BAS
van
het goed
geordend moet
voor:
detachering/vervanging
selectie en vernietiging
inventarisatie
advisering
begeleiding projecten
Voor uw (digitale) informatie
ORTS A
SD NB R
L N AR E
F G F R H
N A AS N
D A BT N
NH EKA
AE LGR
N E OR L
N I AB E
T F ERU
ORERE
GRNL A
EG SA A
T E HR V
P Y AME
H SOAT V
VTAGHSÏ
RPONTS
OOARE J
S G T P N D
R F AAN T
R£\K©T) Q
RO E S R E
R P P R A Y
T PSSK1P
K A L P T N
OU SYDN
PYV RML
MEPÜD22
L T T S U B
T PAKT E
P AHC
O A O U
ROBP
P E E Z
RKNZ
B EMP
AG
T E AA
SRTK
OM A D
Z N PM
C R R A
ETKE
P Z RK
H R V Z
Oplossing: zie www.onlyone.nl
Patrick Timmermans
Gelders Archief
Hans Lievestro Hazendiekske 4
1
de archiefervaring
7245 TA Laren (Sld.)
Internet: www.archiefburo.nl Tel. 0573 - 22 15 26
E-mail: info@archiefburo.nl Mobiel 06 - 10 93 40 76
Zwartevenstraat 17
1911 TN Uitgeest
tel: 06-51996435
e-mail: info@archiefbc.nl
internet: www.archiefbc.nl
Advisering
Archiefbewerkingsprojecten o.m.
wegwerken van achterstanden, herstructurering van
archieven, selecteren, inventariseren en beheren van
(digitale) archieven
Begeleidingstrajecten (on the job)
Implementeren DMS/RMA
Interim- en projectmanagement DIV
Quick scan uitvoeren en/of begeleiden
Structureren van (digitale) archiefbestanden en
werkarchieven
Uitbesteding
Fascinerend! Wilt u meer weten?
Kijk dan op www.baservice.nl of bel
06-10290894 voor meer informatie over
onze dienstverlening en onze projecten.
Kievitsbloem 27 2631 TV Nootdorp
E-mail: info@baservice.nl
Dat kan toch niet waar zijn? Ik knipper
met mijn ogen en tuur nog een keer naar
het beeldscherm. Het staat er toch echt:
'Nachname: Marienfeld, Vorname: Ru-
dolf, Dienstgrad: Obergefreiter, Geburts-
datum: 11.04.1910, Todes-/Vermissten-
datum: 25.04.1944'. Mijn historisch hart
slaat over. Heb ik echt de geboortedatum
gevonden van een van de hoofdfiguren
uit een aflevering van ons televisiepro
gramma Spoorzoeker
Bij de sloop van een pand aan de Bosch-
dijk in Eindhoven wordt een doos met
brieven en foto's gevonden. Egodocu
menten die een persoonlijk kijkje geven
in de woelige jaren van de Tweede
Wereldoorlog. De brieven
zijn geschreven door de
Duitser Rudolf Marienfeld
aan zijn 'lief schatteke', de
kapster Maria van Bronk-
horst uit Eindhoven. Rudolf
is militair in Duitsland en
mist zijn lief. Hij schrijft
haar geregeld en al die brie
ven zijn door Maria be
waard. In de doos zit ook
een huwelijksboekje: Maria
en Rudolf zijn op 2 juli 1940
in Eindhoven getrouwd.
Dat roept meteen vragen
op. De oorlog is nog maar
net twee maanden oud en
dan trouwt een Eindhovens
meisje met een Duitse
man...
Kunnen we dit oorlogshuwelijk recon
strueren? Dat was de opdracht die het
team van Spoorzoeker zichzelf stelde. Deze
televisieserie van Omroep Brabant, uitge
zonden in 2003 en 2004, biedt een blik
in de keuken van het wetenschappelijk
historisch bedrijf. De kijker volgt archeo
logen, bouwhistorici, archivarissen en
andere wetenschappers in hun zoektocht
door het verleden. Een van de afleverin
gen is dus gewijd aan de nalatenschap
van Rudolf en Maria. Niet zozeer omdat
we die twee personen helemaal willen
Ieren kennen en in beeld brengen. Maar
meer omdat wij met het materiaal in de
doos een prachtig uitgangspunt hebben
voor een boeiende genealogische, archi-
valische, 'oral history'- en internetzoek-
tocht. Het gaat er ons om hoe wij aan
onze historische kennis komen en niet
zozeer om de personen in kwestie. Geen
Spoorloos dus, maar Spoorzoeker!
Uit telefonisch contact met de archief
medewerkers van het Regionaal Histo
risch Centrum Eindhoven leer ik dat er
allerlei gegevens over beide personen in
het archief voorhanden zouden moeten
zijn, maar dat die informatie niet altijd
openbaar is. Zo mogen we de Afzonder
lijke Registratie Kaarten 1921-1938 wel
filmen, maar niet de gegevens over hun
huwelijk uit de Burgerlijke Stand. Want
dat mag pas na 75 jaar. Ook de Persoons-
■fS 1^1
duist ~cSA
Jj.jA
VVOO
Rudolf...? Ik tik met trillende vingers zijn
naam in en heb meteen drie treffers. Een
van die namen heeft de rang van
Obergefreiter (korporaal) en is op 25 april
1944 als vermist opgegeven. Dat klopt
met het moment waarop de
brievenstroom ophoudt. En
er staat een geboortedatum
bij: 11 april 1910. Ik lees de
brieven na rond die datum
en in één ervan meldt
Rudolf aan zijn vrouw dat
hij met zijn vrienden zijn
verjaardag in de kroeg heeft
gevierd. Dat moet 'm zijn!
Brief met foto van Rudolf Mariënfeld, gericht aan zijn 'lief
schatteke' in Eindhoven, 15 september 1943 (foto Patrick
Timmermans).
kaarten zijn niet openbaar, maar er mag
wel informatie uit verstrekt worden. En
hierin zou juist kunnen staan hoe onze
Rudolf aan zijn eind is gekomen. Want
dat intrigeert me mateloos. De brieven
houden namelijk plotseling op. Zou hij
gesneuveld zijn aan het front?
Surfend op internet kom ik vervolgens
per toeval uit op de website van de
Volksbund Deutsche Kriegsgraberfür-
sorge. Daarop staan de persoonsgegevens
van meer dan 4,3 miljoen Duitse solda
ten die in de Eerste of Tweede Wereld
oorlog zijn gesneuveld of vermist. Zou
Met de vergeelde egodocu
menten in de hand en een
hypermoderne database op
het beeldscherm beleef ik
een eigentijdse historische
sensatie. Als we later in het
RHCe gaan filmen vertel ik
de studiezaalmedewerker
dat ik Rudolfs levensdata al heb zonder
dat ik ook maar één stap in het archief
heb gezet. Als dat geen bijzondere
archiefervaring is...
Patrick Timmermans is historicus bij de stichting
Brabantse Regionale Geschiedbeoefening en program
mamaker en presentator van cultuurhistorische televi
sieseries bij Omroep Brabant. Tevens is hij namens
zijn bureau Verleden Tijd eindredacteur van het
Archievenblad.
november 2006
archievenblad
