BRAIN van start
Archieven SHBO naar RACM
TTP Talentprijs 2007
13 oktober: Landelijke Archievendag
Stof is sexy
nieuws uit het ve d
nieuws uit het veld
Mail uw nieuws naar: bureau@kvan.nl
Op 29 juni 2007 is de Branche
vereniging Archiefinstellingen Nederland
(BRAIN) opgericht. BRAIN wil archiefin
stellingen verbinden en vertegenwoor
digen die een functie vervullen op het
gebied van beheer, beschikbaarstelling
en/of inspectie. Dertig instellingen heb
ben zich inmiddels aangemeld als lid.
Sinds het opgaan van de archiefkoepel
DIVA in de nieuwe stichting Erfgoed
Nederland is er geen organisatie meer die
verantwoordelijkheid neemt voor belan
genbehartiging, beleidsbeïnvloeding
en andere branchetaken in de archief
sector. BRAIN is opgericht om daarin
te voorzien. De komende jaren gaat de
branchevereniging accenten leggen op
samenwerking op vakinhoudelijk, faci
litair en technisch gebied; de ontwikke
ling van gezamenlijke standpunten en
het formuleren van gezamenlijke belan
gen inzake archiefbeleid en -wetgeving;
het uitdragen van die standpunten en
belangen richting beleidsmakers en
beslissers, met name de ministers van
Cultuur en van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties; het meewerken aan
de collectieve promotie van de archief
branche; en op het beheren van een
systeem van kwaliteitszorg en het bevor
deren van de deskundigheid binnen de
instellingen. BRAIN is er voor alle archief
instellingen die beheren, ter beschikking
stellen en/of inspecteren. Grote en kleine
instellingen, overheids- en particuliere
archieven, met een specifieke of een breed
samengestelde collectie: BRAIN biedt ze
allemaal onderdak.
Het bestuur bestaat uit: voorzitter
Jantje Steenhuis (Gemeentearchief
Rotterdam), Corrie-Christine van der
Woude (Regionaal Archief Nijmegen),
Daan Hertogs (Stadsarchief Breda), Bert
Looper (Tresoar), Ariela Netiv (Regionaal
Archief Leiden) en Maarten Schenk
(Gemeentearchief Den Haag). Tot nader
order is het Gemeentearchief Rotterdam
het contact- en postadres van BRAIN.
Op www.gemeentearchief.rotterdam.nl
staat onder de kop 'vakgenoten' een link
naar BRAIN. Daar is behalve informatie
over de plannen tot dusver en een uit
gebreid verslag van de oprichtingsverga
dering ook een aanmeldingsformulier te
vinden. Binnenkort hoopt BRAIN te vin
den te zijn op www.archiefbrain.nl.
De TTP Talentprijs heeft inmiddels
een vaste plaats ingenomen binnen de
documentaire informatievoorziening en
het archiefwezen. De jaarlijks terugke
rende prijs heeft als doel de verdergaande
professionalisering binnen het vakgebied
te bevorderen. Daarnaast wordt met de
TTP Talentprijs nieuw talent aangemoe
digd. De prijs wordt gedragen door vak
verenigingen die begaan zijn met het op
de voorgrond zetten van het vakgebied:
SOD, Erfgoed Nederland, KVAN, VNG
en InterLAB. Zij zijn betrokken bij het
formuleren van de inschrijfcriteria en
de uiteindelijke jurering. Ieder jaar dra
gen sponsors zorg voor de organisatie
en financiering van de TTP Talentprijs.
Zij stellen bovendien prijzen beschik
baar voor de winnaars en de organisaties
waar de winnaars werkzaam zijn. Dit jaar
wordt opnieuw gezocht naar veelbelo
vend talent binnen het vakgebied DIV en
het archiefwezen. Iedereen kan meedin
gen naar de TTP Talentprijs 2007, of men
nu op operationeel, tactisch of strategisch
niveau werkzaam is binnen het vakge
bied. Kandidaten kunnen ook worden
voorgedragen door managers of collega's
van de afdeling. Inschrijven is mogelijk
via de website www.ttp.nl/talentprijs.
