Paraplu overeenkomst
Nu ook geconditioneerde opslag voor archieven en
museumobjecten in onze beveiligde archiefbunker
Een beredderingsabonnement op DocumentenWacht voor slechts 28,75 per jaar
gedekt bij een calamiteit:
isotron M
archieven en collecties
Vervolg van pagina 15
voor het onderzoek over de Avercamps.
Daarnaast deed zij genealogisch onderzoek
voor particulieren. Uit de correspondentie
die bewaard is gebleven, blijkt dat haar
opdrachtgevers haar tijd en onkosten
betaalden.
Clara Welcker bleef haar hele leven
ongehuwd. Zij had nooit een huisgenoot
of huisgenote, wel inwonende dienstmeis
jes. In de mobilisatietijd had zij enige
maanden een jonge man op kamers. Het
was Antonie Hendrik Schreuders, le luite
nant der infanterie. Aan het eind van de
oorlog, najaar 1944, werd de onderwijzeres
Maria van de Werf bij haar ingekwar
tierd.34
In de loop van de oorlog verslechterde
haar gezondheid meer en meer. Op
2 februari 1946 overleed Clara Welcker op
bijna 64-jarige leeftijd in het Stadszieken
huis van Kampen. Zij werd in Oosterbeek
naast haar moeder en zuster begraven.35
Haar stoffelijk overschot werd slechts ver
gezeld door enkele getrouwe en persoonlij-
Zij was de eerste vrouwelijke
archivaris en de hoogste vrouwelijke
ambtenaar van de gemeente Kampen
en had daarmee, waarschijnlijk
ongewild, een voorbeeldfunctie voor
de emancipatie van vrouwen in het
gemeentelijk apparaat.
ke vrienden naar de laatste rustplaats
gebracht.36 Haar oude vriend J. Geesink,
stadsarchivaris van Zwolle, herdacht haar
in het blad van VORG als een hartelijke en
trouwe vriendin. Tevens memoreerde hij
haar als een verdienstelijk medewerker en
steunpilaar van de vereniging. Iemand die
men zou missen.
Stadsarchivaris Clara Johanna Welcker is
waardevol geweest voor de stad Kampen.
Zij was de eerste vrouwelijke archivaris en
de hoogste vrouwelijke ambtenaar van de
gemeente Kampen en had daarmee, waar
schijnlijk ongewild, een voorbeeldfunctie
voor de emancipatie van vrouwen in het
gemeentelijk apparaat. Zij wist tevens te
bewerkstelligen voor haar werk een fat
soenlijk salaris te ontvangen. Na haar kwa
men drie mannen: Johannes Don, Dirk
van der Vlis en Hans Grooten. Heden kent
Kampen weer een vrouwelijke archivaris
in de persoon van Dicky Haze. Beide vrou
wen hebben meer gemeen dan hun
vrouw-zijn. Ook Haze zorgde er voor dat
het archief voor Kampen werd behouden
en niet opging in een groter geheel. En ook
Dicky Haze is, net als Clara Welcker ooit
was, betrokken bij de VORG.
17
DocumentenV acht
16 uren deskundige beredderingshulp,
inpakmaterialen,
1 transport met eigen geklimatiseerde bus,
1 maand opslag in onze shockfreezer,
schaderapport opmaken voor o.a. de verzekering
DocumentenWacht is een service van Restauratie atelier DocumentenWacht is de officiële partner van Isotron
Sterken BV en gericht op schadepreventie Nederland BV voor gammabestraling voor de gehele Culturele
Éen Administratieve sector
sterken a 'n de Benelux en Duitsland.
ATELIER tn
Engelanderholt 3, 7361 CZ Beekbergen
T. 055-5423147 F. 055-5430614 E. info@sterken.nl
Meer informatie op: www.documentenwacht.nl www.sterken.nl www.isotron.com
T^llrnisc
Ziekte en overlijden
stuken op de woning.
Mej. C. J. Welcker overleden
Rijk begaafde vrouw wet
een oorspronkelijke geest
B«l»nari|k archlctwerfcf"b
Zaterdagavond in In het Stads
ziekenhuis alhier overleden Mej.
C. J. Welcker. de bekende gc-
mccnte-archivarlH van Kampen.
