Archiveren van gemeentelijke websites: nuttig of noodzakelijk Naarmate er meer informatie op websites gepubliceerd wordt, neemt ook de behoefte toe om deze content duurzaam te bewaren. Vooral gemeentelijke websites, met steeds meer digitale dienstverlening, zijn een belangrijke bron van informatie. Gemeenteweb B.V. is een van de aanbieders die voorziet in het creëren van digitale archiefdocumenten. Tijdreizen Inspelen op ontwikkelingen Breed inzetbaar René Janssen van Gemeenteweb. Door René Janssen Het archiveren van websites is iets anders dan het archiveren van digitale documen ten; het vraagt kennis en vakmanschap. Iedere website vraagt weer zijn eigen aanpak. Omdat niet iedere gemeente of gemeentelijke archiefdienst beschikt over de nodige kennis, wordt door Gemeente web een service aangeboden waarmee websites volledig worden gearchiveerd en openbaar gemaakt op www.archiefweb.eu. Daarbij gaat het overigens niet om de interactie vanuit de website, maar om het archiveren van content van de website. Wanneer het gaat om het archiveren van bijvoorbeeld een aanvraag voor een bouwvergun ning, dan moet dat in het zakenmagazijn geregeld worden. Hoe werkt deze dienst in de praktijk? De website van een aangesloten organisatie wordt wekelijks volledig gearchiveerd. Binnen een week worden vervolgens de wijzigingen gearchiveerd, waarbij twee technieken mogelijk zijn. Deze wijzigingen kunnen per uur of dage lijks worden gearchiveerd, afhankelijk van de gebruikte techniek en de wensen van de aangesloten organisatie. Aan de hand van 'tijdreizen' kan een datum worden geselecteerd, waarna de website wordt getoond zoals die er op de betreffende dag uitzag. Dit archief is volledig navigeerbaar en er wordt niet gebruikgemaakt van statische snapshots. De archieven zijn ook doorzoekbaar. Binnen het zoekresultaat worden de pagina's getoond die aan de zoekop dracht voldoen. Elke pagina uit het zoekresultaat heeft vervolgens weer een kalenderfunctionaliteit waarin de verschillende versies van een pagina zijn opgenomen. De bestanden worden opgeslagen in het WARC-formaat, een open standaard zonder patent of licenties van het IIPC voor het opslaan van webarchieven. Het WARC-formaat is in mei 2009 goedgekeurd als een ISO-standaard voor webarchivering: ISO 28500:2009. Gemeenteweb kijkt nog naar de ontsluiting van de archieven via een e-depot en is hierover in gesprek met het Nationaal Archief en de Koninklijke Bibliotheek. Gemeenteweb heeft deze dienst ont wikkeld omdat vanuit de klantenkring, die voornamelijk uit gemeenten bestaat, verzoeken kwamen om een oplossing te bieden voor het archiveren van websites, om daarmee te voldoen aan de Archiefwet. Volgens veel gemeenten was hiervoor geen goede oplossing op de markt en de archiveringsfunctionaliteit in een Content Management Systeem zou niet voldoende zijn. In 2009 besloot Gemeenteweb om, geheel in eigen beheer, Archiefweb te ontwikkelen. Op deze manier denkt Gemeenteweb in te spelen op actuele ontwikkelin gen en in de toekomst ook te voldoen aan de wensen en eisen die worden gesteld aan het archiveren van websites. Voor verdere doorontwikkeling maakt Gemeenteweb gebruik van de kennis van vakspecialisten en wordt regel matig overlegd met organisaties als bijvoorbeeld de LOPAI, de (voormalige) Archiefschool, het Nationaal Archief en de Koninklijke Bibliotheek. Inmiddels is Archiefweb 2.0 gereed en maken diverse organisaties al gebruik van deze dienst. Hoewel ontwikkeld naar aanleiding van wensen van gemeenten, is Archiefweb een dienst waar elke organisatie gebruik van kan maken. In eerste instantie zullen, vanwege de wettelijke en morele verplichting, waarschijnlijk vooral over heidsorganisaties als gemeenten en pro vincies aansluiten. Maar de dienst kan ook interessant zijn voor andere (non-) profitorganisaties. Organisaties die hun website willen vastleggen voor het nageslacht, om welke reden dan ook, doen er goed aan eens te informeren naar de mogelijkheden. René Janssen web B.V. I senior adviseur Gemeente nummer 3 2010 27

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Archievenblad | 2010 | | pagina 27