Aruba werkt hard aan eigen
buitenland
komt dan meer te liggen op het beleidsmatig en
wettelijk beheren van het overheidsarchief, door
de taken van archiefbeheer en archiefinspectie
te versterken.
den deze opleidingen niet meer op de eilanden
georganiseerd. VH1C en het Antilliaanse
ProDocIT voorzien in deze leemte. Specifieke
trainingen worden, zoals in het geval van
Mentor, gevolgd in Nederland. "In tegenstelling
tot Nederland zijn er bij ons in de regio niet veel
samenwerkingsmogelijkheden. Wel is er gere
geld overleg met collega's op Curasao. Een
intensieve samenwerking met onze Nationale
Bibliotheek is er nog niet, maar daarin moet
zeker verandering komen."
Aruba en de Nederlandse Antillen bezinnen zich
op hoe zij gezamenlijk hun verleden in de digi
tale wereld kunnen delen. Hierbij is ook een
afspraak gemaakt om het concept 'Shared
Memories of the Dutch Caribbean1 (zie kader)
gestalte te geven. Uit Nederland komt techni
sche bijstand, bijvoorbeeld bij de samenstelling
van selectielijsten, het opstellen van beheersre-
gels en de schoning van archieven.
Aruba werkt momenteel hard aan de tot
standkoming van een eigen archiefwetgeving,
waarbij zowel de nieuwe Nederlandse
Archiefwet van 1995 als de nieuwe conceptwet
van de Nederlandse Antillen als voorbeeld die
nen. De laatste jaren is al veel bereikt, hoewel de
financiën schaars zijn. Momenteel telt het ANA
23 krachten verdeeld over acht afdelingen.
Tegelijk met de invoering van een archiefwet zal
het ANA worden gereorganiseerd. De nadruk
Voor de zomervakantie van 2006
heeft Mentor met goed gevolg de oplei
ding Collectiebeheerder Visuele Docu
menten afgerond. Om ervaring op te
doen liep hij stage bij de gemeentear
chieven van Leiden en Rotterdam.
Jacobs: "De verschillen tussen Nederland
ook weer tot praktische oplossingen:
"De huidige zuurvrije archiefdozen zijn
gemaakt van twee vellen zuurvrij karton
met daartussen geribbeld karton voor de
stevigheid. De gaten tussen de ribbels
vormen een ideale schuil- en broedplaats
voor ongedierte, dat vervolgens onge
stoord de waardevolle archiefbestanden
in de depots kan vernietigen. Om dit in
de toekomst te voorkomen heb ik samen
met een collega-restaurateur van Natio
naal Archief van de Nederlandse Antillen
een alternatief bedacht zonder het gerib
belde karton en dit voorgelegd aan
Nederlandse leveranciers van archiefma
terialen."
Audiovisuele collectie
De audiovisuele collectie bestaat uit
een kleine honderd videobanden
(U-matic, Betacam) en een kleine verza
meling foto's. "Een deel van de U-matic
video's is samen met de lokale tv-zender
Tele Aruba en de audiovisuele afdeling
van de Nationale Bibliotheek van Aruba
omgezet naar Dvcam, een digitaal for
maat. We beschikken nu alleen nog over
materialen die we van overheidswege
hebben ontvangen, waaronder een bij
zondere verzameling met video's en
foto's van Betico Croes, bekend politicus
en voorvechter van autonomie."
In de toekomst zal het ANA een inventa
risatie maken van materialen die niet op
Aruba aanwezig zijn, maar die specifiek
over Aruba gaan of om andere redenen
van belang zijn. Momenteel zijn hierover
nog geen concrete afspraken gemaakt.
Denkbaar is dat dergelijke materialen
gedupliceerd worden, hoewel dat veel
kosten met zich meebrengt. Voorlopig
ligt de nadruk op het inventariseren van
de materialen die het ANA in huis heeft
of die zich bij de Nationale Bibliotheek
en Tele Aruba bevinden.
Daarnaast is de verwachting dat er zich
vooral bij particulieren op het eiland en
ook bijvoorbeeld in Nederland en Noord-
Amerika nog de nodige 'schatten' bevin
den. "Eén van de eerste zaken die ik daar
om wil gaan oppakken is het acquisitie
beleid. Daarnaast zal de nadruk naast eer
dergenoemde inventarisatie liggen op
het beschrijven van materialen en het
overzetten van videobanden op digitale
dragers. Hoewel er nog geen concrete
digitaliseringprojecten zijn opgestart
volg ik nu alvast een cursus digitalisering
van culturele collecties. Momenteel
vindt er overleg plaats om in de toekomst
met een aantal overheidsdiensten
(Arubaanse equivalent van onze
Ministeries) een dergelijk project op te
zetten."
Het aantrekken van voldoende
gekwalificeerd personeel is een pro
bleem. Een aantal medewerkers heeft
SOD-opleidingen gevolgd. Helaas wor-
en Aruba zijn groot. Een aantal materia
len waarmee ik tijdens de opleiding en
mijn stage in aanraking kwam, zoals
tekeningen, prenten en topografische
atlassen, is in de collectie op Aruba niet
terug te vinden. Het oudste document
uit ons archief dateert uit 1816; de vroeg
ste audiovisuele materialen dateren
vanaf de tweede helft van de twintigste
eeuw. De medewerkers in Nederland
beschikken over meer expertise, hoewel
wij met een inhaalslag bezig zijn."
Tegelijkertijd met de wijzigingen in
2004 kreeg het ANA een nieuw onderko
men. "Onze oude huisvesting was niet
geschikt als archiefbewaarplaats. Helaas
zijn daardoor veel materialen verloren
gegaan. Het tropische klimaat in het
Caribische gebied heeft aanzienlijke
gevolgen voor het beheer en behoud van
onze archiefstukken. We hebben hier niet
alleen meer last van ongedierte, ook kli
maatbeheersing blijft een lastige kwestie."
Dergelijke specifieke problemen leiden
Ron Wessels is PR- en marketingcoördinator bij GO opleidin
gen. Speciale dank aan Raymond Hernandez, directeur van het
Nationaal Archief van Aruba, voor zijn inhoudelijke bijdrage.
Shared Memory of the
Dutch Caribbean
Op 16 januari 2006 werd
op St. Maarten het
'Protocol van samenwer
king op het gebied van
cultuurhistorisch onder
zoek' getekend tussen het
Nationaal Archief van de
Nederlandse Antillen, het
Nationaal Archeologisch
Antropologisch Museum
(NAAM) en NINSee
(Nederlands Instituut voor
Slavernijverleden en
Erfenis). Het protocol gaat
gepaard met een lijst van
prioriteiten van onder
zoeksgebieden. Uiteindelijk
dient het onderzoek te
resulteren in een nieuw
algemeen handboek van
de geschiedenis van de
Nederlandse Antillen en
Aruba. Ook wordt met dit
initiatief getracht belang
rijke bronnen van het ver
leden te behouden en vei
lig te stellen. Met lokale
partners van alle eilanden
van de Nederlandse
Antillen en Aruba is afge
sproken een groep 'Shared
Memory of the Dutch
Caribbean' te vormen
(zie www.nationalarchives.
an/sharedmemorydc).
Deze zullen het initiatief
van het Nationaal Archief
van de Nederlandse
Antillen, NAAM en NINSee
ondersteunen om de bron
nen van het gedeelde ver
leden te behouden, veilig
te stellen en voor onder
zoek open te stellen. Naast
culturele instellingen van
de Nederlandse Antillen en
Aruba kunnen ook Neder
landse en Surinaamse
instituten zich aansluiten
bij dit initiatief.
december 2006
archievenblad
Door Ron Wessels
erfgoedcollectie
Jubileumtentoonstelling 'Aruba, land in wording' ter gelegenheid van
twintig jaar Status Aparte.
Toekomstbeeld
archievenblad
Als direct gevolg van de Status Aparte voert
Aruba een eigen archiefbeleid. In 2004
werd besloten de taken van het in 1994
ingestelde Nationaal Historisch Archief uit
te breiden en de naam te wijzigen in
Archivo Nacional di Aruba (ANA). Mentor
Jacobs volgde verschillende cursussen bij
GO opleidingen om de nieuwe audiovisuele
afdeling professioneel vorm te gaan geven.
Depot in de nieuwe huisvesting.
Expertise en samenwerking
december 2006
Mentor Jacobs tijdens
de diploma-uitreiking
van GO opleidingen op
5 oktober 2006.
Klimaatbeheersing
