Erfgoededucatie in Hoogeveen
Archieven als lesmateriaal in het primair en voortgezet onderwijs
Een van de doelen van Erfgoed Nederland is het verbeteren van het imago van erfgoedinstellingen en
het vergroten van cultuurparticipatie. Erfgoed Nederland richt zich hierbij onder meer op de educatie
op scholen. Door middel van het project Erfgoed a la Carte is in 2004 begonnen om erfgoededucatie te
verankeren in de basisschool en structurele samenwerkingsverbanden te leggen tussen erfgoedinstel
lingen en scholen. Ook in Hoogeveen.
Kwartet en straatnamen
Zes projecten voortgezet
onderwijs
Door Richard de Wal en Dieneke Zwiers
Vanuit de gemeente Hoogeveen is
in 2005 besloten dat de bibliotheek
Hoogeveen een coördinerende rol zou
gaan spelen in het stimuleren van erf
goededucatie binnen het primair en het
voortgezet onderwijs. Naast verschillende
scholen werd onder andere meegewerkt
door Museum De 5000 Morgen, het
Drents Archief, de Historische Kring en
het gemeentearchief van Hoogeveen.
Er werd besloten om erfgoededucatie
niet als een apart vak aan te bieden,
maar te integreren in andere school
vakken en leergebieden, waarbij de
belangrijkste focus op het taalonderwijs
lag. Vanuit de bibliotheek Hoogeveen
zijn Richard de Wal en Dieneke Zwiers
aangewezen om dit project te leiden
voor respectievelijk het primair en het
voortgezet onderwijs.
Voor het primair onderwijs zijn voor
elke groep aparte projecten opgesteld,
met als doel om leerlingen te leren om
maatschappelijke en culturele beteke
nis te geven aan hun omgeving. Binnen
enkele projecten spelen archieven een
belangrijke rol, onder meer door het
aanbieden van historisch materiaal en
het leveren van bronnen en tekeningen.
Zo is voor groep 3 en 4 een speciaal
Erfgoedkwartet ontwikkeld met foto's uit
de collecties van het Drents Archief en het
gemeentearchief. Hiermee wordt bij de
leerlingen het tijdsbesef ontwikkeld en
leren ze verschillen tussen nu en vroeger
ontdekken. Voor groep 5 is een project
bedacht waarbij leerlingen de geschiedenis
van de eigen school ontdekken aan de
hand van oude foto's en bouwtekeningen.
Het project voor groep 8 richt zich vooral
op de lokale verzetshelden uit de Tweede
Wereldoorlog. De straatnamen in de
Verzetsbuurt in Hoogeveen vormen daarbij
het uitgangspunt. Groepjes leerlingen
krijgen een eigen straatnaam toegewezen
om meer te weten te komen over een
specifieke verzetsheld.
Voor het voorgezet onderwijs zijn zes
projecten ontwikkeld voor de verschil
lende niveaus: havo/vwo en vmbo/
praktijkonderwijs. Deze projecten zijn
verdeeld over de zeven sectoren in
de erfgoedsector: musea, archieven,
archeologie, monumenten, landschap,
streektaal en tradities en gebruiken.
De projecten kunnen worden ingezet bij
vakken als geschiedenis en CKV. Voor
de projecten in het kader van de sector
Archieven ligt de focus op de Tweede
Wereldoorlog. Aan de hand van het
levensverhaal van een Joodse familie
leren de leerlingen meer over deze
Leerlingen van het voortgezet onderwijs aan
het werk tijdens het educatieve project 'Plan
Hoogeveen'.
periode. Dit project, 'Oorlog dicht bij
huis' getiteld, komt van Herinnerings
centrum Westerbork. Er is nauw samen
gewerkt met bibliotheek en onderwijs
om het geschikt te maken voor vmbo en
praktijkonderwijs. Een van de onderdelen
is een rugzak met historisch materiaal,
zoals een radio, een fietsbel, foto's
en lijsten met zaken die opgepakte
Joden mochten meenemen tijdens hun
transport. Op aanvraag kan het project
uitgebreid worden met bijvoorbeeld een
bronnenonderzoek. Andere projecten
zijn 'Groaven in 't veen', een architec
tuurroute en een planologisch project
(www.planh.nl).
De verschillende projecten voor de
scholen zijn gebundeld in twee grote
mappen, waarin ook alle aanvullende
informatie te vinden is.
Richard de Wal teamleider Informatie
en Ontmoeting Bibliotheek Hoogeveen.
Dieneke Zwiers teamleider Cultuur en
Educatie Bibliotheek Hoogeveen.
Erfgoedkwartet voor groep 3 en 4 van het pri
mair onderwijs (foto's Bibliotheek Hooegveen).
nummer 3 2010 13