PreservationTechnoiogies
Basis
Calamiteitenverzekering
voor slechts
28,75
per gebouw per jaar
Calamiteiten, Schimmels, Insecten, Transport, Opslag, Advies
www.documentenwacht.nl
A WORLD LEADER IN COLLECTIONS PRESERVATION
M R micro-imaging bv
massa-ontzuring van archiefmateriaal, boeken,
kranten, posters, prenten, tekeningen etc. door
middel van de beproefde Bookkeeper methode
Vriesdrogen van nat papier
Herverpakken in zuurvrij material
Verkoop ontzuringssprays en spraysystemen
Ontsmetten en reinigen
IV! R ARCHIEFBEHEER
EN OPSLAG
Professionals van huis ui
Verkoop en administratie
Pluim-es 18 - 2925 CM Krimpen aan den IJssel
Tel.: 0180 521188 GSM: 0653672024
Fax: 0180 525400
E-mail: johnvandorsten@ptbv.nl
Tele-archivering
Digitale dienstverlening
en oplevering.
Voor meer informatie:
M R archiefbeheer en
opslag bv
Postbus 360
8260 AJ Kampen
038-3326918
info@mr.nl
www.mr.nl
Productie
Middenweg 576B - 1704 BR Heerhugowaard
Tel.: 072 5724330 Fax: 072 5724331
(deze lage jaarpremie is mogelijk door een
deelnemersaantal van inmiddels meer dan 700
gemeentes, musea, kastelen, bedrijven,
universiteiten en kerken)
DocumentenWacht is de officiële dealer van Isotron Nederland BV
i realiseert gammabestralingsopdrachten voor de gehele Culturele en
Administratieve sector in Nederland, België en Duitsland.
isotron
055-5423147
nfo@documentenwacht.nl
Vervolg van pagina 9
steeds verder uit beeld. Karakteristiek in
dit verband: het CRPA moest in de jaren
'90 extern gelden werven voor de digitali
sering van zijn databestand.
Archiefbeherende instellingen kozen des
tijds voor verschillende systemen voor de
gedigitaliseerde invoer van hun bestan
den. De door het CRPA bepleite standaar
disatie kon zo niet worden gerealiseerd.
Uiteindelijk is de digitalisering hierdoor
en door de - vanwege de focus op over
heidsarchieven bij het ARA - steeds ver
der teruggebrachte personeelsformatie
van het CRPA mislukt.
In 1997 besloot de directie van het ARA
tot een herbezinning op taken en func
ties van het CRPA. Resultaat: de registratie
van het CRPA zou zich voortaan hoofd
zakelijk moeten richten op archieven
van personen en instellingen van (inter-)
nationale betekenis. Registratie van het
gehele veld zou gerealiseerd kunnen wor
den door digitale beschikbaarstelling van
gegevens over particuliere archieven door
het CRPA én archiefbeherende instellin
gen op internet, aldus een over het CRPA
uitgebrachte discussienota.10 Tijdens een
in maart 1998 gehouden discussiedag
over deze nota bleek echter dat de geesten
nog niet rijp waren voor samenwerking
op dit gebied.
Tezelfdertijd werd het CRPA na een reor
ganisatie van het ARA onderdeel van
een subgroep die zich met gegevensbe
heer en acquisitie zou gaan bezighouden.
De adviescommissie CRPA verzette zich
hiertegen; acquisitie van archieven is
immers iets wezenlijks anders is dan het
acquireren van gegevens over archieven in
particulier beheer. In september 1998 werd
de registratie stopgezet. De adviescommis
sie CRPA legde daarop haar taak neer.
Anno 2009 bestaat het CRPA uit twee kas
ten met kaartenbakken met deels verou
derde gegevens. Deze kasten zijn geplaatst
in een ruimte achter de studiezaal van
het Nationaal Archief (NA). De erbij
behorende dossiers en inventarissen zijn
gescheiden in het depot opgeborgen en
via Archeion opvraagbaar. Aan de rand
voorwaarden voor een effectieve registra
tie, continuïteit in registratie en daarmee
verbonden advisering aan (en contacten
met) archiefeigenaren en onderzoekers,
wordt niet meer voldaan.
archieven en collecties
In de jaren '90 van de vorige eeuw
was de focus ten departemente en - zoals
boven gemeld - bij het ARA vooral
gericht op overheidsarchieven. Dit tij
is inmiddels gekeerd, zoals blijkt uit de
in de laatste jaren uitgebrachte advie
zen van de Raad voor Cultuur en uit
het onder verantwoordelijkheid van het
Nationaal Archief (NA) uitgebrachte rap
port Gewaardeerd VerledenDe adviezen
van de Raad benadrukken het belang van
particuliere archieven als onderdeel van
het 'nationaal geheugen' en bepleiten in
dit verband het weer ter hand nemen van
de centrale registratie van particuliere
archieven. In Gewaardeerd Verleden wordt
dit eveneens voorgesteld en wel in het
kader van een nieuwe methodiek voor
een samenhangende waardering en selec
tie van het erfgoed, vervat in overheids
archieven én particuliere archieven.
