Restauratie atelier Sterken BV
Op zoek naar een
echte specialist?
'ür
Als het goed
geordend moet
Atelier voor restauratie en conservering
van papier en perkament
STF.RKF.N
ATF.l.IF.R W
BECIS is uw partij voor:
tZ'C
archieven en collecties
Vervolg van pagina 25
Het Konzentrationslager Herzogen-
busch (ofwel Kamp Vught) was het enige
SS-concentratiekamp in Nederland en
slechts een van de drie kampen die de SS
buiten Duitsland en Polen had opgericht.
Van de oorspronkelijke kampadministra
tie is nog tijdens de Tweede Wereldoor
log door de Duitse autoriteiten een aan
zienlijk deel vernietigd, zodat het door
het NIOD beheerde materiaal uniek en
onvervangbaar is. Het circa 24 meter
grote en sterk verzuurde archief bevat
een vrijwel volledige serie (circa 30.000)
registratiekaarten waarop gegevens van
de gevangenen zijn vastgelegd. Vaak vor
men deze kaarten het enige bewijs dat
iemand in Kamp Vught gevangen heeft
gezeten. Daarnaast is er ongeveer 10
meter medische dossiers die een uniek
beeld geven in ziektegeschiedenissen van
gevangenen. Verslagen en (deels clandes
tiene) brieven geven een gedetailleerd
inzicht in het dagelijks leven in het
kamp. Historisch waardevol zijn verder
de lijsten met gegevens over werkom
standigheden, behandeling van gevange
nen, binnenkomende en uitgaande
transporten en gecremeerde gevangenen.
Het archief is behalve voor historisch
onderzoek tevens een bron voor verifica-
tieonderzoek bij het aanvragen van bij
zondere oorlogspensioenen.
Het door verzuring aangetaste
archief van de uit Utrecht afkomstige
organist Lambert Erné (1915-1971)
omvat de schriftelijke nalatenschap van
een van de voornaamste Nederlandse
orgelexperts. In Nederland vormen kerk
orgels een belangrijk onderdeel van het
maatschappelijk leven. Erné's activiteiten
zijn van onschatbare betekenis geweest
voor de ontwikkeling van de orgelbouw-
en restauratiekunst na de Tweede
Wereldoorlog. Als Nederlands opinielei
der op het gebied van orgelbouw en -res
tauratie was Erné betrokken bij tal van
nieuwbouwprojecten en begeleidde hij
vele restauraties van historische orgels.
Ook internationaal is de Nederlandse
aanpak richtinggevend. Zijn circa 8
meter tellend archief, aanwezig in de
Universiteitsbibliotheek Utrecht, bestaat
uit brieven, aantekeningen en notities.
Het verschaft informatie die veelal niet
elders aanwezig is, over honderden ker
ken en orgels in geheel Nederland.
Het archief van de Edelsmidse Brom
(1857-1961) omvat de neerslag van drie
generaties edelsmeden die in Nederland
anderhalve eeuw toonaangevend waren
op het gebied van kerkelijke (katholieke)
kunst. Met het herstel van de bisschop
pelijke hiërarchie in Nederland in 1853
kreeg de kerkelijke kunst een nieuwe
impuls. Het bedrijf van de Utrechtse
familie Brom groeide uit tot het grootste
en het meest vooraanstaande in Neder
land en leverde ook aan tal van buiten
landse opdrachtgevers. Tweemaal won
Brom vanwege het vakmanschap en
artisticiteit de prestigieuze internationale
Grand Prix te Parijs. Kandelaars,
monstransen, sieraden en andere kunst
werken bevinden zich in kerken en
musea in de gehele wereld. Archieven
van edelsmeden zijn nauwelijks bewaard,
zeker niet van de omvang en allure van
de Edelsmidse Brom. Een selectie van het
door verzuring aangetaste (geschreven)
archief van circa 7 meter geeft een over
zicht van de bedrijfsvoering en omvat de
correspondentie, opdrachtenboeken en
financiële administratie. Daarnaast zijn
ongeveer 350 tekeningen van ontwerpen
geselecteerd die een goed beeld geven
van het artistieke werk van Brom.
