van de
>le eeuw
Restauratieatelier
'De Tiendschuur'
BBOMEFA
Archief
m«MRS"
'SgahSFff:*-'.
Fl T'?fl -
JANSSEN
FILM
AUDIO
SERVICES
onderdeel van Diamant-Groep Tilburg
Archiefrestauratie
j&jgjaj Papierconservering
1 Charterrestauratie
r p j. ïnlijstwerk
Handboekbinderij
Vacuümvriesdrogen
Behandeling van brand-, roet- en waterschade
Calamiteitenservice
Inktvraatbehandeling
Insulindestraat 5, 5013 BA Tilburg
Postbus 4123, 5004 JC Tilburg
Telefoon: 013 - 46 41 777 Fax: 013 - 46 41 771
E-mail: tiendschuur@diamant-groep.nl
Bij calamiteiten buiten kantooruren:
06 - 538 96 318
de kwestie
In elk gezelschap van archivarissen
waarin je het woord 'realia' laat vallen,
verschijnt een glimlach op het gezicht
en daarna komen de mooie verhalen. In
onze archiefdepots blijken heel wat schat
ten verborgen te liggen, en afhankelijk
van het gevoerde beleid zijn ze daar op
hun plek, of juist niet. Wat ver
staan we eigenlijk onder realia? In
de Archiefterminologie worden ze
niet genoemd. De Dikke Van Dale
biedt gelukkig uitsluitsel: "concrete
zaken". Niet echt een verhelderende
omschrijving. Want is een archief
stuk, mits van papier, dan geen
concrete zaak? In de praktijk is het
eigenlijk net zo. Iedereen weet wel
zo ongeveer wat eronder moet wor
den verstaan, maar er blijft altijd
een grijs gebied over. Tijd voor een
belronde.
Mieke Schaap, gemeentearchivaris
van Zaanstad: "Wij hebben maar
weinig realia. We hebben een
afspraak met het Zaans Museum:
dat verzamelt de 3D-objecten, wij
de 2D-objecten." Dat lijkt een goede
toevoeging aan de definitie van de
realia. "Bij overdrachten van archie
ven waarbij ook realia horen, leggen
we van tevoren aan de eigenaar uit wat
de afspraken zijn: objecten die buiten ons
verzamelgebied liggen worden overge
dragen aan het museum. Andersom gaat
het net zo. Toch blijft er altijd een grens
gebied. Wij hebben bijvoorbeeld papieren
schortjes en mutsjes. Als je die uitvouwt,
zijn het 3D-objecten. Maar omdat ze van
papier zijn, beheren wij ze."
Hylle de Beer, gemeentearchivaris van
Deventer: "Wij hebben een convenant met
het Historisch Museum Deventer. Hierbij
zijn de verschillende collectiegebieden
op elkaar afgestemd: realia gaan naar het
museum, papieren voorwerpen en foto's
gaan naar ons. De realia in het archief
zijn inmiddels naar het museum overge
bracht en het museum draagt ook gere
geld archiefstukken aan het archief over."
Fred Kieboom, gemeentearchivaris van
Tholen: "Toen ik begon in Tholen, stapte
ik in het archiefdepot een ware 'schat
kamer' binnen. Het archief fungeerde
ook als museumbewaarplaats. De voor
werpen varieerden van scherven van
opgravingen, ooit ingeleverde pistolen,
vaantjes van de boomplantdag en oude
straatnaamborden tot vaandels van de
muziekverenigingen." Ze zijn nu onderge
bracht in de oude archiefbewaarplaats in
het voormalige gemeentehuis in Tholen,
maar zijn nog in beheer bij het gemeen
tearchief. Dit omdat het streekmuseum,
waaraan de voorwerpen in de toekomst in
bruikleen zullen worden gegeven, te kam
pen heeft met ruimtegebrek. Ondertussen
is een convenant gesloten met het
streekmuseum. Dit convenant is geba
seerd op het principe van 'iedereen zijn
eigen expertise'. Maar ook in het nieuwe
archiefdepot zullen er volgens Kieboom
her en der in een archiefdoos nog wel rea
lia opgeborgen zijn.
