OOOO
OOO0OOO
Anno educatie-enjeugdmerk Nationaal Historisch Museum
Vroeger is van ons: beeldcollecties bij historische verenigingen
nieuws uit het veld
DeactiviteitenvanAnno,hetpromotie-
bureau voor Nederlandse geschiedenis,
worden gecontinueerd als merk voor
jeugdactiviteiten en educatieve projec
ten bij het Nationaal Historisch Museum.
Anno werd in 2003 door OCW opge
richt, met ais doel het historisch besef in
Nederland te bevorderen. Met zijn rond
reizende tentoonstellingen De Bunker
en Oh wat ben je mooibereikte Anno in
2008 140.000 bezoekers. Met publicaties
en mediacampagnes bereikte Anno jaar
lijks zo'n 2,5 miljoen lezers. De Week van
de Geschiedenis is in zes jaar tijd uitge
groeid tot het grootste historische evene
ment in Nederland: in 2008 bezochten
220.000 mensen meer dan 500 deelne
mende instellingen. Anno richt zich ver
der op het onderwijs en
kinderen. Educatie is ook
een belangrijke pijler bij
het Nationaal Historisch
Museum. Het Nationaal
Historisch Museum zal
daarom het merk Anno
voortzetten voor zijn
jeugdactiviteiten en edu
catieve projecten. Ook de samenwerking
tussen Anno en de stichting die de Canon
van Nederland beheert, entoen.nu,
zal door het Nationaal Historisch
Museum worden voortgezet. De direc
teur van entoen.nu, Hubert Slings, wordt
tevens hoofd educatie van het Nationaal
Historisch Museum. Vanwege de gelijk
soortige doelen besloot minister Plasterk
Anno en het Nationaal
Historisch Museum niet
naast elkaar te laten
voortbestaan. Anno zal
per 1 januari 2010 een aantal activitei
ten staken, en het Nationaal Historisch
Museum zal een aantal projecten en het
merk Anno overnemen. Op die datum
gaat een aantal medewerkers over naar
het Nationaal Historisch Museum. De
directeur van Anno, Chris Groeneveld,
en een aantal medewerkers nemen per 31
december 2009 afscheid.
AFRIKA VIJFDE DEEL ëFRLJFE ATLAS VAM DE U9C
In oktober verscheen het vijfde deel,
Afrika, van de Grote Atlas van de Verenigde
Oost-Indische Compagnie. De uitgave is
onderdeel van een zevendelige reeks over
de voormalige handelsgebieden van de
VOC (1602-1799).
Uitgeverij Asia Maior/
Atlas Maior heeft, in
samenwerking met
het Nationaal Archief,
het KNAG, en URU-
Explokart/Universiteit
Utrecht, deze histo
rische atlasuitgaven
samengesteld. Op basis van facsimile's van
manuscriptkaarten, plattegronden en topo
grafische afbeeldingen uit de collecties van
het Nationaal Archief en diverse andere
VOC-archieven biedt het boek een mooi
overzicht van historisch Afrika. In 420
pagina's en 600 merendeels nooit eerder
gepubliceerde kaarten, plattegronden en
topografische tekeningen uit de zeventien
de, achttiende en vroege negentiende eeuw
biedt dit pionierswerk een totaalbeeld van
het deel van Afrika binnen het handels
gebied van de VOC, dus vanaf de westkust
van het tegenwoordige Zuid-Afrika tot aan
de Rode Zee. Het zwaartepunt daarin ligt
vanzelfsprekend bij de vestiging en uitbrei
ding van de Kaapkolonie en haar buiten
posten in de jaren vanaf 1652. Daarnaast
wordt inleidend ook de VOC-cartogra-
fie van de zeeroute van de Republiek om
Afrika naar de Oost uitvoerig behandeld.
