Meer dan 1000 afbeeldingen bij Friese kentekens
Pleidooi voor één virtuele Collectie Nederland
Naar een Digitale Collectie Nederland
Wageningse archieven
digitaal beschikbaar
Archief Staten van Drenthe online
nieuws uit het veld
Het aantal online-
bezoeken aan archieven
is het afgelopen jaar fors
toegenomen. Dat blijkt
uit het eerste gezamen
lijke meerjarenverslag
van de archiefinspec
teurs van de provincies
Noord- en Zuid-Holland,
Utrecht en Flevoland.
Familiegeschiedenis, his
torische informatie zoals
kaarten en ander beeld
materiaal en interesse in
de geschiedenis van de eigen woonomge
ving, zijn de belangrijkste redenen voor
een archiefbezoek.
Vrijwel alle randstedelijke archieven
zagen in 2006 het aantal website bezoe
kers toenemen. Het Utrechts Archief
kreeg er in 2006 zelfs 40% meer digita
le bezoekers bij ten opzichte van 2005.
Ook het Regionaal Archief Leiden (+7%),
het Noord-Hollandse Genlias voor stam-
boomonderzoek (+5%), het Stadsarchief
Amsterdam (+15%) en het Nieuw Land
Erfgoedcentrum in Flevoland (+8%)
behoren tot de stijgers. Digitaal toegan-
Het pleidooi van de gezamenlijke
archiefinspecteurs (zie hierboven) sluit
naadloos aan bij de studie die Berenschot
onlangs op verzoek van DEN heeft uitge
voerd naar de conceptuele relatie tussen
de informatiearchitectuur van individu
ele erfgoedinstellingen en de nationale
infrastructuur voor een Digitale Collectie
Nederland. Het resultaat van deze studie
is een advies dat aan het ministerie van
OC&W is uitgebracht hoe deze infra
structuur uitgebouwd en geoptimaliseerd
kan worden. "Cultureel erfgoed is ons
maatschappelijk kapitaal, ons collectieve
geheugen. Het is een onschatbare bron
van kennis, creativiteit en identiteit.
Digitalisering maakt deze bron toegan
kelijk voor iedereen en maakt nieuwe
toepassingen mogelijk. Daarom bouwen
wij aan een Digitale Collectie Nederland",
aldus het ministerie. Maar hoe kunnen
we zo'n breed concept als een Digitale
Collectie Nederland realiseren? Aan welke
eisen moet een dergelijke landelijke infra
structuur voldoen? De kern van het advies
van Berenschot is de beschrijving van drie
beleidsopties om tot een nationale infra
structuur te komen: zelfregulering (voort
zetting van de huidige praktijk), geza
menlijke ontwikkeling (coördinatie door
erfgoedinstellingen in goed overleg) en
centrale regie vanuit een partij die boven
de instellingen staat. Deze drie beleidsop
ties worden gekoppeld aan de schakels in
de waardeketen voor digitalisering. Voor
sommige schakels in die waardeketen is
sterkere coördinatie wenselijker dan voor
andere. Niet alle stappen die leiden tot
digitale dienstverlening door erfgoedin
stellingen vergen eenzelfde wijze van stu
ring. Het model van beleidsopties zoals in
dit advies vastgelegd zal in de loop van
dit jaar door diverse partijen, waaronder
DEN, nader worden uitgewerkt. Meer info
op: www.den.nl/docs/20070719095645/.
kelijke archieven zijn laagdrempelig en
trekken meer bezoekers aan. Verdere
digitalisering is nodig om ook meer jon
geren en het grote publiek te bereiken,
zo luidt de conclusie van de provincies.
Op dit moment is informatie nog té
versnipperd en is er een gebrek aan lan
delijke coördinatie. De gezamenlijke
archiefinspecteurs pleiten in hun meer
jarenverslag daarom voor één historische
virtuele Collectie Nederland, naar Brits
voorbeeld, dat onder landelijke regie van
het Nationaal Archief valt.
Het Gemeentearchief Wageningen
biedt onderzoekers en belangstellen
den drie nieuwe handige hulpmiddelen.
De inventarissen van het oud archief
(1335-1815) en het oud-rechterlijk archief
(1542-1811) zijn onlangs online gezet.
De afgelopen maanden is hard gewerkt
aan de herziening van de inventarissen
van de twee oudste archieven van de
gemeente Wageningen. De voormalige
inventarissen dateerden uit de jaren der
tig van de vorige eeuw en waren alleen in
gedrukte of gestencilde vorm beschikbaar.
Alles is nu in de computer gezet en alle
stukken en beschrijvingen zijn opnieuw
gecontroleerd. Verder zijn de bestaande
beschrijvingen op verschillende plaat
sen aanzienlijk uitgebreid. Zo zijn bij
voorbeeld nu vele persoonsnamen in de
inventarissen te vinden, een mooie hand
reiking voor met name de stamboomon
derzoeker! Daarnaast is er voor het eerst
een volledig overzicht gemaakt van alle
155 grotere en kleinere archieven die bij
het Gemeentearchief Wageningen te vin
den zijn. Ook dat overzicht staat nu op
de gemeentelijke website. De webpagina
van het Gemeentearchief Wageningen is
te vinden op de website van de gemeen
te: www.wageningen.nl. Klik daar op
de link in het nieuwsbericht over het
Gemeentearchief.
