k
Specialist op het gebied
van archiefzorg
DE REE
DE REE archiefsystemen met het oog op de toekomst
Degelijk en betrokken
Erik de Ree
Vervolg van pagina 27
ren binnen de context van de waargenomen
trend/ontwikkeling te kunnen plaatsen. Tevens
kan het overzicht dienen als een soort checklist,
om bij de waardering te zorgen voor een even
wichtige spreiding van betrokken actoren in ver
schillende functierollen, zodat een ontwikkeling
in al haar facetten kan worden gedocumenteerd.
Het resultaat van trendanalyse en doorverta
ling naar archiefvormers is per maatschappelijk
domein een overzicht van relevante actoren - over
heid en particulier - waarbij is aangegeven welke
functierol die actoren spelen ten opzichte van de
waargenomen trend/ontwikkeling of trendbreuk.
Daarmee is al een belangrijke stap gezet op de weg
naar waardering en selectie van informatie.
Slot
De trendanalyse is bedoeld als instrument
om de actoren die een kenmerkende rol spelen
binnen de toonaangevende ontwikkelingen/
trends en trendbreuken in de samenleving in een
bepaalde periode op te kunnen sporen. De trend
analyse geeft richting aan het zoeken en helpt
ons te bepalen waar we de schaarse middelen in
eerste instantie op zouden moeten richten om de
samenleving op een te verantwoorden manier te
documenteren.
De trendanalyse helpt ons
te bepalen waar we de schaarse
middelen in eerste instantie op
zouden moeten richten om de
samenleving op een te verantwoorden
manier te documenteren.
Bij dit alles dienen we ons te realiseren dat het
hierbij gaat om het benoemen van de belangrijk
ste trends, actoren en rollen, niet om een uitput
tende of allesomvattende inventarisatie. Het stre
ven naar volledigheid is al een illusie gebleken
bij waardering en selectie van overheidsarchie
ven. Als we, zoals de commissie Waardering en
Selectie bepleit, de doelstelling van het selectie
beleid ingrijpend gaan verbreden om daarin ook
de acquisitie van particuliere archieven een plaats
te geven, moeten we het streven naar volledig
heid zeker opgeven, om de eenvoudige reden dat
dit onhaalbaar is.
Die constatering onderstreept echter des te meer
de noodzaak om alle keuzes die in het waarde
ringsproces gemaakt worden inzichtelijk te expli
citeren, zodat deze te allen tijde kunnen worden
verantwoord. De archivaris die de samenleving wil
documenteren, zal ook zijn of haar eigen proces
van waardering en selectie moeten vastleggen.
i' r "i .iCi.uimAJÊf
archiefsystemen
"Onze jarenlange ervaring in de archiefwereld is tot een waardevolle bron van kennis voor het vak geworden."
Sinds jaar en dag werken DE REE archiefsystemen en
haar klanten op unieke wijze samen.
Door deze samenwerking ontstaan toekomstgerichte
oplossingen, die naadloos aansluiten op de werkwijze
van de archivaris en op zijn dienstverlening aan het
onderzoekend publiek.
directeur
Leverancier van MAIS-Flexis, MAIS-Internet www.archieven.nladvies en conversies.
Lijnbaanstraat 2 j 9711 RV Groningen j Tel: 050- 311 26001 Fax: 050 - 313 7350 j E-mail: ederee@de-ree.nl www.de-ree.ni
THE CONSERVATION SPECIALIST
Consultancy
Conservering
Oepot/depotbeheer
CaUmiteltenzorg
Archiefzorg
- Archiefinspectie op biologische aantasting
(schlmmels/pestdieren)
- Archiefinspectie op
juiste verpakking
- Schimmel- en
ongedlertebestrljding
- Schimmel- en vullverwijdering
- Ompakken archieven conform normen
- Archiefopslag
- Verzekering bij behandeling
Tegenwoordig worden hoge eisen aan de
materiële staat van uw archief gesteld.
Ons bedrijf kan u bij hierbij ondersteunen.
Zoals met het inspecteren van uw archief op
een biologische aantasting of met het ompak
ken van archieven conform de normen goede
staat. Heeft u vragen over de toestand van uw
archief of behoefte aan zorg op maat? Neem
dan contact met ons op.
Charles Jeurgens is hoogleraar Archivistiek aan
de Universiteit van Leiden en stadsarchivaris van
Dordrecht. Robbert Jan Hageman is senior medewer
ker selectie en acquisitie bij het Nationaal Archief in
Den Haag. Margreet Windhorst ondersteunt namens
Raamwerk Advies en Tekst het bestuur en de vereni
ging BRAIN.
Noten
Dit artikel is geschreven op basis van de onderzoeks
resultaten van de werkgroep methodiek en pilots
van het Nationaal Archief, bestaande uit Angela
Dellebeke, Robbert Jan Hageman, Pieter van
Koetsveld, Natasja Pels, Noor Schreuder, Ruud Yap,
Karen Zwart. Als extern adviseur waren hieraan ver
bonden: Charles Jeurgens en Margreet Windhorst.
2 In afwijking van het rapport Gewaardeerd Verleden
spreken we in plaats van Historisch Maatschappelijke
Analyse liever van een trendanalyse. De analyse is
immers vooral bedoeld om de actuele trends en
ontwikkelingen en niet zozeer de historische ontwik
kelingen in kaart te brengen.
3 Het gaat hier om het Centraal Bureau voor de
Statistiek, het Sociaal en Cultureel Panbureau, het
Centraal Planbureau, de Wetenschappelijke Raad
voor het Regeringsbeleid en TNO.
4 Het volgende citaat geeft goed de reikwijdte van een
trendanalyse weer: "Toekomstige historici zullen
over de huidige tijd zeggen dat men in de ban was
van 'veiligheid' - of beter gezegd van onveiligheid.
In vergeelde kranten en op oud beeldmateriaal
vinden ze sporen van een bange samenleving.
We kunnen van die toekomstige historici op zijn
minst nog twee andere constateringen verwachten.
In de eerste plaats zullen zij het opmerkelijk vinden
hoe snel de zorg over de veiligheid opkwam. Tot
1980 leek er weinig aan de hand - ze komen tot dat
jaartal in elk geval niet zoveel teksten over veiligheid
tegen. In de tweede plaats zullen ze wijzen op
de extra turbulentie vlak na het jaar 2000. De Twin
Towers, Pirn Fortuyn, Theo van Gogh... er was een
groot sociaal onbehagen. Zoveel lijkt zeker voor deze
historici: het waren bijzondere tijden." Zie: Hans
Boutellier, 'Tussen controle en wantrouwen. De ont
wikkeling van veiligheid en burgerschap' in: Madeion
de Keizer en Stephanie C. Roels, Staat van veiligheid.
De Nederlandse samenleving sinds 1900 (Zutphen
2007), 184-198, aldaar 184.
5 De functierollen van de overheid zijn afgeleid van het
Bedrijfsfunctiemodel Rijksdienst uit de MARIJ:
Model Architectuur Rijksdienst 1.0, http://www.e-over-
heid.nl/atlas/referentiearchitectuur/marij/marij.html.
april 2009
archievenblad
