Archiveren
van gemeentelijke
websites:
nuttig of noodzakelijk
Naarmate er meer informatie op websites gepubliceerd wordt, neemt ook de behoefte toe om deze
content duurzaam te bewaren. Vooral gemeentelijke websites, met steeds meer digitale dienstverlening,
zijn een belangrijke bron van informatie. Gemeenteweb B.V. is een van de aanbieders die voorziet in het
creëren van digitale archiefdocumenten.
Tijdreizen
Inspelen op ontwikkelingen
Breed inzetbaar
René Janssen van Gemeenteweb.
Door René Janssen
Het archiveren van websites is iets anders
dan het archiveren van digitale documen
ten; het vraagt kennis en vakmanschap.
Iedere website vraagt weer zijn eigen
aanpak. Omdat niet iedere gemeente of
gemeentelijke archiefdienst beschikt over
de nodige kennis, wordt door Gemeente
web een service aangeboden waarmee
websites volledig worden gearchiveerd
en openbaar gemaakt op
www.archiefweb.eu. Daarbij gaat het
overigens niet om de interactie vanuit
de website, maar om het archiveren van
content van de website. Wanneer het
gaat om het archiveren van bijvoorbeeld
een aanvraag voor een bouwvergun
ning, dan moet dat in het zakenmagazijn
geregeld worden.
Hoe werkt deze dienst in de praktijk?
De website van een aangesloten
organisatie wordt wekelijks volledig
gearchiveerd. Binnen een week worden
vervolgens de wijzigingen gearchiveerd,
waarbij twee technieken mogelijk zijn.
Deze wijzigingen kunnen per uur of dage
lijks worden gearchiveerd, afhankelijk
van de gebruikte techniek en de wensen
van de aangesloten organisatie.
Aan de hand van 'tijdreizen' kan een
datum worden geselecteerd, waarna de
website wordt getoond zoals die er op
de betreffende dag uitzag. Dit archief is
volledig navigeerbaar en er wordt niet
gebruikgemaakt van statische snapshots.
De archieven zijn ook doorzoekbaar.
Binnen het zoekresultaat worden de
pagina's getoond die aan de zoekop
dracht voldoen. Elke pagina uit het
zoekresultaat heeft vervolgens weer
een kalenderfunctionaliteit waarin de
verschillende versies van een pagina
zijn opgenomen.
De bestanden worden opgeslagen in
het WARC-formaat, een open standaard
zonder patent of licenties van het IIPC
voor het opslaan van webarchieven.
Het WARC-formaat is in mei 2009
goedgekeurd als een ISO-standaard
voor webarchivering: ISO 28500:2009.
Gemeenteweb kijkt nog naar de
ontsluiting van de archieven via een
e-depot en is hierover in gesprek met
het Nationaal Archief en de Koninklijke
Bibliotheek.
Gemeenteweb heeft deze dienst ont
wikkeld omdat vanuit de klantenkring,
die voornamelijk uit gemeenten bestaat,
verzoeken kwamen om een oplossing
te bieden voor het archiveren van
websites, om daarmee te voldoen aan
de Archiefwet. Volgens veel gemeenten
was hiervoor geen goede oplossing op
de markt en de archiveringsfunctionaliteit
in een Content Management Systeem
zou niet voldoende zijn. In 2009 besloot
Gemeenteweb om, geheel in eigen
beheer, Archiefweb te ontwikkelen.
Op deze manier denkt Gemeenteweb
in te spelen op actuele ontwikkelin
gen en in de toekomst ook te voldoen
aan de wensen en eisen die worden
gesteld aan het archiveren van websites.
Voor verdere doorontwikkeling maakt
Gemeenteweb gebruik van de kennis
van vakspecialisten en wordt regel
matig overlegd met organisaties als
bijvoorbeeld de LOPAI, de (voormalige)
Archiefschool, het Nationaal Archief en
de Koninklijke Bibliotheek. Inmiddels is
Archiefweb 2.0 gereed en maken diverse
organisaties al gebruik van deze dienst.
Hoewel ontwikkeld naar aanleiding van
wensen van gemeenten, is Archiefweb
een dienst waar elke organisatie gebruik
van kan maken. In eerste instantie
zullen, vanwege de wettelijke en morele
verplichting, waarschijnlijk vooral over
heidsorganisaties als gemeenten en pro
vincies aansluiten. Maar de dienst kan
ook interessant zijn voor andere (non-)
profitorganisaties. Organisaties
die hun website willen vastleggen voor
het nageslacht, om welke reden dan
ook, doen er goed aan eens te informeren
naar de mogelijkheden.
René Janssen
web B.V.
I senior adviseur Gemeente
nummer 3 2010 27