Prüs voor oer-Vl
HIP in de Rchterhoek
Friesland zoals het was
SenterNovem
Laagdrempelig archief in Gorinchem
Utrechts Nieuwsblad
1893-2005 digitaal
toegankelijk
nieuws uit hetveld
Het streekarchivariaat Regio
Achterhoek betrekt over een paar jaar
een nieuwe centrale huisvesting. Het
archief wil dan tevens uitgroeien tot een
Regionaal Historisch Centrum. Maar
omdat het verzorgingsgebied nogal uit
gestrekt is, worden tegelijkertijd verspreid
over de regio in de openbare bibliotheken
steunpunten opgezet. In zo'n Historisch
Informatiepunt (HIP) vinden geïnteres
seerden onder meer de microfiches met
de burgerlijke stand en het bevolkingsre
gister, een lokaal-historische bibliotheek
en documentatieverzameling, en kunnen
ze de website van het streekarchivariaat
raadplegen. Met de HIP's wil het streek
archivariaat tegemoet komen aan onder
zoekers die ver van de centrale vestiging
in Doetinchem afwonen. Op maandag 15
oktober opende het streekarchivariaat in
de bibliotheek van Eibergen officieel zijn
eerste HIP. De opening werd verricht door
burgemeester Bloemen van Berkelland,
tevens portefeuillehouder archief bij de
Regio Achterhoek. Als openingshandeling
onthulde hij een uitvergrote geboorteakte
van Eibergenaar Menno ter Braak. Het
toeval wil dat de bibliotheek is gebouwd
op de plek waar tot 1977 het geboorte
huis van Ter Braak stond. Tegelijk met de
opening van het HIP in Eibergen startte
het streekarchivariaat met zijn beeldbank
op het internet. Als eerste onderdeel hier
van ging met ruim 3000 foto's de collectie
Eibergen online.
Veel archiefdiensten streven ernaar
nieuwe doelgroepen aan te boren.
Natuurlijk blijft men zijn best doen voor
genealogen en personen die een bouwte
kening willen van hun huis, maar men
wil ook graag mensen ontvangen die
doorgaans niet over de drempel van het
archief stappen.
Zo ontving het Regionaal Archief
Gorinchem onlangs een groep men
sen met een verstandelijke beperking.
Velen van hen wonen in een gezinsver
vangend tehuis, dat gevestigd is in een
pand uit de zestiende eeuw, het voorma
lige Burgerkinderweeshuis. Foto's wer
den getoond van de weeskinderen en
het interieur dat er toen was. Een feest
van herkenning was het gevolg. Ja, dat
gebrandschilderde raam is er nog steeds.
Kijk eens wat die weeskinderen aan had
den. Doordat goed werd aangesloten bij
hun belevingswereld, was er sprake van
veel enthousiasme bij de bezoekers en
een enkeling wist opvallend veel van de
lokale geschiedenis. Daarnaast werd het
depot bezocht. En draaien aan het wiel
van de archiefkasten deed het erg goed.
Kortom, archieven kunnen dus zeer laag
drempelig zijn.
Het Utrechts Archief heeft besloten
tot het digitaal toegankelijk maken van
het Utrechts Nieuwsblad over de periode
1893-2005. Iedereen kan deze krant straks
op een efficiënte en gebruikersvriende
lijke manier thuis via internet (periode
1893-1937) of op de studiezaal van Het
Utrechts Archief (periode 1893-2005)
raadplegen.
Het Utrechts Nieuwsblad wordt gepu
bliceerd via de applicatie 'Gedrukte
Materialen', geleverd door DEVENTit uit
Bunschoten. Deze applicatie is speciaal
toegesneden op het via internet aanbie
den van gedrukte documenten, zoals
kranten, brieven en verslagen. "De appli
catie Gedrukte Materialen biedt goede
zoekmogelijkheden. Zo kan het pro
gramma omgaan met spellingsvarianten
en fouten die door de geautomatiseerde
tekstherkenning zijn ontstaan. Daarnaast
wordt een goede beveiliging tegen mis
bruik geboden", vertelt Erik Tigelaar,
hoofd Collecties van Het Utrechts Archief.
Zie: http://www.hetutrechtsarchief.nl.
nieuws uit het veld
Mail uw nieuws naar: bureau@kvan.nl
Op 1 septem
ber is het eerste
nummer versche
nen van Friesland
zoals het was. In
deze maandelijkse
internetkrant wor
den interessante
nieuwsfeiten uit
een willekeurige
maand in het verle
den opnieuw gepre
senteerd. De eerste aflevering was gewijd
aan september 1927. Hoogtepunt van die
maand was de grote landbouwtentoon
stelling in Leeuwarden. Volgende num
mers zullen gaan over oktober 1967 en
november 1917. Net als in een 'echte'
krant is het mogelijk ingezonden stukken
te plaatsen. Onder elk bericht staat een
invulscherm waarin de bezoeker een korte
reactie kan achter
laten, die daarna
voor iedereen lees
baar is. Eigen herin
neringen, verhalen
van pake en beppe,
aanvullingen, eigen
foto's, scans: alles is
welkom! Wilt u op
de hoogte gehou
den worden van
het oude nieuws?
