Het Archievenbladvan charter tot chip
36
50
IJ-
Li
colofon
noot van de redactie
4 I
toekomst?
[50
Vaste rubrieken
155
156
L59
I62
Citaat van de maand
"Wij kunnen in de benoeming van dames bij de archieven niet anders zien dan een
onbetwistbaar voordeel. Want wat ons nu eenmaal in den weg zit en altijd in de weg
zitten zal, is de reputatie van droogheid en stoffigheid, die ons werk omgeeft. Slechts
op ééne wijze kan die verdwijnen: wanneer dames, aartsvijandinnen van stof, met ons
komen samenwerken en door hare lieftalligheid het bezoek aan een archief maken tot
eene uitspanning en een genot".
-
Het Archievenblad is een uitgave van de
Koninklijke Vereniging van Archivarissen
in Nederland (KVAN).
Het Archievenblad verschijnt tienmaal
per jaar. Alle leden van de KVAN
ontvangen het Archievenblad.
Redactie
Chaja Beek, Hans Berende, Jac. Biemans,
Patricia Böschen, Roelof Braad (hoofd
redacteur en eindredactie),
Mathilda van Geem, Annette Mevis
(gastredacteur),Tamara Groot,
Peter Sijnke, Harry Strijkers,
Hanno deVries, Ivo Zandhuis.
Vaste medewerkers
Albert Boekhorst, Dick Bunskoeke,
Sophie Devolder, Else Laura Rademaker,
Peter Vlot.
Redactieadres
Archievenblad, Cruquiusweg 31
1019 AT Amsterdam.
Tel.: (020) 462 77 27
Fax: (020) 462 77 28
E-mail: bureau@kvan.nl
Abonnementen en
ledenadministratie
Wie geen lid is van de KVAN kan het
Archievenblad bestellen bij het
KVAN-bureau, Cruquiusweg 31
1019 AT Amsterdam.
Tel.: (020) 462 77 27
Fax: (020) 462 77 28
E-mail: bureau@kvan.nl.
Ook voor adreswijzigingen.
Jaarabonnement
Nederland 69,50
buitenland (binnen Europa) 81,50
buitenland (buiten Europa) 98,00
losse nummers 5,00
Product- en personeelsadvertenties
Sales Services geeft inlichtingen over
tarieven en plaatsing van alle advertenties.
Postbus 2317, 1620 EH Hoorn.
Tel.: (0229) 21 12 11. Fax: (0229) 27 04 04.
E-mail: sns@wxs.nl
Ontwerp en productie
Print Productions BV, Ursem
Beeldbewerking cover
Print Productions BV, Ursem
ISSN 1385-4186
Het volgende nummer
van het Archievenblad
verschijnt begin oktober 2006.
N H 0 U D S (1P G A V E
[20
|14 Zonder opleiding geen beroep
Onderwijs en Onderzoek: Adelheid Feryn
THEMA: Vrouwen en Archieven
|i6 "Het begrip archivaresse bestaat niet".
De eerste vrouwelijke archivarissen
in Nederland (1899-1918)
Thema:Yvonne Bos-Rops
"Brieven van vrouwen vormen de basis
van de romankunst in de moderne tijd".
Hella S. Haasse over historisch
romanschrijven en archiefonderzoek
Thema: Esther Captain
122 Welk erfgoed bewaren we voor de
Thema: Marije Wilmink en Babette Roelandschap
124 Zoektocht naar een leven.
Het archief van Louise Stratenus bij het
Letterkundig Museum
Thema: Nannie van Berkum
126 De vrouw zonder standbeeld.
Annette Versluys-Poelman
Thema: Patricia Böschen
[28 Gedroomd en werkelijk archief:
het onvoltooide leven van de joodse
psychologe dr. R.A. Biegel (1886-1943)
Thema: Jacques Dane
[33 Nelleke Noordervliet: "Geschiedenis heeft
mij vanaf de lagere school geboeid"
Thema: Peter Sijnke
[34 Vrouwen in Buitenlandse Archieven
Thema: Ineke Deserno
[36 Oral history in het archief:
het vastleggen van nieuwe werelden
Thema: Yvette Kopijn
[38 Lof der MBN'er: het belang van
Minder Bekende Nalatenschappen
Thema: Mieke Aerts
[40 Zeventig jaar I (I)AV.
