Dood gewoon?
De Landelijke Archievendag 2007
educatie en communicatie
Prehistorisch
wonen in de jong
ste provincie van
Nederland: dat
was een van de
thema's waar
aan Nieuw Land
Erfgoedcentrum
in Lelystaad aan
dacht schonk
Maar ook het 'jonge wonen' in de provin
cie Flevoland kwam aan bod. Zo werden
in de filmzaal een recent gedigitaliseerde
film van een prehistorisch leefexperi-
ment uit de jaren zeventig en een film
van een gelijksoortig experiment uit
2005 vertoond. Na afloop gingen we naar
de Prehistorische Nederzetting voor een
rondleiding om de sfeer van lang vervlo
gen tijden te proeven. In het Nieuw Land
Studiecentrum was een tentoonstelling
ingericht over het wonen in het jongste
stukje Nederland. Naast de foto's, teke-
kamerheer en drost. De spannende
adventure Operatie Sigismund maakte de
Landelijke Archievendag hier ook voor
kinderen interessant. Topper van de dag
was de prijsvraag waarmee je een diner
en een overnachting in de havezate
De Havixhorst kon winnen. Er waren
meer dan honderd goede inzendingen.
Helaas hoorden wij niet tot de gelukkigen.
Na Drenthe ging onze reis verder
naar het Hoge Noorden. In Friesland
was net als vorig jaar gekozen voor een
boottocht. Dit keer leidde de tocht van
Sneek naar Lemmer en terug. Om 9 uur
's ochtends scheepten we met zo'n hon
derd mensen ons in voor een bezoek aan
het Ir. D.F. Woudagemaal bij Lemmer, het
grootste nog werkende stoomgemaal ter
wereld. Om 5 uur werd de tocht afgeslo
ten in Sneek. Onderweg
werd met behulp van
gegevens uit de archieven
iets verteld over plaatsen
en bouwwerken die we
passeerden.
In het gebouw van
Groninger Achieven
vond voor de 21ste keer
de Dag van de Groninger
Geschiedenis plaats.
Het festivalprogamma
rond het thema 'Wonen'
bestond onder meer uit
lezingen door Wiepke
Toxopeus, Friedemann
Rast, Johan de Haan
en Ypke Gietema; een kindervoorstel
ling in een verhuiswagen door Marikesj;
een historische woningtaxatie en uiter
aard waren de archieven ook voor het
publiek geopend. Hoogtepunt voor ons
was de jaarlijks terugkerende Groninger
Geschiedenisquiz, gepresenteerd door
Reinder Smith van RTV Noord.
Vervolgens maakten we een tus
senstop in Gelderland. We woonden
ningen en ontwerpen konden wij ook
de recentelijk gedigitaliseerde interviews
met pioniers beluisteren over het wonen
in de net ontgonnen polders.
Tal van activiteiten waren er
ook in het Drents Archief
in Assen. Het thema
van de Week van de
Geschiedenis was
hier toegespitst
op 'Wonen
op stand in
Drenthe'. We
zagen samen
met de dui
zend ove
rige bezoe
kers films
over wonen
in Drenthe,
bezochten lezin
gen en een ten
toonstelling over hui
zen van stand. Bijzonder
was ook de tentoonstelling
over Sigismund van Heiden Reinestein,
educatie en communicatie
I *3
de tentoonstelling over gouden huwelij
ken, wonen en huisraad in Gemert-Bakel.
Nee, meer bijzonder was het feit dat er in
Roosendaal/Rucphen een creatieve cursus
decoratief schilderen plaatsvond op de
Landelijke Archievendag, dat Tilburg een
spannende quiz organiseerde, dat het pro
gramma van Heusden werd genomineerd
voor de Week van de Geschiedenisprijs
en dat ruim duizend mensen het nieuw
geopende archief in Gemert-Bakel bezoch
ten en daar het nog bijna lege archiefde
pot konden aanschouwen.
Lees verder op pagina 15
hier de opening bij van het Regionaal
Archief Zutphen (voorheen Stads- en
Streekarchief Zutphen). Iedereen kon
hier een blik achter de schermen van
het archief werpen. In de studiezaal was
te zien wat het Regionaal Archief
Zutphen op het gebied van
wonen in huis heeft: foto's,
bouwtekeningen, boe
delbeschrijvingen van
notarissen, gezins-
kaarten, boeken,
enzovoort. Een
rondleiding door
het depot en en
bezoek aan het
restauratieatelier
stonden ook op
het programma.
Het streekarchiva
riaat Regio Achter
hoek deed een beetje
hetzelfde met een ten
toonstelling met onder
andere bouwtekeningen,
rapporten van woningonder-
zoeken en stadskeuren. Het aspect
'beestje' werd toegelicht aan de hand van
archiefstukken van een fokvereniging,
over het gebruik van hondenkarren en
het lot van de postduiven tijdens de oor
log. In totaal bezochten ruim 150 men
sen het streekarchivariaat. Door de voor-
publiciteit waren er veel geïnteresseerden
die nog nooit eerder een archief hadden
bezocht. De rondleiding door het depot
met medewerker Willem Willemsen, die
ons de gevarieerdheid van de depotin-
houd toonde, was het hoogtepunt van
ons bezoek. Een van de bezoekers schreef
in het gastenboek: 'Grandioos archief, ik
kom terug!'
Het Noord-Hollands Archief presen
teerde zich op Landelijke Archievendag
voor het eerst in haar vernieuwde onder
komen in de Janskerk in Haarlem. Er was
een historische markt georganiseerd,
waar we ook informatie konden inwin
nen over de waarde van prenten en boe
ken. De computers waarop onder bege
leiding gezocht kon worden in Genlias,
waren volledig bezet. Het was er met
575 bezoekers druk en erg gezellig. Ook
het Stadsarchief in Amsterdam kon
zich presenteren in een nieuw onderko
men. Omdat er in de afgelopen (bij de
opening) en de komende tijd (zoals de
Museumnacht) veel gelegenheid was en
is om het archief te bezoeken, was aan
de archievendag minder ruchtbaarheid
gegeven. Ook in Hoorn bij het Westfries
Archief werd een historische
markt georganiseerd in
het intussen al weer
twee jaar oude
gebouw.
Vervolgens zakten
we af naar Noord-Brabant.
Natuurlijk waren er ook in het Brabantse
de gebruikelijke openstellingen en rond
leidingen. Slechts enkele van de vier
archiefdiensten die aan de Landelijke
Archievendag meededen hadden bij
zondere activiteiten georganiseerd.
En dan bedoelen we nog niet zozeer de
aan het landelijke thema 'Wonen' gekop
pelde stadswandeling en lezing over
huizenonderzoek in Tilburg, de exposi
tie 'Gezellig hè? Over wonen en inrich
ting' in Roosendaal/Rucphen, de work
shop huizenonderzoek en de expositie
over wonen in het Land van Heusden
en Altena in het Streekarchief aldaar, of
archievenblad
november 2007
Landelijke Archievendag
13 oktober 8007
Door Tamara Tesselaar-Groot, Dick Deuzeman, Hans Berende, Paul van Dun, Ivo Zandhuis, Jac. Biemans, Roelof Braad en Roosanne Goudbeek
Wonen in lang vervlogen tijden in Nederlands jongste
provincie: de Prehistorische Nederzetting in Flevoland
(foto Nieuw Land Erfgoed Centrum, Lelystad).
Wonen in Nederland door de eeuwen heen.
Dat was dit jaar het thema van de Week
van de Geschiedenis. Deze feestweek voor
het verleden werd op zaterdag 13 oktober
geopend met de Landelijke Archievendag.
Eens kijken op welke manier de archieven
invulling hebben gegeven aan het lan
delijke thema van 2007. Een ver
slag in woord en beeld van
een tocht kris-kras door
Nederland.
Bezoekers van het Nieuw Land
Studiecentrum (foto Nieuwland
Erfgoed Centrum, Lelystad).
Historische personen van stand in het Drents Archief (foto
Drents Archief, Assen).
Historische boottocht in Friesland, van Sneek naar
Lemmer en weer terug (foto Dick Deuzeman).
Het Hoge Noorden
Open Huis in Gelderland
Op stand in Drenthe
november 2007 archievenblad I
Open huis in het gemeentearchief van Roosendaal en
Rucphen. Daar was de expositie 'Gezellig hè? Over wonen
en inrichting' te zien (foto Gemeentearchief Roosendaal
en Rucphen).
Cursus decoratief schilderen in het gemeentearchief
van Roosendaal en Rucphen (foto Gemeentearchief
Roosendaal en Rucphen).
In het depot van het streekarchivariaat Regio Achterhoek
(foto Henk Nijman).
Gezellig en druk in Noord-Holland
Bezoekers konden
door Alexander
de Bruin van
het Noord-
Hollands
Archief hun
prenten en
tekeningen laten
taxeren (foto:
Paul Maessen).
Afzakken naar
Noord-Brabant
