Internationaal congres
Archives without Borders
In samenwerking met de Vlaamse beroepsvereniging VVBAD organiseert de KVAN het internationale
congres 'Archives without Borders', dat op 30 en 31 augustus 2010 zal plaatsvinden in het Vredespaleis
te Den Haag. Dit congres herdenkt het eerste internationale archiefcongres dat in 2010 exact een eeuw
geleden plaatsvond in Brussel. Het congres wordt ondersteund door de Section of Professional Archival
Associations van de International Council on Archives (ICA/SPA).
Nieuwe benaderingen
Inschrijven
Door Hildo van Engen
Archives without Borders stelt het belang van
archieven voor een goed (overheids)bestuur
centraal. Als geheugen van de samenleving
zijn archieven niet alleen onmisbaar vanuit een
cultuurhistorisch perspectief, maar evengoed
vanuit het oogpunt van goed en deugdelijk
bestuur. In het records continuum is archivering
een voortdurend proces, waarbij accountability,
het op transparante wijze rekenschap geven
van het handelen, een belangrijke voorwaarde
is voor een goed (overheids)bestuur. Daarbij is
voortdurend aandacht vereist voor het span
ningsveld tussen archiefbeheer en burgerschap,
zeker in het perspectief van democratie en
mensenrechten. Archivering, hoe essentieel
ook voor good governance van overheden en
private organisaties, mag niet voorbijgaan aan
de in het digitale tijdperk in toenemende mate
bedreigde persoonlijke vrijheid van het individu.
In de huidige globaliserende maatschappij,
met een hoge mate van uitwisseling van
informatie en kennis, overstijgt de betekenis
van archieven letterlijk grenzen. Dit brengt
nieuwe benaderingen met zich mee van
vertrouwde begrippen, zoals archiefbeheer
en toegankelijkheid. De discussie tijdens het
congres zal zich richten op vragen zoals:
Welke rol kunnen de professionals en de
beroepsverenigingen spelen buiten natio
nale grenzen?
Welke internationale samenwerkings
vormen zijn er of worden er ontwikkeld?
Waar horen archieven van internationale
en supranationale organisaties thuis, en
welk land of welke organisatie is verant-
woordelijk voor het beheer ervan?
Het congres wil een ontmoetingsplek bieden
voor professionals die werkzaam zijn op het
vlak van archieven en records management.
Ook andere geïnteresseerden in het thema
zijn welkom. Tijdens het congres worden ses
sies ingericht rond de volgende thema's:
Archival solidarity
Wat is er mogelijk en onmogelijk op het gebied
van grensoverschrijdende ondersteuning door
archiefprofessionals aan collega's in andere
delen van de wereld? Wat kunnen beroepsor
ganisaties hier betekenen? En welke rol zou de
in voorbereiding zijnde Universal Declaration on
Archives hierbij kunnen spelen?
Mensenrechten en archieven
De maatschappelijke relevantie van archieven is
evident waar mensenrechten in het geding zijn
- archieven zijn immers 'stille getuigen'. Hoe
zit het met de openbaarheid van archieven?
Voor wie zijn archieven toegankelijk? Welke rol
spelen archieven bij het waarborgen of juist
aantasten van de mensenrechten?
Grensoverschrijdend archief
Er zijn veel belangrijke archieven die gezien hun
inhoud maar zeker ook wat betreft betekenis
Het Vredespaleis in Den Haag.
letterlijk grenzen overstijgen. Te denken valt
bijvoorbeeld aan de archieven van het Neuren-
bergtribunaal of het Joegoslaviëtribunaal, of de
archieven van internationale en supranationale
organisaties, zoals de Europese Commissie, het
Rode Kruis of het Hoge Commissariaat voor de
Vluchtelingen. Hoe moet er met deze archieven,
waarvoor geen internationale archiefwet
bestaat, worden omgegaan?
Archieven, staatsvorming
en nationale identiteit
Het proces van staatsvorming is wereldwijd
van grote invloed op de vorming en het beheer
van archieven. Binnen dit thema passen onder
andere de verhouding tussen koloniale machten
en hun vroegere koloniën, de omgang met niet-
gestandaardiseerde vormen van informatie- en
archiefbeheer, maar ook de vastlegging van de
'oral history' van niet-schriftelijke culturen.
Op de call for papers is inmiddels vanuit alle
delen van de wereld gereageerd, zodat de titel
van het congres ten volle kan worden gereali
seerd. Vanzelfsprekend hoopt het organisatie
comité eind augustus ook een groot aantal
KVAN-leden in het Vredespaleis te mogen
verwelkomen. Zij kunnen zich inschrijven te
gen het gereduceerde tarief van 220,- voor
beide dagen of 120,- voor een enkele dag.
Zie voor meer informatie en een inschrijvings
formulier de congreswebsite:
www.archiveswithoutborders.org.
Hildo van Engen bestuurslid KVAN en voorzit
ter organisatiecomité Archives without Borders.
32 2010 nummer 2