Laatstgenoemd rapport was voor het
Platform Particuliere Archieven (PPA)
aanleiding om de centrale registratie van
particuliere archieven op de agenda te
zetten. Het PPA is circa vijf jaar geleden
opgericht met als doel bijeenkomsten te
organiseren over onderwerpen die van
belang zijn voor instellingen die parti
culiere archieven beheren. Het platform
ressorteert onder Erfgoed Nederland.
Tijdens de laatste bijeenkomst op 14
mei jongstleden waren de aanwezigen
in grote meerderheid van mening dat
een CRPA-nieuwe-stijl nuttig en nodig
is. Daarom werd al gesproken en nadien
ook per e-mail van gedachten gewisseld
over de inhoudelijke en organisatorische
opzet hiervan. De hernieuwde belangstel
ling voor particuliere archieven blijkt ook
uit het initiatief dat de algemeen rijksar-
chivaris heeft genomen tot de oprichting
van een projectgroep, die de plannen
voor hervatting van de centrale registra
tie moet gaan concretiseren. Een nieuw
CRPA past eveneens in de ambities van
BRAIN en de KVAN, zoals geformuleerd in
de recent gepresenteerde visie Archiveren
is vooruitzien (juni 2009).
De gedachtevorming over het nieuwe
CRPA is in volle gang. Gelet op de geschie
denis van het 'oude' CRPA volgen hieron
der tot slot vijf aandachtspunten:
1. Nut en noodzaak van een nieuw CRPA.
Allereerst moet natuurlijk de catechismus
vraag worden gesteld. Waarom een nieuw
CRPA, welke belanghebbenden zijn er
bij de registratie, nu en in de toekomst?
Verder uiteraard: welke kosten zijn ver
bonden aan een nieuw CRPA, en staan de
kosten in verhouding tot het rendement?
2. Draagvlak en continuïteit. Mocht de
catechismusvraag positief worden beant
woord, dan komt concretisering in beeld.
Er moet zowel vanuit financieel als vanuit
effectief registratieoogpunt voldoende kri
tische massa, ofwel een breed draagvlak,
zijn. Belangrijk is ook dat er verschillende
in het archiefwezen prominente, institu
tionele 'probleemeigenaren' aantreden.
Het waarborgen van continuïteit op basis
van toereikende middelen voor de regis
tratie bij het CRPA en bij de participe
rende archiefbeherende instellingen en
registratiewerkgroepen is - zoals de terug
blik leert - essentieel voor de effectiviteit
en kwaliteit van de registratie. Registratie
kan het beste blijven geschieden op basis
van vrijwilligheid en opgebouwd vertrou
wen. Wet- en regelgeving op dit gebied,
het opleggen van verplichtingen aan
archiefeigenaren, tast de handelingsvrij
heid ten aanzien van particulier eigen
dom en daarmee de vertrouwensrelatie
aan, met alle mogelijke contra-productie
ve effecten van dien. Wel zou er een sub
sidie- of belastingregeling kunnen komen
voor archiefeigenaren - minus eigenaren
van (middel)grote bedrijven en instellin
gen -die hun archieven laten registreren
en die zo raadpleging willen faciliteren.
Verder kan bij de toekomstige herziening
van de Archiefwet 1995 de registratietaak
als zodanig wettelijk worden vastgelegd.
Zo kent het Belgische 'CRPA' ook een wet
telijke inbedding.12
11
Carlsonstraat 13 8263 CA Kampen
Archiefopslag, beheer,
bewerking, selectie en
schoning van archieven
Document scanning en
microfilm
Archiefinrichtingen en
bewaarplaatsen
volledig conform de arcl
wet.
Meestal sneller dan u
naar uw archief kunt
lopen.
M R archiefbeheer en
opslag alsmede M R
archiefbewerking en selectie
zijn zusterbedrijven van M F
micro-imaging bv te Kampen
mcnïèhVv
„■joiwn:
'i
Hernieuwde belangstelling
Afbeelding van Sint-Nicolaas in het wapenboek van de
broeders van de Sint-Nicolai Broederschap (Gelders
Archief, archief van deze broederschap, inv.nr. 95, fol. Ifoto
Gelders Archief).
Aandachtspunten
december 2009 archievenblad I