De conclusie kan kort zijn: of de realia
welkom zijn of juist niet, hangt vooral af
van de omstandigheden. Het belangrijk
ste is dat er een instantie is die zich over
de voorwerpen ontfermt.
In Dordrecht is de situatie weer
anders. Teun de Bruijn, hoofd col
lectiebeheer van Erfgoedcentrum
DiEP: "Dozen vol hebben we, want
wij verzamelen gewoon realia. Ze
staan als zodanig genoemd in het
archievenoverzicht, al zijn ze niet
nader beschreven. Een van de aan
winsten was een serie sloten, sleu
tels en brandkasten van de firma
Lips. In het nieuwe depot van
DiEP, ook in gebruik bij de Dordtse
musea, vallen deze voorwerpen niet
uit de toon, en er is ook voldoende
kennis aanwezig om ze te beheren.
Voor de realia is verder een leuke
rol voorzien bij tentoonstellingen.
Dit verzamelbeleid heeft te maken
met het feit dat er in Dordrecht
geen historisch museum is. Als het
Erfgoedcentrum de voorwerpen
niet aanneemt, verdwijnen ze vaak
in de container en dat zou toch
zonde zijn," aldus De Bruijn.
v.bomefa.nl 038 337 04 44
Voor archief, bedrijf of particulier:
Alle conserverinqen en restauraties van uw beeld- en geluidsdragers:
- Film 8mm - 9,5mm -16mm - 35mm
- Geluidsdragers, zoals oude geluidsbanden/cassettes en
grammofoonplaten
- Videobanden, zowel oude als recente formaten
Wij scannen en digitaliseren bovenstaande dragers naar wens op
nieuwe analoge en/of digitale masters
Voor uw filmarchief-benodigdheden:
- Aan- en afloopstroken van acetaat en polyester
- Perforatie-reparatietape
- Crystal Clear filmtape
- Plakpersen voor alle gangbare filmformaten
- Filmblikken voor 8mm -16mm - 35mm films
- Vinegar Syndrome tester
Ook bij vragen over AV-archivering kunnen wij u adviseren.
Keizersveld 31, 5803 AM Venray Holland
Tel. (0478) 63 03 00, Fax (0478) 69 00 07
E-mail: info@janssenfilm.com
Internet: http://www.janssenfilm.com
Bomefa kent u waarschijnlijk al als leverancier van (archief)
kasten. De flexibiliteit van ons archiefsysteem is echter ook
uitermate geschikt voor het invullen van totaalconcepten
op het gebied van archiefinrichting. We zoeken, passen en
meten net zo lang tot de puzzel compleet is, want Bomefa
heeft professionele antwoorden op vragen waar u niet
omheen kunt.
Een moderne of juist een klassieke uitstraling? Bomefa
heeft al veel uiteenlopende gebouwen ingericht, want
door een uitgebreid assortiment aan kleuren en materialen
kunnen onze archiefkasten volledig aangepast worden aan
uw wensen. En door het gebruik van verlichting in de kasten
en accessoires in dezelfde of afwijkende kleuren kan de
juiste sfeer gecreëerd worden.
Ineke van den Broek
In 'De Kwestie' bespreken we kleine onder
werpen die niet kunnen worden gerekend
tot de vele grote keuzes waar het moderne
archiefwezen voor staat, maar die het
archiefwezen niettemin intensief bezighou
den. Dit keer de houding ten opzichte van de
'realia' in archieven.
september 2009
archievenblad
Gemeentearchief Tholen, archiefbewaarplaats in 2006
(foto Fred Kieboom).
Ineke van den Broek is redacteur van het
Archievenblad.
