DEVENT itcfo
Doc Consult
Archivaris
met certificaat
Êf
H.
Developers Inventors in IT
Restauratieatelier
'De Tiendschuur'
WIJ DOEN WAAR
WE GOED IN ZIJN
DocConsult
wm
y////a
Bij calamiteiten buiten kantooruren:
06 - 538 96 318
Hét platform voor
multimediaal collectiebeheer
Tel: (+31) 33 - 2992277 Dieselweg 10
Fax: (+31) 33 - 2992270 Postbus 60 3750 GB
office@deventit.nl Bunschoten
www.deventit.nl
Documentair management en ondersteuning
«SB* interim-management
quick-scan
cjjgp coaching on the job
<jjgp archiefbewerkingen
«jjgp, in-company trainingen
<^J> wegwerken achterstanden
Onze ervaren projectmedewerkers hebben veelal
een opleiding Bestuursambtenaar, SOD I en 11, VW\ en
Middelbaar archiefambtenaar. Zij staan garant voor
een klantgerichte en klantvriendelijke dienstverlening.
project- en adviesbureau
Nico Maasstraat 51 Tel. 074 - 2500166
7555 LW Hengelo Fax 074 - 2500144
www.docconsult.nl
E-mail: docconsult@hetnet.nl
Archieven
en toegangen
Krantenklappers
en knipselarchieven
Museale
collecties
Microfiches en
-films
A
Virtuele
tentoonstellingen
Gedrukte
bronnen
Botanische
Akten en registers
collecties
Straatnamen
Bibliotheek
collecties
afscheid archiefschool
g
ril
□j
q
31
33
Telefoon: 013 - 46 41 111 Fax: 013 - 46 41 771
E-mail: tiendschuur@diamant-groep.nl
DOCUMENTAIRE INFORMATIEVOORZIENING
i
i'W
Beeldbanken
onderdeel van Diamant-Groep Tilburg
Behandeling van brand-,
Archiefrestauratie
Papierconservering
Charterrestauratie
Inlijstwerk
Handboekbinderij
Vacuümvriesdrogen
roet- en waterschade
Calamiteitenservice
Inktvraatbehandeling
Insulindestraat 5, 5013 BA Tilburg
Postbus 4123, 5004 JC Tilburg
Door Maarten Schenk
Begin 2008 is het KVAN-bestuur een traject
gestart om te komen tot een systeem van
accreditatie van opleidingen of certificering
van beroepsbeoefenaren. Hoe staan de zaken
er eind 2008 voor?
Directe aanleiding voor het initiatief
is de beëindiging van de Archiefschool als
zelfstandig opleidingsinstituut voor het
archiefwezen per 1 januari 2009. Daarnaast
overweegt het ministerie van OCW de
tijdelijke regeling opleidingen en diplo
ma's archivistiek A en B niet te verlengen.
Het KVAN-bestuur vindt het van groot
belang dat het kennisniveau van archivaris
sen en recordmanagers op peil blijft en heeft
daarom, met financiële ondersteuning van
OCW, een onderzoek gestart naar de moge
lijkheden van accreditatie van de opleidin
gen op het gebied van archieven en infor
matiebeheer. Tevens geldt voor de KVAN
het grote belang van een verbetering van de
aansluiting van de bestaande opleidingen
op de behoeften van het (brede) werkveld.
Functieprofielen
Uitgangspunt voor de beoordeling
zijn de functieprofielen van de archivaris
en informatie- en archiefmanager, zoals
opgesteld door de adviescommissie oplei
dingen van de Archiefschool. Er is een grote
verscheidenheid aan archiefopleidingen
in Nederland. Naast de reguliere opleidin
gen op HBO- en universitair niveau, zoals
aangeboden door de Archiefschool en de
HMDI, worden door verschillende insti
tuten en bedrijven tal van kortere en lan
gere cursussen en opleidingen aangeboden.
In veel gevallen wordt voor deze opleidin
gen een HBO-niveau geclaimd.
Thijs Laeven van Laeven Organisatie en
opleidingen BV is door het bestuur benaderd
om het traject inhoudelijk te begeleiden.
Vanuit het KVAN-bestuur is een stuurgroep
gevormd. Laeven heeft allereerst de onder-
wijsinstanties en procedures van accredita
tie van opleidingen tegen het licht gehou
den. Op basis van zijn eerste verkenningen
is gebleken dat accreditatie van opleidingen
zich primair richt op een beoordeling van
de opleiding, het onderwijsprogramma, het
personeel en de continuïteit van de oplei
ding en in veel mindere mate op de aan
sluiting van de opleiding op de wensen van
het veld.
