- - r77
XX
Instrumenten voor blijvende
toegankelijkheid
~3 1
nationaaLarchief
Algemene Overeen komsten en Overbrengingsscheme's
Algemene Overeenkomst
d**n tl Mt vh lan
V4**40 QM'**»'.
de uiteindelijke goedkeuring en opname.
Al deze stappen worden automatisch
gedocumenteerd en opgeslagen in de vorm
van metadata. Op die manier worden alle
handelingen op het archief vanaf het eerste
contact met het digitaal depot vastgelegd
en gearchiveerd. Daarna wordt het digitaal
archief vanuit de quarantainezone opgeno
men in het digitaal depot. De EAD catalogus
van het Nationaal Archief wordt automatisch
aangevuld en de indexen van de zoekma
chine van de website worden automatisch
bijgewerkt. Als er geen beperkende bepalingen
voor het archief gelden, is het daarmee voor
de buitenwereld toegankelijk.
Voor de archivaris is het archief toegankelijk
via de metadata module van het digitaal
depot. Hier kunnen metadata worden aan
gevuld en wordt de openbaarheid van het
archief zo nodig verder ingeregeld.
In de Metadata Store bevinden zich ook de
metadata die nodig zijn voor goed beheer
van het archief, want naast de metadata die
met het digitaal archief zijn meegeleverd,
zijn er aanvullende technische metadata
geëxtraheerd uit het digitaal archief. Om
volledige zekerheid te bieden worden zelfs
de originele metadata 'as is' opgeslagen,
naast de getransformeerde set metadata
die gebruikt wordt voor het beheer. Zo is
het dus ook mogelijk om bij eventuele
dequisitie het digitaal archief te voorzien van
'XiXliTcV
:j& - x
BE HEERCONSOLE
P*rnnCPttHt:
jhi*
Ih rdWJhir*i|[*r*nm<i]: I ;P P i
□B
"Sr™'
de oorspronkelijke metadata. De structuur van
de metadata in het depot wordt afgedwongen
via het metadata schema dat is ontwikkeld
op basis van de internationale standaard op
het gebied van metadata NEN-ISO 23081
(www2.nen.nl) en het net gepubliceerde
Toepassingsprofiel Metagegevens Rijksover
heid (www.e-overheid.nl/sites/kennislab/
nieuws/Toepassingsprofiel_metadata.html).
Het schema is een logisch plan waarin de
relaties tussen metadata elementen via
het vaststellen van regels voor het gebruik
en beheer van de metadata voor wat betreft
structuur, syntax en verplichting van waar
den worden beschreven. Een noodzakelijke
voorwaarde voor digitaal archief en voor het
waarborgen van de blijvende toegankelijk
heid ervan.
Op het gebied van blijvende toegankelijk
heid participeert het Nationaal Archief
op Europees niveau samen met andere
nationale archieven, nationale bibliotheken,
universiteiten en commerciële bedrijven in
het PLANETS project (www.planets-project.
eu). Binnen dit project worden instrumenten
ontwikkeld en getest op het gebied van pre
servation planning en preservation action.
Die instrumenten worden na uitgebreide
tests geïmplementeerd in het digitaal depot.
Dit geldt bijvoorbeeld voor de 'characterisa
tion' instrumenten JHOVE en DROID. In 2010
wordt gestart met de ontwikkeling van een
zogenoemd Preservation System, dat garant
moet staan voor het betrouwbaar uitvoeren
van preservation acties. Archiefbestand
delen van een digitaal archief, waarvan de
computerbestanden onleesbaar dreigen te
worden, worden vanuit het Digitaal Depot
naar dit Preservation System geëxporteerd.
In dit systeem wordt de juiste tool ingezet
om de omzetting naar een meer courant
bestandsformaat te realiseren. Via metadata
wordt geregistreerd wie, wat, wanneer heeft
gedaan en met welk resultaat. De archief
bestanddelen, inclusief deze aanvullende
metadata, worden opnieuw opgenomen in
het digitaal depot, waarbij een extra mani
festatie van dat archiefbestand is gecreëerd.
In eerste instantie is de intentie om alle
manifestaties te bewaren, maar gezien de
verwachte groei van digitaal archief kan niet
worden uitgesloten dat op termijn 'tussen-
versies' zullen worden verwijderd. Ook die
handelingen worden vanzelfsprekend weer
vastgelegd.
nummer 2 2010 17