Nationaal Archief
bereikt mijlpaal op weg
naar virtuele studiezaal
Het project Digitalisering Toe
gangen van het Nationaal Archief
heeft een belangrijke mijlpaal bereikt:
1700 archieftoegangen zijn nu online
raadpleegbaar. Hiermee vergroot het
Nationaal Archief zijn toegankelijk
heid en digitale dienstverlening.
De professionele onderzoeker en de
geschiedenisliefhebber kunnen nu
via internet sneller en eenvoudiger de
documenten vinden die ze zoeken.
Het project 'Digitalisering Toegangen'
is opgezet om alle toegangen van het
Nationaal Archief op internet raad
pleegbaar te maken. De toegangen
vormen samen met het archieven
overzicht de catalogus op de collectie
van het Nationaal Archief. De digi
talisering van 1700 toegangen is een
belangrijke eerste stap op weg naar
de 'virtuele studiezaal'. Het Nationaal
Archief heeft de ambitie om alle zes
duizend toegangen met 2,2 miljoen
beschreven archiefstukken in 2010
online te hebben staan. Er is nu prio
riteit gegeven aan de archiefcollecties
die vaak worden geraadpleegd, zoals
het archief van de Staten-Generaal
tot 1796, de Zuid-Hollandse archie
ven en de archieven van de Tweede
Wereldoorlog. Om het zoeken te verge
makkelijken is het archievenoverzicht
verbeterd. Elke digitale toegang begint
met een korte beschrijving van wat de
gebruiker in het archief kan verwach
ten. Die samenvattingen zijn nu ook
opgenomen in het nieuwe archieven
overzicht. Zo krijgt de bezoeker snel
een indruk of het gevonden archief
relevant is. Het Nationaal Archief is
ook begonnen met een proef om de
collectie toegankelijk te maken op
trefwoord. Zo kunnen bezoekers dwars
door de collectie zoeken en sneller en
eenvoudiger de documenten vinden
die ze nodig hebben.
De Landelijke Archie
vendag vindt dit jaar plaats
op zaterdag 13 oktober.
Archiefinstellingen door
het hele land organiseren
op deze dag bijzondere acti
viteiten voor het publiek.
De Landelijke Archievendag
is onderdeel van de Week
van de Geschiedenis. Het
thema in 2007 is 'Wonen in
Nederland'. De Landelijke
Archievendag is een initiatief
van Erfgoed Nederland.
Een vergankelijk billboard als
reclame voor het gemeentearchief dat
foto's wél goed bewaart. Een archiefcafé
waar je historische kranten kunt lezen.
Op 19 juni spuiden ruim 25 jonge creatie
ven hun ideeën bij het Gemeentearchief
Rotterdam. Doel van de bijeenkomst:
manieren vinden waarmee het archief
zijn drempel kan verlagen. De aanwezi
ge vormgevers, multimediadesigners en
copywriters waren allemaal lid van het
landelijke netwerk Nieuwe Garde. Op de
bijeenkomst waren ze tevens proefko
nijnen bij Pressure Cooker, een kersvers
project van het netwerk. Opzet daarvan
is dat creatieven zich tijdens één avond
buigen over een probleemstelling van een
bedrijf. Dat het imago van archieven stof-
fig kan zijn, vonden enkele deelnemers
juist goed. Stof is sexy, was een van hun
stellingen. Wat oud is en lang niet beke
ken, maakt nieuwsgierig. Ook nieuws
gierig geworden? Begin juli verscheen
een uitgebreid verslag met foto's van de
avond: www.pressurecooker.nu/2007-
gemeentearchiefhtml
Dit najaar vinden de overdracht en
verhuizing plaats van de foto- en tekenin
genarchieven van de Stichting Historisch
Boerderij-Onderzoek (SHBO) in Arnhem
naar de Rijksdienst voor Archeologie,
Cultuurlandschap en Monumenten
(RACM) in Zeist. Onlangs is besloten dat
het zelfstandig voortbestaan van SHBO
eind 2007 zal worden beëindigd. De con
tinuïteit van de onderzoeks- en documen-
tatietaken kan beter worden gewaarborgd
in een grote rijksinstelling.
SHBO is in 1960 opgericht als Nederlands
kenniscentrum voor plattelandscultuur
en landelijke bouwkunst, met name his
torische boerderijen. Hieraan was behoef
te omdat door de snelle ontwikkelingen
in de landbouw veel boerderijen die niet
meer aan moderne eisen konden voldoen,
werden gesloopt of rigoureus verbouwd.
SHBO was een betrekkelijk kleine organi
satie, ontving subsidie van het ministerie
van OC&W en verrichtte tegen betaling
bouwhistorisch onderzoek.
Afgelopen decennia zijn een boe
kencollectie en een uniek foto- en
(bouw)tekeningenarchief over duizenden
boerderijen opgebouwd, waaronder een
zeldzame serie tekeningen van boerderijon
derzoeker K. Uilkema. Daarnaast verzorgde
SHBO tal van wetenschappelijke publica
ties over het onderwerp en verwierf ze in
2003 nationale bekendheid als initiator
van het Jaar van de Boerderij. SHBO was
gevestigd op het terrein van het Nederlands
Openluchtmuseum (NOM) in Arnhem.
COMMENTAAR GEVRAAGD
OP NEN 2082
De NEN-normcommissie Informatie-
en Archiefmanagement heeft haar eer
ste ontwerpnorm gepubliceerd: 'Eisen
voor functionaliteit van informatie- en
archiefmanagement in programmatuur',
de NEN 2082. Deze nieuwe norm is geba
seerd op zowel ReMANO 2004 als op het
Kernmodel versie 1 uit 2003 van het inter
departementale samenwerkingsverband
InterLAB. De nieuwe norm richt zich op
functionaliteit voor RM in applicaties die
primaire bedrijfsprocessen ondersteunen
of op zichzelf staande RM-applicaties.
De nieuwe norm sluit goed aan op de visie
dat digitale informatievoorziening inte
graal moet worden benaderd door de vele
spelers op dit gebied. De norm moet de
uitwisselbaarheid van RM-metagegevens
en archiefbescheiden bevorderen tussen
verschillende applicaties en organisaties.
Ook benoemt de norm de minimumfunc
tionaliteit in bedrijfsapplicaties en RMA's
en geeft hij de standaardfunctionaliteit
aan voor organisaties in Nederland. Verder
zijn in de norm de eisen verwerkt uit NEN
ISO 15489:2001 'Informatie- en archief
management' en NEN ISO 23081:2006
'Processen voor informatie- en archiefma
nagement - Meta-gegevens voor archief
bescheiden'. Het normontwerp ligt tot
uiterlijk 1 januari 2008 extern voor com
mentaar en kan worden besteld via www.
NEN.nl. Belangstellenden kunnen tijdens
deze periode kennisnemen van de toe
komstige norm, deze toetsen aan de prak
tijk en commentaar leveren. Commentaar
moet worden aangeleverd met een for
mulier, aan te vragen bij en te retouneren
aan Cher Bouwer, Cher.Bouwer@nen.nl.
u i t h e t veld
Ella Kok-Majewska, winnares van deTTPTalentprijs 2006.
Landelijke Archievendag
13 oktober 2007
Creatief aan de slag met archieven (foto Laura Zwaneveld).
Rectificatie
In het artikel 'Langer dan vandaag' van
SusanneNeugebauerin het vorige Archievenblad
zijn een paar storende fouten geslopen. In de
ondertitel had 'toegankelijk' in plaats van 'toe
gankelijkheid' moeten staan. De eerste zin
onder het kopje 'Zware kluif' verwijst naar het
thema Koudedepot en Condensvorming.
archievenblad
september 2007
september 2007
archievenblad