DEVENT itcO?
m vs/Ss.
Developers Inventors in IT
i
Hét platform voor
multimediaal collectiebeheer
D I -facilities
Albert van der Zeijden, Rouw en Rustplaats. Het Alledaagse leven 5
Beeldbanken f/,
www.pictura-im.nl
Tel: (+31) 33 - 2992277
Fax: (+31) 33 - 2992270
office@deventit.nl
www.deventit.nl
Dieselweg 10
Postbus 60 3750 GB
Bunschoten
Tijdelijke ondersteuning nodig om
uw (digitale) informatiehuishouding
procesgericht op orde te brengen?
D I-facilities is gespecialiseerd in:
wegwerken van archiefachterstanden
(her-)inrichting van archieven
tijdelijke ondersteuning bij de
uitvoering van reguliere DIV -taken
Documentair Informatiemanagement
IJsduikerstraat 23
2492 PM Den Haag
Tel. 070-3265588
Mob. 06-53524853
E-mail info@DI-facilities.nl
www.DI-facilities.nl
Archieven
en toegangen
Krantenklappers
en knipselarchieven
Museale
collecties
Microfiches en
-films
Akten en registers
Virtuele
tentoonstellingen
Gedrukte
bronnen
Botanische
collecties
Straatnamen
Bibliotheek
collecties
literatuur
Vervolg van pagina 49
Talmud-Torah (Studie der Wet). Het in
het Portugees geschreven register van
deze nieuwe gemeente werd voorname
lijk bijgehouden door David Salom, die
in 1639 als administrateur van het Beth
Haim in Ouderkerk door de parnassijns
(bestuurders) was benoemd. Zijn hand
schrift bleek moeilijk leesbaar en voor
de ontsluiting van dit register derhalve
lastig. Op de eerste drie pagina's van het
register worden verordeningen vermeld,
waaronder het in 1630 genomen besluit
dat paal en perk moest worden gesteld
aan veel te grote grafmonumenten. Ook
is hier de finta terug te vinden, de belas
ting of bijdrage, die ieder pasgehuwde of
nieuwkomer moest betalen. In het regis
ter staan verder de inschrijvingen van de
overledenen vermeld; hun namen, fami
lierelaties, datum van begrafenis, namen
van aanwezigen en vermelding van offer
gelden. Tussen 1639 en 1648 werden
enige honderden mensen, onder wie tot
1642 ook Hoogduitse en Poolse Joden,
op het Beth Haim in Ouderkerk ter aarde
besteld.
Natuurlijk is het ontsluiten van archief
materiaal en het vervolgens uitbren
gen in boekvorm én in gedigitaliseerde
vorm een grote tegemoetkoming aan
geïnteresseerden en onderzoekers. Het
onderkent daarmee het grote belang
van de Portugese-Joodse geschiedenis uit
de zeventiende eeuw voor Amsterdam.
Opvallend is hierbij dat gekozen is voor
een te downloaden pdf-bestand, waarin
enige zoekmogelijkheid aanwezig is. Bij
het zoeken op bijvoorbeeld de achter
naam De Castro zijn er zeven treffers met
verwijzing naar die pagina's welke naast
het zoekveld opduiken. In de tekstcontext
zijn de hits aangeduid. Vergelijken we
deze zoekmogelijkheid met de gegevens
van het begraafregister van de Nieuwe
Ooster (eveneens toegankelijk via de web
site van het Stadsarchief Amsterdam),
dan valt op dat deze gegevens database
gestructureerd zijn. Ontsluiting van toe
gankelijk gemaakte begraafregisters vindt
bij het Stadsarchief Amsterdam dus op
verschillende manieren plaats. Het kiezen
van een pdf-bestand zal te maken hebben
met de gelijktijdige uitgifte in boekvorm.
Een minpuntje aan deze publicatie is dat
de originele Portugese tekst niet is vertaald
en nauwelijks is geannoteerd. Het zou de
uitgave wel veel omvangrijker hebben
gemaakt, maar het zou de leesbaarheid
en het zoeken naar namen aanmerkelijk
vergemakkelijkt hebben. Wel is achter in
het boek de alfabetische namenindex zeer
uitgebreid te noemen. In tegenstelling tot
de publicatie uit 1970 van Wilhelmina
Pieterse is slechts in één geval kort aan
dacht besteed aan een van de lidmaten
van de Portugese Natie, Baruch Osorio
(ca. 1559-1644). Het plaatsen van meer
biografische gegevens zou de levendig
heid voor dit registerdeel ten goede zijn
gekomen.
ISBN 9999012432958, 32 blz.,
5.95-
'Het Alledaagse leven. Tradities
en trends in Nederland' is een ini
tiatief van Waanders Uitgevers
en het Nederlands Centrum
voor Volkscultuur, die voor deze
reeks samenwerkten met het
Nederlands Openluchtmuseum
en het Meertens Instituut. De
serie verschijnt in dit Jaar van de
Tradities vanwege de verwachte grotere
belangstelling voor de achtergronden van
het dagelijks leven.
Deel 5 van deze serie heeft als titel Rouw
Rustplaats. Auteur Albert van der
Zeijden beschrijft in nog geen dertig vlot
geschreven pagina's verschillende ritu
elen rondom de dood in Nederland. De
nadruk ligt hierbij vrijwel uitsluitend op
de negentiende en twintigste eeuw. Een
bronvermelding ontbreekt, maar dat is te
verwachten met deze opzet. Onderwerpen
die aan bod komen: rouwkleding van de
nabestaanden; burenhulp bij de uitvaart,
uitmondend in professionele uitvaart-
begeleiding; de ontwikkeling van de
begraafplaats; religieuze gebruiken van
oude en nieuwe Nederlanders; en manie
ren waarop nabestaanden de herinnering
aan hun dierbare doden levend hielden.
De tekst is rijk geïllustreerd, soms is het
zelfs even zoeken naar het lopende ver
haal. De vrij uitvoerige onderschriften
bij de afbeeldingen sluiten aan bij de
hoofdtekst. Daarnaast zijn er nog enke
le pagina's met een afwijkende lay-out,
die een eigen verhaal vertellen: over een
bijzonder persoon (dokter Vaillant), een
bijzonder voorwerp (bidprentje), een spe
ciale plek (Nieuwe Ooster Begraafplaats)
en een opmerkelijk moment (opening
eerste hospice).
Correctie
51
Publiceren website webwinkel
e-learning Beheren dataentry EAD-editing
Hosting duurzame digitale opslag database
Digitaliseren schilderij foto boek kaart
document bouwtekening fiche microfilm
film Fotografie interieur object 3D-shot
r.r V A J'
Victor Brilleman
Uitgeverij Waanders (Zwolle 2009)
Bloemen op een grafsteen (foto NCV/Jan Stads).
Ineke van den Broek
Het signalement van Vruchten van de
goede en slechte boom in het vorige
nummer van dit tijdschrift is niet geschre
ven door Ernest Verhees maar door
Aart Vos, wetenschappelijk medewerker
van het Stadsarchief 's-Hertogenbosch.
september 2009
archievenblad
