Oprpep ww
Waltn^prijs
ooootooodooo
Barend Van Dorp naar Beeld en Geluid
Nieuwe huisstijl voor
Het Utrechts Archief
a
mm
Alle Groningers
nieuws uit het veld
KB ONTVANGT ZELDZAME CENTSPRENTEN UIT SCHENKING
Op 19 december 2007 is een belangrij
ke collectie van ruim duizend centspren
ten uit de periode 1730 tot 1900 aan de
Koninklijke Bibliotheek in Den Haag
geschonken door het echtpaar Borms-
Koop. De oplagen van deze massaal
geproduceerde volks- en kinderprenten
waren destijds erg hoog. Helaas is er voor
latere generaties slechts weinig bewaard
gebleven. De KB is dan ook zeer verheugd
met deze geweldige aanwinst!
Centsprenten rapporteerden - voor één
of enkele centen - in woord en beeld over
belangrijke gebeurtenissen, zoals rampen,
misdrijven en veldslagen. Prenten met de
levens van heiligen of Bijbelse taferelen
gaven uiting aan devotie en religieuze
overtuigingen. Er werd spot gedreven
met kwakzalvers, oude vrijsters, pantof
felhelden en slachtoffers van oplichterij.
Fantasieën kwamen tot leven op prenten
met thema's als Luilekkerland en sprook
jes.
Centsprenten werden gedrukt op goed
koop papier iets groter dan het huidige
A3-formaat en bevatten één of meer
afbeeldingen, meestal voorzien van sum
miere tekst. De centsprenten werden
vaak slordig ingekleurd en waren vooral
bestemd voor een publiek met geringe
koopkracht.
De Geschiedenis van Hugo de Groot.
No. 1
Deze prachtige verzameling centspren
ten, merendeels op handgeschept papier
gedrukt, geeft een goed beeld van de
onderwerpen waar de bevolking belang
stelling voor had. Voor onderzoekers
en mensen met belangstelling voor de
geschiedenis van Nederland is dit een
ware schatkamer met beelden en teksten
uit het verleden. De KB zal zich inzetten
voor de ontsluiting van dit bijzondere erf
goed, zodat iedereen er kennis van kan
nemen. Zie voor meer informatie ook
www.kb.nl/centsprenten.
Om het onderzoek naar de geschiede
nis van Gouda en de regio te stimuleren
stelde de stichting Vrienden van Archief
en Librije de Walvisprijs in. Deze prijs
bestaat uit een oorkonde en 500 euro en
wordt elke twee jaar uitgeloofd voor een
oorspronkelijke historische studie of arti
kel over het werkgebied (5000 a 10.000
woorden, anoniem in te zenden met ver
melding van de titel van de bijdrage plus
naam en adresgegevens in een gesloten
envelop). De inleverdatum voor de acht
ste Walvisprijs is 31 december 2008. De
prijs is genoemd naar de eerste geschied
schrijver van Gouda, pastoor Ignatius
Walvis (1653-1714). Op het streekarchief
is een flyer over de prijs verkrijgbaar. Meer
info: www.groenehartarchieven.nl.
Op vrijdag 11 januari 2008 hebben de
presentatoren Frits Barend en Henk van
Dorp alle 976 afleveringen van hun talk
show Barend Van Dorp naar de depots
van het Nederlands Instituut voor Beeld
en Geluid in Hilversum gebracht. De serie
was maar liefst zeven jaar iedere werkdag
te zien. De eerste aflevering werd uitge
zonden op 22 februari 1999 bij
RTL4 en de laatste uitzending
op 21 april 2006 bij Talpa/Tien.
Barend Van Dorp ontvingen
dagelijks gasten uit de actuali
teit aan de stamtafel. Jan Mulder
was geruime tijd vaste gast en
side-kick in het programma.
Henk van Dorp: "Terugkijkend
op die 976 afleveringen kun je
zeggen dat je in het program
ma de verwording van de PvdA
ziet, net zoals de opkomst en
neergang van de partij van Pim Fortuyn,
maar ook de ontboezemingen van oud
Philips topman Cor Boonstra werden bij
ons gedaan. Het geeft een goed tijdsbeeld
en ik ben blij dat ons programma nu op
deze plek bewaard wordt."
Met de nieuwe locatie in het voor
uitzicht heeft Het Utrechts Archief ook
een nieuwe huisstijl ontwikkeld. Het ver
trouwde logo met de gekalligrafeerde let
ters maakt in de loop
van februari 2008
plaats voor een met
meer eigentijdse uit
straling. Het nieuwe
logo combineert de
naam met een weer
gave van het archief
als een 'verzameling',
een 'oneindige hoe
veelheid' en 'de orde
ning' daarin: dozen,
kasten, documenten,
boeken, handschrif
ten, beelden, data,
maar ook de mensen,
hun geschiedenis
sen en hun verhalen. Het nieuwe beeld
merk van het archief bestaat uit het logo,
gecombineerd met verschillende kleur- en
beeldvlakken. Hiermee wil Het Utrechts
Archief vooral ook de variatie van de col
lectie laten zien en dit bij verschillende
doelgroepen tot de verbeelding laten
spreken.
