J
Flt
J
-uTr
J1
Restauratie atelier Sterken BV
voorzee
3
Lijkt uw (digitaal) archief op een doolhof?
archiefburo
Atelier voor restauratie en conservering
van papier en perkament
STERKEN g
E
ATELIER m
Brieven Archieven
Boeken Banden
Prenten Grafiek
Kaarten Wandkaarten
Charters Zegels
Engelanderholt 3, 7361 CZ Beekbergen
T. 055-5423147 F. 055-5430614
E.info@sterken.nl Meer informatie op: www.sterken.nl
management
wet? Wagemakers vindt het vreemd dat
we zo vasthouden aan deze wet die veel
te veel is gefocust op de juridische con
structie. De Archiefwet is slechts één
kader en niet het allerbeste: "Het is een
vage, onduidelijke wet die maar van
beperkte waarde is wanneer we praten
over cultureel erfgoed."
Ynze Alkema, hoofd backoffice van
het stadsarchief Breda sprak over het
samengaan van de onderdelen DIV en
stadsarchief in Breda. Carin Reinders,
algemeen directeur van Cultuur Onder
Dak Apeldoorn (CODA), maakte duide
lijk hoe de samenvoeging onder de
metafoor 'cultuurwarenhuis' tot één
organisatie tot stand is gekomen. En in
Gouda, waarover Rob Bruijnzeels van de
Vereniging van Openbare Bibliotheken
sprak, zijn drie instellingen (Streek
archiefdienst Hollands Midden, Open
bare Bibliotheek Gouda en Stedelijk
Museum Gouda) een samenwerking aan
gegaan. Deze resulteerde in een geïnte
greerde schil om de catalogi van archief,
bibliotheek en museum in een zoekactie
te kunnen bevragen. Natuurlijk is ook
hier de applicatie Al@din, de vraagbaak
vanuit de Openbare Bibliotheken, in
bedrijf. Maar men gaat verder: via
gamen, chatten, een catalogus en com
munity door middel van Ispots en Ispot
gaming voegen ook jongeren nieuwe
informatie toe aan Goudanet. Bruijnzeels
gaf vijf gouden regels voor succes in
RHC-land:
1. word een beetje verliefd;
2. zet de verliefdheid tijdig om in een
hechte onderlinge band;
3. zorg voor actieve overdraagbaarheid;
4. baseer de samenwerking op onderlinge
inspiratie, blijf creatief en ontwikkel
door;
5.betrek uw gebruikers bij innovaties.
Of dat nu werkelijk de juiste basis is voor
succes en hoe de ervaringen her en der
zijn, vragen we in onze komende afleve
ringen aan directeuren van RHC's. De
resultaten van ons onderzoek willen we
afrondend bediscussiëren op een speciale
sessie op de KVAN Studiedagen in 2008.
caal vernieuwen, dan zullen ze zich los
moeten maken uit het publieke domein.
Vervolgvraag is dan: hoe moeten we van
uit die derde ruimte werken als archief?
Een voorbeeld is volgens Wagemakers
het Nederlands Openluchtmuseum te
Arnhem, het eerste verzelfstandigde
Rijksmuseum van Nederland, later
gevolgd door andere. Dit werd met suc
ces in een stichtingsvorm ondergebracht.
Daarom werd besloten het Regionaal
Archief Tilburg (samen met het
Textielmuseum) ook in een stichting
onder te brengen en wel volgens het
zogeheten commissarismodel, waarbij de
directeur zelf verantwoordelijk is voor de
bedrijfsvoering.
"Zelf het initiatief nemen,
niet wachten tot de politiek je
niet meer wil!"
Tweede les: als je een stichting kiest, doe
dit daif volgens het genoemde model
omdat het altijd afwachten is of je
bestuurders verstand hebben van je
werkvelden. Wagemakers stelt dus voor
een nieuwe rechtsvorm voor het derde
domein te kiezen, waarbij belangrijk is te
constateren dat verzelfstandiging niet
identiek is aan privatiseren. Bij dit alles is
zijn uitgangspunt: "Zelf het initiatief
nemen, niet wachten tot de politiek je
niet meer wil! Voor verzelfstandiging heb
je enerzijds een fatsoenlijke bezetting
van zo'n 40 tot 45 mensen nodig, ander
zijds een sense of urgency, een noodzaak.
En zo die laatste er niet is, dan dien je er
een te creëren." Ook de arbeidsrechtelij
ke positie van de werknemers moet goed
geregeld zijn. Wagemakers is voor Tilburg
uitgegaan van de CAO voor verzelfstan
digde Rijksmusea: "Dat is een goede rege
ling." En die andere regeling, de Archief-
Vervolg van pagina 23
Er kwam op korte termijn een nieuwe
dienstverleningsovereenkomst tot stand
en vanaf 2005 werd de verzelfstandiging
van het Regionaal Archief Tilburg - de
naam Historisch Centrum werd weer ver
laten! - en het Textielmuseum ingezet en
per 1 januari 2007 tot stand gebracht.
Wagemakers ging bij de bepaling over
wat een archief moest zijn, tempel of
pretpark, uit van filosofische overwegin
gen. In de Griekse filosofie onderscheid
de men naast de private en de publieke
ruimte nog een derde ruimte, de hetero
topic. Deze derde ruimte gold als een
tijdloze, heilige ruimte, een vrijplaats.
De Franse filosoof Michel Foucault intro
duceerde in onze tijd het begrip 'hetero
topic' opnieuw. Hij gaf als voorbeelden
voor deze andere (niet continue) ruimte
onder meer bibliotheken en musea. Onze
archieven zouden we daar evengoed
onder kunnen scharen, ware het niet dat
deze gevangen zitten in het publieke
domein (politiek). Wagemakers stelt dan
ook: willen we archieven inderdaad radi-
n
^jjUji
Archiefburo Voorzee is gespecialiseerd in het maken van de juiste toegangen. Ordenen en
beschrijven van archieven vormt immers ons dagelijks werk, al bijna 20 jaar lang. Als u uw
werkgeheugen graag op en in goede orde wilt hebben, kunt u dus met een gerust hart een
beroep op ons doen. Wij zorgen ervoor dat uw (digitale) dossiers weer optimaal toegankelijk
worden. Met de garantie dat ook u een tevreden cliënt van ons wordt.
U zoekt naar een erkend en ervaren archiefbureau voor doolhofoplossingen? Of naar een
verantwoorde opslag en beheer van uw archief? Of wellicht naar deskundigen, die uw archief
verzorgers bijscholen? Kijk op www.voorzee.nl Ons team is u graag van dienst!
documentbehandeling, training en service
A. Jacobsstraat 28
5142 PN Waalwijk, 0416 - 348980
DocumentenWacht is een service van Restauratie atelier Sterken BV en gericht op j j Q QUniÊIltènW tlCllt
calamiteitenservice, zorg en beheer
isotron
DocumentenWacht is de officiële partner van Isotron Nederland BV voor
gammabestraling voor de gehele Culturele en Administratieve sector
in de Benelux en Duitsland.
mei 2007
archievenblad
Veelvormige cultuurwarenhuizen
Jac. Biemans is medewerker Educatie en Public
Relations van het Stadsarchief 's-Hertogenbosch en
redacteur van het Archievenblad.
Studiezaal I van RHC Groninger Archieven in Groningen
(foto RHC Groninger Archieven).