Veel aandacht is er verder voor Mauritius,
Madagaskar en enkele andere eilanden in
de Indische Oceaan waar de Compagnie
eveneens voor kortere of langere perioden
actief was. Hoofdauteur van dit deel is Bea
Brommer; bijdragen uit Zuid-Afrika werden
geleverd door de coauteurs dr. Dan Sleigh
en prof. dr. Leon Hattingh.
De eerste uitgave van de zevendelige reeks,
de Atlas Amsterdam of Atlas Isaak de Graaf,
is medio november 2006 uitgebracht. Het
is een grote overzichtsatlas van de ves
tigingen en bezittingen van de VOC die
omstreeks 1700 op last van de Heren XVII
werd vervaardigd door de Amsterdamse
kaartenmaker Isaak de Graaf. In 2007-2008
verschenen vervolgens de regionale delen
II (Java en Madoera), III (Indische Archipel
en Oceanië) en IV (Ceylon). Deze eerste vier
atlasdelen zijn inmiddels uitverkocht. De
uitgave van de twee afsluitende regionale
delen in de reeks, VI (Voor-Indië, Perzië,
Arabisch Schiereiland) en VII (Oost-Azië,
Birma tot Japan), is voorzien voor oktober/
november 2010.
Gemeente Barneveld op zoek naar
herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog
nieuws uit het veld
Mail uw nieuws naar: nieuws@kvan.nl
In opdracht van DEN, de Taskforce
Archieven, Erfgoed Nederland en de
Koninklijke Bibliotheek/Het Geheugen
van Nederland heeft Yola de Lusenet
gesprekken gevoerd met verschillende
kleine erfgoedbeherende instellingen en
historische verenigingen over hun beeld
collecties. Het verslag van die gesprekken
is nu online beschikbaar. De opdracht
gevers waren benieuwd naar wat er aan
beeldmateriaal aanwezig is, hoe het
beheerd en gebruikt wordt en hoe er
gedacht wordt over de toegankelijkheid
van dit beeldmateriaal via het internet.
Vanuit deze gedachte is Yola de Lusenet
eind 2008 gevraagd om de beelden, visies
en meningen van een aantal historische
verenigingen en kleinere instellingen
te peilen door het voeren van gesprek
ken. Een selectie van zestien interessante
gesprekspartners heeft een rijkgeschakeerd
beeld van historische verenigingen opge
leverd. De verslagen van de gesprekken
die Yola de Lusenet heeft gevoerd, kunt
u nalezen van de website van DEN, www.
den.nl, in de webpublicatie Vroeger is van
ons (pdf). U kunt de webpublicatie bekij
ken op het themadossier Beeldbanken.
GELDERS ARCHIEF KOOPT BOUWGROND OP VOORMALIG RILLITON TERREIN
Het Gelders Archief heeft bouwgrond
gekocht op een deel van het voormalige
Billiton-terrein aan de Westervoortsedijk
in Arnhem, nadat eerder dit jaar de
onderhandelingen over herhuisvesting op
Arnhems Buiten (het zoge
naamde Kema-terrein) waren
gestopt. De gekochte kavels
liggen naast het politiebureau.
Het Gelders Archief wil op
het voormalige Billiton-ter
rein een nieuw pand laten
bouwen met kantoorruimten, publieks
faciliteiten en depots. Het gebouw krijgt
een totale vloeroppervlakte van 22.000 mz.
Het Gelders Archief streeft er naar
om, samen met het Nederlands
Openluchtmuseum, depot- en facilitaire
ruimten te bouwen, onder ander voor
opslag en restauratiewerkzaamheden.
Waarom wil het Gelders Archief nieuwe
huisvesting? Het publieksgebouw aan de
Markt in Arnhem vormt een beperking
bij het inspelen op nieuwe publieksgroe-
pen. De collectie is verdeeld
over vier locaties en vormt
een knelpunt bij een snelle
dienstverlening aan het publiek (Arnhem:
Markt, hulpdepot Schaarsbergen, Rheden
en Nijmegen). De depots zijn vrijwel vol
en bieden geen mogelijkheid voor uit
breiding. En de depots voldoen niet aan
de wettelijke eisen die de rijksoverheid
stelt aan dergelijke ruimten.
