Doe <i(^p Consult
"KOM HET MAAR HALEN!"
Restauratieatelier
'De Tiendschuur'
WIJ DOEN WAAR
WE GOED IN ZIJN
DocConsult
Thuis in
archiefbeelden
van de Commissie Jeurgens
UZ
DE PRESENTATIE VAN HET RAPPORT
Bij calamiteiten buiten kantooruren:
06 - 538 96 318
project- en adviesbureau
Nico Maasstraat 51 Tel. 074 - 2500166
7555 LW Hengelo Fax 074 - 2500144
www.docconsult.nl
E-mail: docconsult@hetnet.nl
Telefoon: 013 - 46 41 777 Fax: 013 - 46 41 771
E-mail: tiendschuur@diamant-groep.nl
onderdeel van Diamant-Groep Tilburg
Behandeling van brand-,
Archiefrestauratie
Papierconservering
Charterrestauratie
Inlijstwerk
Handboekbinderij
Vacuümvriesdrogen
roet- en waterschade
Calamiteitenservice
Inktvraatbehandeling
Insulindestraat 5, 5013 BA Tilburg
Postbus 4123, 5004 JC Tilburg
Ondanks de kritiek op de
voorgestelde vernieuwingen
zijn er ook voorstellen van de
Commissie Jeurgens waarin
iedereen zich kan vinden. Deze
borduren voort op de huidige
praktijk. Zo wil de Commissie dat
de zorgdragers verantwoordelijk
worden voor het opstellen van
een generieke lijst van werkpro
cessen waaraan zij, vanuit hun
eigen belang, vernietigingstermij
nen toekennen. Omdat veel pro
cessen bij de verschillende minis-
teries op eenzelfde manier terugkomen,
kunnen zij, in de basis, worden vastge
legd in zo'n generieke lijst. De beheer
der van de openbare archiefbewaarplaats
is vervolgens verantwoordelijk voor het
opstellen van een zogeheten bewaarlijst.
De samenvoeging van de beide lijsten
vormt voor zorgdrager en archiefbeheer
der de grondslag voor waardering, selectie
en vernietiging. Het Project Wegwerken
Archief Achterstanden (PWAA) probeert
deze manier van werken al voorzichtig uit
met het Nationaal Archief.
De Commissie Jeurgens haakt aan
bij de ontwikkelingen die er in de keten
spelen. Punt van zorg is wel hoe de ont
wikkelde visie nu praktisch vorm krijgt.
Dat vond ook mr. A.F. Gaastra (direc
teur POIR, ministerie van BZK), die in
zijn betoog over het rapport van de
Commissie Jeurgens pleitte voor het uit
gebreid pilotten om de uitvoerbaarheid
en haalbaarheid van de voorstellen van
de Commissie te testen. De implementa
tie van de theoretische verkenningen is al
gaande. Er zal snel blijken of de theorie
en de praktijk elkaar kunnen vinden.
Na de uitleg van de Commissie
Jeurgens over het rapport kwamen de kri
tische geluiden: van zorgdragers én histo
rici. Maar iedereen was het over één ding
eens: de Commissie Jeurgens is er in een
korte tijd in geslaagd om een deugdelijke
theorie over de waardering en selectie van
archieven neer te zetten. Jeurgens stelt
nieuwe selectiedoelstellingen en -criteria
voor om tot een verantwoorde, afgewo
gen selectie van overheidsarchieven te
komen vanuit de gedachte dat zij deel uit
maken van het Nederlandse erfgoed. Dit
houdt in dat de Commissie ervoor pleit
om al bij de vorming van archieven over
de waardering ervan na te denken. Vooral
bij digitale archieven is deze 'pre-destina-
tie' noodzakelijk.
Omdat de archieven al tijdens hun ont
staan een waardering moeten krijgen, wil
de Commissie Jeurgens Archiefcommissies
in het leven roepen. Deze commissies
moeten aangeven welke neerslag, die op
basis van de selectielijsten voor vernieti-
ging in aanmerking zou komen, alsnog
behouden moet worden voor het nage
slacht. De Archiefcommissies zullen voor
elk ministerie afzonderlijk moeten wor
den ingesteld. Hiermee wil de Commissie
Jeurgens voorkomen dat er stukken ver
dwijnen die bijzonder of representatief
voor de Nederlandse geschiedenis zijn.
Over dit vooraf bepalen van de waar
de van stukken struikelde de historicus
prof. dr. P. Kooij. Het is volgens hem een
illusie om van te voren aan te kunnen
wijzen welke stukken nodig zijn voor de
geschiedschrijving. De vragen die histo
rici stellen, veranderen door de tijd heen
en dus ook de benodigde archieven. Al bij
de vorming van de archieven selecteren,
betekent dat er aan deze archieven een
tijdsbeeld wordt meegegeven van wat er
nu belangrijk wordt geacht.
"Kom het maar halen!", riep mevrouw
ing. L. van Beek (hoofd I-beleid, minis
terie van LNV) aan de andere kant.
De archieven die door historici zo gewaar
deerd worden, zijn voor de zorgdra
gers slechts van administratief belang.
De zorgdragers willen niet opgescheept
worden met allerlei moeilijke processen
om de waarde van de neerslag te bepalen.
Dit laat haarscherp zien waar het botst:
voor de zorgdragers bestaat het primaire
belang van hun archieven uit een admini
stratie- en verantwoordingsaspect, terwijl
de Commissie Jeurgens vooral de
historische waarde van archieven
benadrukt.
www.bomefa.nl 038 337 04 44
DOCUMENTAIRE INFORMATIEVOORZIENING
Documentair management en ondersteuning
interim-management
quick-scan
coaching on the job
archiefbewerkingen
in-company trainingen
wegwerken achterstanden
Onze ervaren projectmedewerkers hebben veelal
een opleiding Bestuursambtenaar, SOD I en 11, WA en
Middelbaar archiefambtenaar. Zij staan garant voor
een klantgerichte en klantvriendelijke dienstverlening.
Bomefa kent u waarschijnlijk at als leverander van
(archiefkasten. De flexibiliteit van ons archiefsysteem
is echter ook uitermate geschikt voor het invullen van
totaalconcepten op het gebied van archiefinrichting.
We zoeken, passen en meten net zo lang tot de
puzzel compleet is, want Bomefa heeft professionele
antwoorden op vragen waar u niet omheen kunt.
Vereist uw archief diverse vormen van opslag, zowel qua grootte,
vorm als beveiliging? Het brede assortiment aan accessoires biedt
een oplossing voor elke situatie. De duurzame stalen frames zorgen
er tevens voor dat de indeling eenvoudig aangepast kan worden,
zonder gebruik van gereedschap. Indicatieborden, verdeelschotten,
sloten, deuren, lades, (uitschuifbare) raadpleegplanken en diverse
hangmapsystemen zijn slechts enkele voorbeelden.
Door Monica de Bruijn en Nienke Broekema
Generieke en bewaarlijsten
Een zaal vol vragen, verwachtingen en tegen
stellingen (foto Jelika Thomas).
Punt van zorg
Monica de Bruijn en Nienke Broekema zijn verbon
den aan het Project Wegwerken Archief Achterstanden
(PWAA) in Rotterdam.
Afgelopen 23 november overhandigde prof.
dr. Charles Jeurgens in sociëteit De Witte in
Den Haag het rapport Gewaardeerd verleden
aan (toen nog net) algemeen rijksarchivaris
dr. Maarten van Boven. Onder de aanwezi
gen bevonden zich representanten van het
Nationaal Archief, verschillende ministeries,
het historische veld en de archiefbewerking.
Vol vragen, verwachtingen en tegenstellin
gen.
Overhandiging aan Maarten van Boven van het rapport
Gewaardeerd verleden door Charles Jeurgens (foto Jelika
Thomas).
Tijdsbeeld
februari 2008
archievenblad