Vrouwenarchieven in internationaal
perspectief
Thema: Francisca de Haan en Annette Mevis
[45 Suffragette en socialiste Sylvia Pankhurst
Thema: Margreet Schrevel
|46 Mejuffrouw Van Eeghen:
'Luxepaardje van de archieven'
Thema: Annemarie Kloosterman
[49 De onweerstaanbare drang van J. Aleida
Nijland. Met in een bijrol S. Muller Fzn
Thema: Annemarie Kloosterman
'Onze Lieve Heer heeft me een aantal gaven
gegeven Marga Klompé in geschreven
en gesproken bronnen
Thema: Gerard Mostert
[52 Werken en feesten. Het archief van
Johanna Westerdijk in het IIAV
Thema: Mineke Bosch
De Archiefervaring
Nieuws uit het veld
Column
Literatuur
KVAN Nieuws
Agenda
Samuel Muller Fz., voorzitter van de Vereniging van Archivarissen in Nederland, in zijn jaarrede van 1900.
"Brieven van vrouwen vormen de basis van de
romankunst in de moderne tijd". Hella S. Haasse
over historisch romanschrijven en archiefonderzoek
Door Esther Captain
Er zijn maar weinig auteurs in ons taalgebied als
Hella S. Haasse (Batavia 1918), die soms jarenlang
archiefonderzoek verrichten voordat ze tot het
schrijven van een historische roman overgaan.Wat is
voor Hella Haasse de waarde van archieven?
Oral history in het archief:
het vastleggen van nieuwe werelden
DoorYvette Kopijn
Met het project 'Kalender Gender en Etniciteit' wil
het IIAV -in samenwerking met drie organisaties van
migrantenvrouwen- zichtbaar maken welke culturele
rijkdom migrantenvrouwen door de jaren heen heb
ben voortgebracht. Migrantenvrouwen herkennen
zich te weinig in het cultureel erfgoed dat in de
archieven -ook in die van het IIAV- wordt verzameld.
Gedroomd en werkelijk archief:
het onvoltooide leven van de joodse psychologe
dr. R.A. Biegel (1886-1943)
Door Jacques Dane
Voor een biograaf bevat het gedroomde (persoonsar
chief van zijn held of heldin kindertekeningen, een poë
ziealbum, schoolrapporten, agenda's, correspondentie
met vrienden, familieleden en collega's, dagboeken,
adressenboekjes, telefoonbriefjes en noem maar op.
Wat er werkelijk te vinden is, is een nachtmerrie.
'Onze Lieve Heer heeft me een aantal
gaven gegeven Marga Klompé in geschreven
en gesproken bronnen
Door Gerard Mostert
De historicaAnneke Linders begon na haar promotie in
2003 serieus en voortvarend met het onderzoek dat in
een biografie van Klompé zijn neerslag had moeten krij
gen. Helaas kon zij door haar vroegtijdig overlijden in
december 2005 de biografie niet voltooien. Gerard
Mostert vertelt over de stand van zaken en hoe hij het
onderzoek voortzet.
Vrouwen en Archieven
Dankzij de gulle medewerking
van de vrouwen van IIAV ligt
voor u een extra dik thema
nummer. Het was een plezier
om met hen dat nummer
samen te stellen.
Vooral Annette Mevis en
Babette Roelandschap hebben
op voortreffelijke wijze de han
den uit de mouwen gestoken.
En dat werkte bijzonder
enthousiasmerend op de
redactie, die daardoor ook een
tandje bijzette.
Wat vrouwen met archieven
hebben en archieven over
vrouwen vertellen is het onder
werp van dit themanummer.
Gaan vrouwen veel anders om
met archieven dan mannen?
Is het werken voor vrouwen in
en met archieven anders of
veeleisender? En wat vertellen
archieven ons over vrouwen,
hun emancipatie en hun
geschiedenis?
Bij de voorbereiding van dit
themanummer trof mij een
berichtje in de Stentor van
17 augustus 2006, waarin iets
gezegd wordt over de inmid
dels 88-jarige schrijfster Hella
S. Haasse. