archiefsystemen
Wanneer ruimte schaars is!
I
Alles was bijna verloren gegaan
Beverwijks archief
in 1887 als oud papier verkocht
Paraplu overeenkomst
A member of the KARDEX group
KARDEX Systemen B.V. I Postbus 250 I 3440 AG Woerden
Telefoon: 0348 494 040 I Fax: 0348 494 060 M v
1% Mm. K II E E-mail: info@kardex.nl I Internet: www.kardex.nl ^Sê^L a
Calamiteitenservice, zorg en beheer
Nu ook geconditioneerde opslag voor archieven en
museumobjecten in onze beveiligde archiefbunker
Een beredderingsabonnement op DocumentenWacht voor slechts 28,75 per jaar
gedekt bij een calamiteit:
isotron
archieven en collecties
Hoe de reactie van de burgemeester van
Beverwijk was, op de ochtend van de 30ste
maart 1887, nadat hij de brief van de
Commissaris des Konings had gelezen, is
onbekend. Maar deze zal zeker niet enthou
siast zijn geweest. Hoewel er nog geen
Archiefwet was, werd de burgemeester aan
gesproken op diens archiefbeheer. Knap
werk van de rijksarchivaris!
Op 29 maart 1887 schreef de
Commissaris des Konings vanuit Haar
lem aan de Beverwij kse burgemeester,
jhr. Gerard Salomon Boreel: "Dezer dagen
is door de Regering bij den heer Frederik
Muller te Amsterdam aangekocht eene
hoeveelheid van ongeveer 400 kilo oud
papier, door dien heer van eenige
opkoopers overgenomen.
Die hoeveelheid papier
bleek geheel te bestaan uit
Archieven van de gemeente
en het Geregt van Beverwijk
en uit het protocol van
zekere Notaris Velsen, die in
de 18e eeuw te Beverwijk
gevestigd was. Vele stukken
zijn van oudere datum,
doch er zijn er ook niet wei
nigen van jongere dagteeke-
ning, ja zelfs zijn er die tot
het loopend Archief be-
hooren. Zoo vindt men er
o.a. registers van besluiten
tot ondersteuning van ar
men volgens de Armenwet,
van 1854-1868, registers
van ingekomen stukken tot
1870, brieven, het armenweezen en de
kiesverrichtingen betreffende, van 1870-
1878. Ik heb de eer U te verzoeken een
nauwkeurig onderzoek te willen intestel-
len naar de herkomst van deze stukken,
hoe en op welke wijze deze aan het
archief kunnen zijn onttrokken en wie
hierbij de hand geleend heeft. Aan
genaam zou het mij zijn ten antwoord
met spoed te ontvangen. De Com
missaris des Konings in de provincie
Noordholland Morez."
Twee dagen later schreef te burge
meester het volgende terug: "In ant
woord op U.H.E.G. schrijven no. 29
maart 1887 No. 30 Kabinet, heb ik de eer
te berichten dat uit een daaromtrent
ingesteld onderzoek gebleken is dat de
door de Regeering aangezochte hoeveel
heid papier afkomstig is uit Beverwijk. In
de maand Februari van dit jaar werd eene
daarmede overeen komende hoeveelheid
oud papier door het gemeentebestuur
alhier verkocht voor de somma van tien
gulden. Dit papier bevond zich zedert tal
van jaren uitgespreid over eene vliering
boven de politie woning en was aan
bederf onderhevig. Nadat een volgens
het gevoelen van Burgemeester en
Wethouders dezer gemeente deskundig
persoon dit papier onderzocht had en
:v
stfcssï—acryacc
- -.-■ztzzz.
g-.r31;..'e.
47 T 7-, A—
i-w 1
verklaarde dat daar niets van waarde bij
te vinden was, werd het ten geziens van
de politiewoningen van de hand gezet.
Tot mijn verwondering en leedwezen
vernam ik van U.H.E.G. dat onder papier
stukken van waarden en zelfs stukken tot
het lopende archief dezer gemeente
behoorend gevonden zijn. De beide wet
houders dezer gemeente met het voorge
vallene door mij in kennis gesteld zijnde
erkennen en betreuren met mij eene
laakbare onvoorzichtigheid begaan te
hebben en verzoeken U.H.E.G. tusschen-
komst van de stukken van het loopend
archief dezer gemeente terug te mogen
ontvangen, ons tevens bereid verklaren
de de daarvoor verlangde schadevergoe
ding aan het Rijk te restitueeren. De bur
gemeester van Beverwijk w.g. G. Boreel."
Kort hierna keerden de archiefstuk
ken van recenter datum terug naar
Beverwijk. De oudere stukken bleven
echter achter in het depot van het
Rijksarchief te Haarlem. Pas in 1926
kreeg Beverwijk weer het beheer over
deze stukken. Alle stukken werden opge
borgen in een hiervoor aangeschafte
brandvrije brandkast van het fabricaat
Lans en aan de gemeentear
chivaris van Alkmaar, de
heer N.J.M. Dresch, werd
gevraagd om het archief te
inventariseren.
De deplorabele toestand
van het Beverwijkse archief
was in die jaren geen uit
zondering. Door het kordate
optreden van rijksarchivaris
Muller werd een historische
ramp voorkomen. Met het
aankopen van de stukken
voorkwam hij een algehele
verspreiding, zelfs een
mogelijke vernietiging.
Slechts een klein gedeelte
was al verkocht aan verza
melaars. Anders had het
gemeentebestuur van Be
verwijk in 1998 heel wat uit moeten leg
gen. Waaraan ontleende zij het recht om
in dat jaar 700 jaar stadsrechten te vie
ren, als men niet had kunnen beschikken
over de stadsbrief van 1298, aangezien
deze honderd jaar eerder als oud papier
zou zijn verkocht?
19
KARDEX
Documenten B acht
16 uren deskundige beredderingshulp,
inpakmaterialen,
1 transport met eigen geklimatiseerde bus,
1 maand opslag in onze shockfreezer,
schaderapport opmaken voor o.a. de verzekering
DocumentenWacht is een service van Restauratie atelier
Sterken BV en gericht op schadepreventie
sterken
1ATEL1ER B
DocumentenWacht is de officiële partner van Isotron
Nederland BV voor gammabestraling voor de gehele Culturele
en Administratieve sector
in de Benelux en Duitsland.
Engelanderholt 3, 7361 CZ Beekbergen
T. 055-5423147 F. 055-5430614 E. info@sterken.nl
Meer informatie op: www.documentenwacht.nl www.sterken.nl www.isotron.com
Door Jan van der Linden*
Eene laakbare onvoorzichtigheid
~gt
:jCi
j -- j"—f •la - fi -*i-
."T 1,- 1- - -
Privilegebrief van Beverwijk, gedateerd I I november
1298.
Oud papier
Jan van der Linden is stadsarchivaris van Beverwijk.
december 2006
archievenblad