Voor 2007 en 2008 is er een substan
tiële hoeveelheid geld voor subsidiëring
van projecten in het archieventraject
beschikbaar. En archieven van nationaal
belang liggen niet alleen op het
Nationaal Archief. Ook (delen van) regio
nale en lokale archieven kunnen wel
degelijk van nationaal belang zijn, zoals
ook uit de bovenstaande projectvoorstel
len blijkt. Dergelijke archieven kunnen
typerende aspecten van de Nederlandse
geschiedenis en cultuur weerspiegelen of
in Nederland het enige, het oudste, het
mooiste, het grootste of het meest com
plete in hun soort zijn. Ter inspiratie om
naar de eigen collectie te kijken wat er
allemaal mogelijk is, is een lijst gemaakt
van vijftig voorbeelden van archieven
die van nationaal belang kunnen zijn.
De zo divers mogelijke voorbeelden zijn
afkomstig uit de collecties van het
Noord-Hollands Archief, het Brabants
Historisch Informatiecentrum en het
Regionaal Archief Leiden. In een korte
motivering is het nationaal belang aan
gegeven.
Om het belang van het archief en de
mogelijke keuzen (en risico's) bij het
filmkiaar maken en het behandelen van
de originelen inzichtelijk te maken is een
speciaal model conservering ontwikkeld,
in samenwerking met ICN, Nationaal
Archief, Teylers Museum, Universiteits
bibliotheek Leiden, Zeeuws Archief en
Stads- en Streekarchief Zutphen.
Het model kan ook worden gebruikt om
mogelijke projectvoorstellen voor te
bereiden. Zowel het model conservering
als de inspiratielijst zijn te downloaden
van de website van Metamorfoze. Voor
vragen en mogelijke projecten kan con
tact worden opgenomen met het Bureau
Metamorfoze.
ffiTrn
Brieven Archieven
Boeken Banden
Prenten Grafiek
Kaarten Wandkaarten
Charters Zegels
DocumentenWacht is een service van Restauratie atelier Sterken BV en gericht op J) Q j-j-j C1110 IQ W3.Cllt
SChade preventie. calamnellenservice. zorg en beheeT
isotron
DocumentenWacht is de officiële partner van Isotron Nederland BV voor
gammabestraling voor de gehele Culturele en Administratieve sector
in de Benelux en Duitsland.
Engelanderholt 3, 7361 CZ Beekbergen
T. 055-5423147 F. 055-5430614
E. info@sterken.nl Meer informatie op: www.sterken.nl
Interim personeel;
Interim-management;
Archiefbewerking;
Digitalisering;
Advisering;
Archiefbeheer.
Meer weten?
Op onze website vindt u een overzicht van onze
diensten en producten. Voor een vrijblijvend
gesprek of een offerte kunt u bellen met:
020-4031147.
BECIS, informatiespecialisten van deze tijd.
Entrepotdok 37A-bg 1018 AD Amsterdam
Postbus 36079 1020 MB Amsterdam 020-4031147 WWW.BECIS.nl info@becis.nl
Zwartevenstraat 17
1911 TN Uitgeest
tel: 06-51996435
e-mail: info@archiefbc.nl
internet: www.archiefbc.nl
NI0D: archief Kamp Vught (1942-1945)
UB Utrecht: archief Lambert Erné (1945-
1970)
KDC: archief Edelsmidse Brom (1857-1961)
Ontwerptekening van een borstkruis door de Edelsmidse
Brom (coll. KDC Nijmegen).
Projecten 2007-2008
Erik van der Doe is Coördinator Archieven
Metamorfoze. Voor meer informatie bezoek de website
www.metamorfoze.nl
februari 2007
archievenblad