Onlangs is duizendste foto geplaatst
op de website geplaatst met Friese
kentekens. Op deze website (http://www2.
tresoar.nl/kentekens) zijn gegevens terug
te vinden van auto's en motoren die tus
sen 1906 en 1951 geregistreerd zijn met
een Fries kenteken. Bezoekers van de site
kunnen foto's insturen
van auto's of motoren
met een zogeheten B-
nummer. Het register
van Friese nummerbe-
wijzen wordt in Tresoar
bewaard. De website
met gegevens over de
Friese kentekens werd
eind oktober 2006 in
de lucht gebracht. Veel
bezoekers zijn daarna
in hun eigen familie
foto's of verzameling
ansichtkaarten gaan
zoeken naar foto's met
herkenbare nummerplaten. Uit privé-ver-
zamelingen werden bijzondere opnamen
ingestuurd. Zo bleek dat de B-nummers
niet alleen op auto's en motorfietsen
gebruikt werden, maar ook op tractoren
en zelfs op een wals, de B-9966 die op de
foto kwam bij de aanleg van de nieuwe
weg naar Galamadammen. Heel bijzon-
nieuws uit het veld
Mail uw nieuws naar: bureau@kvan.nl
der zijn natuurlijk ook de opnamen van
auto's met hele lage nummers, zoals de
B-7 van Theodorus Harmens Leenes uit
Heerenveen. Ook van de B-2, die lange
tijd in gebruik was bij de gemeente Sneek
als auto van de burgemeester, werd een
opname ingestuurd, maar dat betreft
een opname uit later tijd. De Motor- en
Rijwielwet van 10 februari 1905 bepaalde
onder meer dat auto's en motoren voor
zien moesten worden van een nummer-
bewijs. Deze moesten vanaf 1 januari 1906
aangevraagd worden bij de commissaris
van de koningin van de provincie waar
men woonde. Op de provinciale griffies
werden registers aangelegd om de uitgege
ven nummers in vast te leggen. De registers
maken, voorzover ze zijn bewaard, deel uit
van de archieven van de respectievelijke
commissarissen van de koningin. De gege
vens uit die registers worden door vrijwil
ligers ingevoerd in een database die op de
website raadpleegbaar is. Inmiddels zijn
25.387 nummerbewijzen (62%) van de in
totaal 41.217 uitgereikte nummerbewijzen
in de database ingevoerd.
Het overzicht van de Oude Staten
Archieven van het Drentse bestuur vóór
1811 is nu op internet beschikbaar.
De inventaris, zoals het overzicht wordt
genoemd, is te vinden op de site van
het Drents Archief: www.drentsarchief.
nl. Daarmee zijn alle inventarissen van
de archieven in het Drents Archief via
internet toegankelijk. Drenthe functi
oneerde als een zelfstandige staat bin
nen de Republiek der Zeven Verenigde
Nederlanden. De schriftelijke weerslag
van alle zaken waarmee het bestuur van
Drenthe zich bemoeide, is te vinden in de
Oude Staten Archieven, die bewaard wor
den in het Drents Archief in Assen.
Net als tegenwoordig had het bestuur
bemoeienis met zaken op velerlei gebied.
Van maatregelen in oorlogstijd, tot het
beheer van het landschap, van onderhan
delingen in Den Haag tot maatregelen
tegen veeziektes en van de aanpassing
van het wagenspoor tot grensgeschillen.
Interessante kost voor onderzoekers is de
serie resoluties vanaf 1600. De besluiten
zijn chronologisch ingeschreven; in het
Drents Archief zijn indexen aanwezig op
de vele onderwerpen die aan bod kwa
men. De documenten zijn te raadplegen
tijdens de openingsuren van het Drents
Archief.
De Landdag, ook wel Ridderschap en
Eigenerfden genoemd, was de hoogste
en wetgevende macht van Drenthe. In de
vergadering had de ridderschap (de stand
van de edelen) één stem en de eigenerfden
(de stand van de boeren met een eigen erf)
twee stemmen. Het dagelijks bestuur was
in handen van het college van Drost en
Gedeputeerden. Het bestond uit de drost
en vier leden, twee uit de eigenerfden en
twee uit de ridderschap. Het bestuur ver
gaderde meestal in het voormalige kloos
tergebouw in Assen, waardoor de plaats
uitgroeide tot de hoofdstad van de pro
vincie.
NIEUWS
Steeds meer mensen zijn via internet op zoek naar de
geschiedenis van hun woonomgeving. Archiefdiensten
bieden de helpende hand, zoals het Gemeentearchief van
Veenendaal dat zijn complete fotoarchief op straatnaam
digitaal heeft ontsloten.
uit|het veld
Jacob Hepkema jr. als jongetje op de motorfiets van een
familielid; het nummer van de motor (Harley Davidson),
was B 4299, geregistreerd op naam van A. Dalhuysen te
Leeuwarden (foto Tresoar, Leeuwarden).
Het Drents Archief in Assen (foto Drents Archief).
archievenblad
oktober 2007
oktober 2007
archievenblad