Kaar aanleiding hiervan schrijft
de heer Joh. Don ons:
Clara Johanna Welcker werd
boren te Alkmaar 27 Maart 1882 als
dochter van den Interen Directeur-
Generaal van den Rijkswaterstaat wij
len Ir J. W. Welcker. Haar schoolop
leiding ontving zij aan instituten in
Duitechland en Zwitserland. Aanvan
kelijk bc-stcmd voor het onderwijs,
werd zij door een toenemende doofheid
verhinderd daarbij practiseh werk
zaam te zijn. Zij ontving een aanstel
ling aan het Haagschc Gemeente
archief, spoedig gevolgd door een
Geschiedkundige Publication te 's Gra-
venhage, onder leiding van den Leid-
wiii-n Pr H. T.
van de Stichting Kampen. Haar gron
dige kennis van dc plaatselijke ge
schiedenis is dc Stichting in vele op
zichten ten goede gekomen.
Nog op 1 September 1D42 werd Mo-
jufrouw Welcker ter gelegenheid van
haar 26-jarig ambujubileum in dienst
dezer gemeente in een daartoe beleg
de samenkomst door den Gemeente
secretaris, den heer H. Bakker, dank
gebracht voor haar nauwgezet ten, be
langrijken archiefarbeid ten behoeve
dezer gemeente in het bizonder en in
het belang van do wetenschap in het
ulgemevn.
Mejuffrouw Welcker heeft In de
laatste jaren van haar leven veel por-
soonljjk leed gekend. Reeds lang werd
haar gestel door een ernstige ziekte
ondermijnd. Het woord overlijden la
bij haar ten volle toepasselijk, den
2en Februari was zy over het lijden
heen. De herinnering biyft aan een
rjjkbegoafde vrouw, een vrouw met
een oorspronkelijkon geest.
KAMPERVEEN-ZUIDEINDE
Bes Hi urs] d bedankte
Naar wij uit welingelichte bron ver
nemen heelt thans ook het derde be
stuurslid, de heer J. Immeker, bedankt
nis bestuurslid van de Chr. School al
hier.
Bericht uit Strijdend Nederland over het overlijden van
Clara Welcker, 4 februari 1946 (foto's Gemeentearchief
Kampen).
let Erdtsieck is afgestudeerd en gepromoveerd in
joodse geschiedenis. Zij publiceerde over jodendom,
vrijmetselarij en vrouwengeschiedenis. Zij was jaren
lang docente geschiedenis.
Noten
Gemeentearchief Kampen (GAK), Nieuw Archief
(NA) inv.nr. 255 en 256, Notulen B&W, 18-06-1917
en 05-11-1917.
2. Y. Bos-Rops, 'Het begrip vrouwelijke archivaresse
bestaat niet. De eerste vrouwelijke archivarissen in
Nederland (1899-1918)', in Archievenblad no, nr. 9,
16-18.
3. GAK, NA, inv.nr.^88, dossiernr. 30,1917-1919,
Besluit benoeming B&W, 18-06-1917; getuigschrift
van dr. H. T. Colenbrander, directeur Bureau der
Commissie 's Rijks Geschiedkundige Publicatiën,
22-05-1917 en een getuigschrift van dr. H.E. van
Gelder, gemeentearchivaris Den Haag, 23-05-1917.
4. GAK, NA, inv.nr. 788, dossiernr. 30, Archief 1917-
1919, Sollicitatiebrief Welcker, 18-05-1917. Zie ook
Archievenblad, jaargang no, nr. 7, september
2006,17.
5. GAK, NA, inv.nr. 788, dossiernr. 30,1917-1919,
Bedankbrief Welcker, 12-11-1917.
6. Jaarverslag 1972 van archivaris drs. D. van der Vlis,
21.
7. Telefoongesprek dr. J.M. Welcker, 05-07-2006.
8. Jaarverslag 1972 van archivaris drs. D. van der Vlis,
22-23.
9. iaarverslag 1972 van archivaris drs. D. van der Vlis,
23. GAK, Oud Archief (OA), nr. 1631, Bijlage der
rekening 1918 en 1923. GAK, OA, nr. 1555,
Rekeningen inkomsten en uitgaven 1928. GAK, OA,
nr. 1637, Verzamelstaat jaarrekeningen 1928. GAK,
NA, nr. 1641, Verzamelstaat rekeningen 1933.