Het Archief als Open Source
Op 1 oktober is Bernard Mantel gestart
als gemeentelijk archiefinspecteur bij
Het Utrechts Archief. Van daaruit gaat
hij inspecties uitvoeren in Utrecht en in
Amersfoort en omliggende gemeenten.
Hij heeft eerder gewerkt als docent en
adviseur bij VHIC en als archivist bij het
IISG. In 2007 haalde hij zijn diploma
archivistiek A met het afronden van de
master archiefwetenschap aan de UvA
met een scriptie over waardering en
selectie in vakbondsarchieven.
Jorien Weterings werkt sinds 16
november als coördinator Fashion
Archive bij G-Star in Amsterdam. Daar
is ze verantwoordelijk voor het ontwik
kelen en implementeren van een archi
veringssysteem voor de denim-collectie
die het bedrijf de afgelopen twintig jaar
heeft opgebouwd. Jorien werkte hier
voor bij de Provinciale Archiefinspectie
Noord-Brabant en Limburg.
Voor vermelding in deze rubriek is de redac
tie afhankelijk van berichten die aan haar
worden toegezonden.
NIEUWS
uit
De tentoonstelling 'Oh wat ben
je mooi' en de bekendmaking van
History's Next Top Model: Marilyn
Monroe (foto Anno).
V Ars»/Aïhu
De gemeente Barneveld zoekt de komende
maanden naar verhalen over en herinneringen
aan de periode voor, tijdens en na de Tweede
Wereldoorlog. Inwoners van Barneveld wordt
gevraagd hun verhaten en herinneringen te
vertellen. Het project 'Het Verleden Verteld' legt
al deze verhalen en herinneringen van inwoners
vast in beeld en geluid. Dit alles wordt gebruikt
voor historisch onderzoek en volgende gene
raties. Over de geschiedenis van de gemeente
Barneveld in de periode 1939-1946 is al veel
geschreven. Het gaat dan met name om de grote
lijn van die geschiedenis. 'Het Verleden Verteld'
is vooral bedoeld om de persoonlijke, menselijke
verhalen vast te leggen. De gemeente Barneveld
heeft alle inwoners van 75 jaar en ouder een
brief gestuurd met informatie over het project
en over hoe zij kunnen meedoen. De gemeente
Barneveld neemt met iedere aanmelder con
tact op en bepaalt daarna of het verhaal of de
herinnering wordt vastgelegd. Alle resultaten
worden bewaard in het archief van de gemeente
Barneveld en beschikbaar gesteld voor historisch
onderzoek. De gemeente Barneveld wil het mate
riaal ook kunnen gebruiken voor publicaties en
(educatieve) projecten.
archievenblad
december 2009
het veld
Ansichtkaart van de Dorpsstraat in Sliedrecht omstreeks
1900, afkomstig van uit de digitaal raadpleegbare collectie
van de Gemeente Sliedrecht en de Historische Vereniging
Sliedrecht.
De hoofdingang van de Billiton-fabriek,
circa 1970 (foto Gelders Archief).
Archieven moeten zich profileren als
onafhankelijke informatiebemiddelaars.
Dan kunnen zij in de nieuwe wereld,
waarin alle informatie overal door ieder
een te raadplegen is, een belangrijke rol
spelen. Algemeen rijksarchivaris Martin
Berendse verwacht dat het gebruik van
archieven in de komende periode vol
ledig op zijn kop gaat. Martin Berendse
sprak op 8 oktober 2009 de zevende
Ketelaarlezing uit in de Haagse Sociëteit
De Witte. De complete tekst van de
lezing is na te lezen op: www.kvan.nl/
beheerLopenwysiwyg/popups/upload/
ketelaarlezing2009.pdf. En voor wie lie
ver wil luisteren: http://www.youtube.
com/watch v=H8XJ C9jQb Ks
december 2009
archievenblad