Aansluiting beroepspraktijk
Op basis van deze resultaten blijkt dat
accreditatie niet voldoende aansluit op het
beoogde doel van de KVAN. Daarop heeft
Laeven onderzocht in hoeverre certificering
van vakgenoten zou kunnen bijdragen aan
het beoogde doel, namelijk de aansluiting
van de opleidingen op de beroepspraktijk.
Certificering gaat uit van de erkenning van
de professionele bekwaamheid van een indi
viduele beroepsbeoefenaar. In tegenstelling
tot accreditatie, dat zich richt op een beoor
deling van opleidingen, wordt bij certifi
cering de bekwaamheid van de vakgenoot
vastgesteld op het moment van instroom
van de vakgenoot in de beroepspraktijk en
is periodieke herhaling van deze toetsing
mogelijk. De stuurgroep en projectleider
Laeven zijn zich door het vooronderzoek
bewust geworden van het feit dat bij 'accre
ditatie' alleen een uitspraak wordt gedaan
over de kwaliteit van initiële opleidingen.
De kwalificaties van reeds actieve beroeps
beoefenaars blijft buiten beeld. Het past in
de visie van de KVAN om juist ook aan deze
certificering te werken.
1971-1972: opleiding Middelbaar Archiefambtenaar
Eric Ketelaar was toen waarnemend direc
teur. Het schooljaar begon met een werk
week in Utrecht in de oudste jeugdherberg
van Nederland: Rhijnauwen. De opleiding
bestond uit: vier dagen werken, één dag
naar school. Die vier dagen werd je ingewijd
in het archiefonderzoek door het beantwoor
den van brieven en vragen op de leeszaal
en door middel van het maken van een
inventaris. De CAS bestond toen nog
niet. Iedere ochtend werd er een half uur
paleografie geoefend; na het behalen van
het diploma mocht je dan zelf ook weer
nieuwe stagiaires helpen en oefenen.
Register
In het voorjaar van 2008 heeft de stuur
groep van de KVAN besloten om Laeven
opdracht te geven tot een verdere uitwer
king van de certificering van beroepsbeoefe
naren en in aansluiting daarop te onderzoe
ken hoe de KVAN als beroepsvereniging zou
kunnen overgaan tot het opzetten van een
register van archivarissen en recordmana
gers. Andere beroepsbeoefenaren als regis
ter-accountants, restauratoren en archeolo
gen zijn de KVAN reeds voorgegaan. In de
Verenigde Staten en Australië zijn KVAN's
zusterverenigingen al eerder overgegaan tot
registratie van beroepsbeoefenaren.
Begin mei 2008 heeft Laeven de resultaten
van zijn onderzoek gepresenteerd en heeft
de stuurgroep het KVAN-bestuur geadvi
seerd de mogelijkheden voor certificering
en registratie verder uit te werken door:
- het operationaliseren van het toetsings
kader (het uitwerken van de kwaliteitseisen
aan de hand van onder meer de beschikbare
beroeps- en competentieprofielen en erva
ringen van elders);
- het opstellen van een protocol (proces,
werkwijze en onafhankelijkheid);
- het uitvoeren van een pilot, gevolgd door
een evaluatie.
Na presentatie van het onderzoek aan de
leden op het KVAN-congres is het vervolg
traject gestart door een projectgroep samen
te stellen met daarin vertegenwoordigers
van de diverse archief- en informatiebehe-
rende instellingen in Nederland. Het bestuur
van de KVAN hoopt dat in het voorjaar van
2009 de eerste resultaten kunnen worden
gepresenteerd. Vervolgens zal op basis van
de resultaten een eerste certificeringspilot
worden uitgevoerd.
Hoge verwachtingen
Het bestuur van de KVAN heeft hoge
verwachtingen. Aanvankelijk leek met het
verdwijnen van de Archiefschool de invloed
van de beroepsvereniging op het archiefon-
derwijs aanzienlijk te verminderen. Door
de ontwikkeling van een certificerings- en
registratietraject van beroepsbeoefenaren
heeft onze vereniging een sterk instrument
in handen gekregen om het kennisniveau
van zowel nieuwe collega's als bestaande
archivarissen te vergroten.
Maarten Schenk is directeur van het Haags
Gemeentearchief en bestuurslid van de
KVAN.
december 2008
archievenblad