Met ingang van februari 2008 heeft
Het Utrechts Archief ook een geheel ver
nieuwde website. De website is nog meer
vraag- en doelgroepgericht dan de vori
ge versie. Het maakt vele databases en
de beeldbank gemakkelijk toegankelijk
voor het snel groeiende aantal webbezoe
kers van het archief (bijna 1 miljoen in
2007). Bijzonder aan de site is dat deze via
Google geheel doorzoekbaar is. Hiervoor
is gebruik gemaakt van de Google Search
Appliance. Met deze zoekmachine wor
den niet alleen gegevens uit databases op
detailniveau als resultaat van een zoek-
opdracht op de eigen site getoond, maar
zijn deze detailresultaten ook vindbaar
via de externe Google. Daarnaast wordt
de Google Maps applicatie op een speelse
manier ingezet om de bezoekers te verlei
den de inhoud van Het Utrechts Archief
te ontdekken. Verder krijgen bezoekers
als een historische laag bovenop Google
Maps oude kaarten en afbeeldingen te
zien, zoals de zestiende-eeuwse stadplat-
tegronden van Jacob van Deventer en
oude luchtfoto's. Ook de beeldbank is
verder ontwikkeld en maakt het moge
lijk voor bezoekers om niet alleen afbeel
dingen te bekijken, maar ze ook even
tueel tegen betaling te downloaden.
Meer info: www.hetutrechtsarchief.nl
Per 1 december 2007 is Josje Everse
benoemd tot projectleider E-depot
bij het Gemeentearchief Rotterdam.
Hiervoor was zij vanaf september 2000
Hoofd Baliediensten bij dezelfde orga
nisatie.
Op 10 januari 2008 is Pieter Kuijer
overleden. Kuijer was van 1954 tot
1964 stadsarchivaris van Schiedam.
In 1964 vetrokhij naar's-Hertogenbosch,
waar hij tot 1980 stadsarchivaris was.
Van 1980 tot 2000 werkte hij aan zijn
magnum opus: de geschiedenis van
's-Hertogenbosch tot aan het beleg in
1629. Pieter Kuijer werd 92 jaar.
Voor vermelding in deze rubriek is de redac
tie afhankelijk van berichten die aan haar
worden doorgegeven.
nieuws uit het veld
Op 20 december 2007 is www.alle-
groningers.nl, de nieuwste website
van de Groninger Archieven, gepre
senteerd in het gemeentehuis van
Leek. Allegroningers wil alle doop-,
trouw- en begraafboeken tot 1811
en de akten van de Burgerlijke Stand
(vanaf 1811) binnen enkele jaren
beschikbaar stellen. Er kan dan wor
den gezocht naar de gegevens op
die aktes en op den duur ook naar
afbeeldingen van de akten. De site zal
steeds verder worden opgebouwd. Er
is begonnen met de gemeente Leek
wat betreft de Burgerlijke Stand en de
kerkelijke gemeente Groningen wat
betreft de doop-, trouw- en begraaf
boeken. Op de homepage van de site
zal steeds worden geïnformeerd over
de toevoeging van nieuwe bestanden.
Maar Allegroningers is meer dan een
overzicht van alle persoonsakten.
Er kunnen ook portretfoto's worden
toegevoegd alsmede geluid, film en
allerlei aanvullende informatie zoals
verhalen en anekdotes. Ook zal de
website in de loop der tijd worden
uitgebreid met ander archiefmate
riaal, zoals memories van successie,
huwelijkscontracten en notariële
akten. Het project wordt voorname
lijk uitgevoerd door vrijwilligers, die
al sinds 1998 bezig zijn met invullen
van een database met de gegevens uit
de akten.
9
Ziju' OwtMtina'JiM KLSJK!>r»nf en trouw,
Betoom hier hulp S3n haar' Mevrouw:
7.ij «loetTelioon de Soldaten klagen
Haar' Heer uit «ijn* grvanjf'nU dragen.
Waai, trouwe Dienatroaagdeet uw dockl
Gij handelt braaf en houdt u kloek!
Mc vrouw PK GROOT vertast dit ter ken j
Gij fchnapt Iwar' hoop, door angM.txawekca.'
Hier, Krnd'ren! riet' /.«y</W»j
Het moet u onvergeetiijfc zijn:
Twee jaar zat daar PR GROOT gevangen
Vrrioit te zijn was ziju verbagtn.
Pit Koffer reoer te Gcrkt/n zj-n;
En ELSJE, opdet haar vree» verdwijn',
Laat, wat de Schipper ook taopg' «eggen.
Twee planken op elkander leggen.
archievenblad
februari 2008
£325Ba
BMS
Ci;
Centsprent over het leven van Hugo de Groot
(coll. Koninklijke Bibliotheek).
Barend &Van Dorp (foto RTL).
HET III111111
UTRECHTS
ARCHIEF II
III llllllllll
WERKSTUKKEN
Burgemeester B.C. Hoekstra van de gemeente Leek
en de heer E. de Jonge, directeur van Groninger
Archieven, hebben op 20 december 2007 de officiële
starthandeling van het project digitalisering oude
akten verricht. De website www.allegroningers.nl is
op feestelijke wijze 'in de lucht' gegaan (foto website
gemeente Leek).
februari 2008
archievenblad