10. GAK, Handelingen van de Raad 26-06-1917 en
31-07-1917.
11. GAK, NA, inv.nr. 803, dossiernr. 352, Archief 1922-
1933, Schrijver van Ministerie van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen aan de Rijksarchivaris
van Overijssel, 18-12-1930.
12. GAK, NA, inv.nr. 803, dossiernr. 352, Archief 1922-
1933; Schrijven van Ministerie van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen aan de Rijksarchivaris
van Overijssel, 06-08-1931.
13. GAK, NA, inv.nr. 803, dossiernr. 353, Archief 1922-
1933, Brief B&W Kampen aan archivaris Welcker,
02-05-1932; Antwoord archivaris Welcker aan B&W
Kampen, 12-05-1932; Besluit Raad Kampen over
veranderde positie archivaris, 31-05-1932 en schrij
ven over deze kwestie van Ministerie van Onderwijs
aan Rijksarchivaris Overijssel, 12-09-1932.
18.
19-
14. Telefoongesprek dr. J.M. Welcker, 05-07-2006.
15. Telefoongesprek drs. Albert Mensema, medewerker
Historisch Centrum Overijssel, 01-11-2006.
16. Jaarverslag 1972, D. van der Vlis, 24-25.
17. GAK, NA, inv.nr. 803, dossiernr. 352, Archief 1922-
1933, Brief B&W aan Welker, 14-10-1929. Een met
potlood geschreven brief aangehecht aan de brief
B&W, ongedateerd en getekend met 'vdO'.
GAK, NA, inv.nr. 803, dossiernr. 352, Archief 1922-
1933, Brief dr. M. Schoengen aan gemeente
Kampen, 26-11-1929.
GAK, NA, inv.nr. 803, dossiernr. 352, Archief 1922-
1933, Brief Welcker aan B&W, 28-11-1929.
GAK, NA, inv.nr. 803, dossiernr. 352, Archief 1922-
1933, Brief B&W aan Welcker, 28-07-1930.
Telefoongesprek drs. D. Haze, archivaris van de
gemeente Kampen, 13-10-2006.
GAK, NA, inv.nr. 788, dossiernr. 30, Archief 1920-
1933, Brief B&W aan Welcker met het verzoek,
25-11-1929 en haar antwoord, 27-11-1929.
Te vinden in de bibliotheek van het
Gemeentearchief Kampen onder nummer C/273.
Te vinden in de bibliotheek van het
Gemeentearchief Kampen onder nummer C/274.
GAK, NA, inv.nr. 803, dossiernr. 352, Archief 1922-
1933, Verslag over de toestand van het Archief, de
Bibliotheek en het Museum der gemeente Kampen
voor het jaar 1931.
Strijdend Nederland, 04-02-1946.
J. Don, De archieven der gemeente Kampen, Deel I,
Kampen, 1963, Inleiding XIX.
J. Don, De archieven der gemeente Kampen, Deel
lil. Kampen, 1971, Voorwoord.
Brief drs. Anton Fasel, 12-08-2004.
Jaarverslag 1972, drs. D. van der Vlis, 25-27.
Vereeniging tot beoefening van Overijsselsch Regt
en Geschiedenis (VORG), 1923, nr. 40,114-123;
1927, nr. 44, 93-98, 1929, nr. 46, 112-139; 1930, nr.
47, 25-168; 1942, nr. 58,123-154 en 1943, nr. 59,
7-16.
Clara Welcker in het Voorwoord van haar boek.
33. Kamper Courant, 17-04-1934,15-05-1934,
18-05-1934 en 29-05-1934.
34. Telefoongesprek Tinie Habits, 05-03-2006.
Gemeente Kampen, Persoonskaart Clara Johanna
Welcker.
35. Strijdend Nederland, 04-02-1946 en 07-02-1946.
36. VORG, 1946, nr. 61, p.i en 2.
23-
24.
25-
26.
27-
28.
29.
30.
3Y
32-
april 2007
archievenblad