationaal Archief
(Zwolle/Den Haag 2010) ISBN 978-90
400-7703-6, 144 blz., 22,50.
Op 31 augustus, tijdens het congres
Archives without Borders in het
Vredespaleis in Den Haag, vond
de presentatie plaats van dit fraai
geïllustreerde boekwerk.
Vertegenwoordigers uit Brazilië, Ghana,
India, Indonesië, Rusland, Sri Lanka,
Suriname en Zuid-Afrika ontvingen
de eerste exemplaren. Een dag eerder
hield programmamanager Roelof Hol
er zijn lezing 'Sharing Archives: Nation
State and National Identity in a Global
World. The Mutual Cultural Heritage
Program of the Nationaal Archief of the
Netherlands'. De 'footsteps and
fingerprints', zo blijkt uit boek en lezing,
zijn de sporen die onze voorouders sedert
vier eeuwen hebben nagelaten in vele
delen van de wereld. Sporen die te vinden
zijn in archieven, bibliotheken, atlassen,
archeologische vondsten en/of
de bebouwde omgeving. Het boek
illustreert de projecten die het Nationaal
Archief, de Rijksdienst voor het Culturele
Erfgoed en het Instituut Collectie
Nederland begeleiden en uitvoeren onder
de noemer Mutual Cultural Heritage
Program. Voorbeelden die getuigen van
het gedeelde verleden variëren van
speciale Hollandse jenever voor
de Ghanese markt, tot en met industrieel
archeologische overblijfselen van
de Suikerfabriek Mariënburg met
machines van werkspoor Amsterdam.
Het verspreiden van kennis, maar ook het
behoud van deze erfenis, is een belangrijke
drijfveer om projecten te initiëren en deze
publicatie uit te geven. Maxime Verhagen
schreef een woord vooraf. Dat hij daarbij
kan rekenen op gedoogsteun van Geert
Wilders lijkt, gezien de erfgoedpassage
in het kersverse regeerakkoord, zeker:
Jt-it LlSSey n| n Sharfzt Hfttflrv
i"Hi' Tr i
38 2010 nummer 9