r
Restauratieatelier
'De Tiendschuur'
FILES FACILITIES
WkYtiém i~idrrv van den Berselaar
Adverteerdersindex
Zonneschijn na donkere dagen!
Bij calamiteiten buiten kantooruren:
06 - 538 96 318
archiefervaring
Gelders Archief
Voor inlichtingen over tarieven en
plaatsing van zowel product- als
personeelsadvertenties kunt u
contact opnemen met:
Sales Services
Contact persoon Gerrit Kulsdom
Postbus 2317, 1620 EH Hoorn
Tel. 0229-211 211
Fax 0229 - 270 404
E-mail: snsdtp@planet.nl
sns@wxs.nl
Het volgende nummer van het
Archievenblad verschijnt
halverwege september 2007.
BECIS22
Van Bilsen Consultancy12
Bruynzeel Storage Systems BVOmslag 2
DI-Facilities12
DisConsult30
DocConsult12
Dox Suport22
Documentenwacht34
Files Facilities46
Groenendijk Microfilm Scanservice34
KarmacOmslag 3
Konica Minolta18
MicroFormat Systems BVOmslag 4
Restauratie-Atelier Helmond BV22
Restauratie-Atelier Sterken30
Restauratieatelier De Tiendschuur46
Specialisten in Documentaire Informatie Voorziening
Jeroen Boschstraat 16, 5025 NV Tilburg,
06-38033704 en b.g.g. 013-4685392
Archiefbewerking
lUp Wegwerken van achterstanden
Detachering
Interim management
Archiefopslag (bewerking, inventarisatie,
opvraagservice)
Breng licht en overzicht in Uw archief, contact F F
voor een vrijblijvend onderhoud
Ook Internationaal actief: o.a. Curacao, Aruba, St. Maarten
E-mail: r.steba@home.nl
onderdeel van Diamant-Groep Tilburg
Archiefrestauratie
Papierconservering
Charterrestauratie
Inlijstwerk
Handboekbinderij
Vacuüm vriesdrogen
Behandeling van brand-, roet- en waterschade
Calamiteitenservice
Inktvraatbehandeling
Insulindestraat 5, 5013 BA Tilburg
Postbus 4123, 5004 JC Tilburg
Telefoon: 013 - 46 41 777 Fax: 013 - 46 41 771
E-mail: tiendschuur@diamant-groep.nl
h/aprn
Mo ft'
liNORUi DK.H,
■Jovw K-cn c
•'d^.OE.NVggtiVbPSl
De
archiefervartn
Voor het vak Culturele en Maatschappe
lijke Vorming moest er een werkstuk
komen. Geïnspireerd door mijn peet
oom Jan van den Broek besloot ik 'oude'
Bossche gevelstenen te gaan beschrijven.
Het was 1969, ik volgde de hoofdakte en
wist heel goed waar het stadsarchief zat:
in mijn geboortehuis.
Tijdens mijn jeugd had ik mijn oom vaak
aan het werk gezien met beitel en houten
hamer. Meestal in de houten bouwloods
bij de Sint-Janskathedraal. Als gepensio
neerd steenhouwer wist hij mij heel wat
stad: bovenlichten, raam- en deurlijsten,
gevelstenen. Deze lijst was in de oorlogs
jaren opgesteld door Piet van Kessel, de
latere stadsarchitect en restauratiearchi
tect van de Sint-Jan. Met dit zinvolle en
onschuldige werk had hij zich - zo Peter-
Jan zei - als ambtenaar weten te behoe
den voor mogelijk vervelende opdrach
ten van de bezetter.
Veel door hem geïnventariseerd materiaal
bleek nog aanwezig. Soms verhuisd naar
een verzamelwand of bouwloods, maar
meestal nog ter plekke aanwezig. Met Van
moment de invulling van mijn vrije tijd
mede ging bepalen. Kennelijk kwam de
stimulans op een vruchtbaar moment.
Mijn neef Ronald zou de stenen foto
graferen. Om hem dichter bij de hoge
exemplaren te brengen, sjouwde ik met
twee vrienden een geleende aluminium
ladder door de stad. Eén keer kwam de
politie kijken: "Zijn jullie net als de stads-
kabouters een kraakactie aan het voorbe
reiden?" De gevelstenen die onbereikbaar
voor de fotograaf bleken, heb ik in navol
ging van Piet van Kessel getekend met
pen en Oost-Indische inkt.
vindplaatsen van gevelstenen te noemen.
Ik noteerde ze op het stratenplan van de
binnenstad, vulde de verzameling aan
en ging naar het stadsarchief voor een
verdiepingsslag. Daar werd ik ontvangen
door Peter-Jan van der Heijden die een
paar jaar voor mij de kweekschool afge
rond had. Na een half uur praten had ik
de inhoud van een halve boekenkast op
mijn bureau liggen. Verrassend was het
gemak waarin hij me in korte tijd naar
uiteenlopend bronnenmateriaal verwees.
Maar de grootste verrassing vormde de
aanwezigheid van een lijst met merk
waardige bouwkundige elementen in de
Tekeningen van Bossche gevelstenen door Piet van Kessel
(foto Stadsarchief 's-Hertogenbosch).
Kessels aantekeningen kon mijn overzicht
van (oude) Bossche gevelstenen compleet
worden. Geassisteerd door mijn vader,
die onder meer in de bibliotheek kopieën
maakte van interessante literatuur, werkte
ik aan de tekst. Voor de samenstelling van
het achtergrondmateriaal was ik veel in
het archief aanwezig, waar ik onvermin
derd goed geïnformeerd werd. In dat jaar
ging een wereld voor mij open.
Studieopdracht en archief zorgden ervoor
dat de aandacht voor mijn stad vanaf dat
De scriptie kreeg een tien, wat de magere
zes voor het mondeling 'Maatschappijleer'
lekker compenseerde. Een duplicaat van
het werkstuk behoort sindsdien tot de
materiaalschat van het inmiddels verkas
te Bossche Stadsarchief. In de afgelopen
38 jaar werd ik enkele malen benaderd
door bezoekers die mijn eerste onder
zoeksresultaten onder ogen kregen. De
laatste keer is van vrij recente datum.
Vader en zoon, op zoek naar hun Bossche
voorvaderen, kwamen uit bij een wapen
steen die in mijn scriptie besproken werd.
Op dat moment was ik zelf in het archief
aanwezig om materiaal uit de Tweede
Wereldoorlog te bestuderen. Deze ont
moeting leidde ertoe dat inmiddels een
aantal Bossche gevelstenen deel uitma
ken van een digitale verzameling op het
internet. Misschien kom ik ooit nog tot
een bewerking van de archieftekst die
toentertijd dankzij het gebruik van car
bonpapier het licht zag.
Harry van den Berselaar is hoofd communicatie bij
de RACM.
september 2007
archievenblad