Dat kan! U kunt gratis een abonnement
nemen op Friesland zoals het was door het
aanmeldformulier in te vullen. Op de eer
ste dag van iedere maand krijgt u dan het
nieuwste nummer toegezonden. Friesland
zoals het was komt in de plaats van het
'Stuk van de Maand' op de website van
Tresoar. De krant is bereikbaar via http://
www2.tresoar.nl/zoalshetwas.
Het project 'De zoektocht naar de oer-
Vlaardinger' van stadsarchivaris Harm Jan
Luth en stadsarcheoloog Tim de Ridder
heeft de Bob Verbiest Cultuurprijs 2007
gewonnen. De prijs bestaat uit een bron
zen beeldje en een geldbedrag van 25.000
euro. De jury koos uit 25 voordrachten
unaniem voor 'De zoektocht naar de
oer-Vlaardinger'. Het gaf de doorslag dat
de zoektocht "niet alleen uitblonk door
oorspronkelijkheid, publieke participatie
en presentatie binnen en buiten de regio-
grenzen, maar ook doordat het project
de weg ontsluit voor een nadere weten
schappelijke uitwerking waarvan in de
verste verte het eind niet valt te voorspel
len." Het Vlaardingse DNA-onderzoek
heeft geleid tot diverse doorbraken in
het onderzoek naar oud menselijk DNA.
De Krabbeplasman, wiens gezicht afgelo
pen juni werd onthuld, leverde met zijn
leeftijd van 3300 jaar het oudste mense
lijke DNA van Nederland. Ook bracht het
onderzoek een unieke verzameling van
DNA-profielen voort uit de elfde eeuw.
Maar het speciale van het DNA-onderzoek
was vooral het betrekken van publiek bij
het onderzoek, namelijk de zoektocht
naar een mogelijke afstammeling van
een elfde-eeuwse Vlaardinger, de 'oer-
Vlaardinger'. Een oproep leidde tot 181
aanmeldingen uit het hele land. Het DNA
van de Rotterdammer Eduard Zuiderent
bleek uiteindelijk te matchen met dat van
een elfde-eeuwse Vlaardingse schedel.
Dankzij de zoektocht hebben Harm Jan
Luth en Tim de Ridder de geschiedenis
van de stad Vlaardingen volop over het
voetlicht weten te brengen.
Oproep SenterNovem:
subsidie erfgoeddigitali
sering
Stadsarchief Amsterdam digitaliseert op aanvraag
Via de Archiefbank kunt u de archie
ven van het Stadsarchief Amsterdam
raadplegen op uw eigen computer. Het
stadsarchief digitaliseert inventaris
nummers op aanvraag. Ze kosten 0,50
euro per scan. Eenmaal online zijn de
scans voor iederen te raadplegen voor
dezelfde prijs. Wekelijks kunnen circa
10.000 scans worden geproduceerd van
openbare en geïnventariseerde archief
stukken. Aangekochte scans kunt u in
pdf downloaden en printen, maar u
kunt ze ook blijven bekijken in de nieu
we documentenviewer. De documen
tenviewer is speciaal ontwikkeld voor
het lezen van oude teksten via internet.
Zie: http://stadsarchief.amsterdam.nl/
nieuws/actueel/laatste_nieuws/#abl
NIEUWS
u i t
Opening van het HIP in Eibergen door burgemeester Hein
Bloemen van Berkelland, tevens portefeuillehouder archief
bij de Regio Achterhoek. Rechts streekarchivaris Paul van
Dun (foto Streekarchivariaat Regio Achterhoek).
Draaien aan het wiel van de archiefkasten (foto Regionaal
Archief Gorinchem).
archievenblad
november 2007
het veld
Friesland Zoals Hel Was
Als u volgend jaar leuke digitale pro
jecten voor uw publiek wilt doen, moet
u nu beginnen met een informatieplan.
Maak gebruik van de mogelijkheid om
voor het einde van 2007 subsidie voor
een informatieplan aan te vragen. Of u
bij een kleine of een grote erfgoedin
stelling werkt, 'Digitaliseren met Beleid'
biedt ondersteuning. Is het hoog tijd dat
de informatievoorziening over uw collec
ties gemoderniseerd wordt? Wilt u vol
gend jaar een audiotour voor de i-pod
op uw website? Of heeft u een leuk idee
voor een ander digitaal erfgoedproject?
Begin dan nu! Lees hoe gemakkelijk het
is een aanvrage te doen op de web
site 'Digitaliseren met beleid'. Met de
subsidieregeling, die wordt uitgevoerd
door SenterNovem, wil het ministerie
van 0CW het digitaliseringsproces duur
zaam inbedden in organisatie, beleid en
werkprocessen van culturele erfgoedin
stellingen. Het doel is het cultureel erf
goed van Nederland beter toegankelijk,
vindbaar en bruikbaar te maken voor
iedereen, nu en in de toekomst. Meer
informatie: www.senternovem.nl/digitali-
serenmetbeleid/
november 2007
archievenblad
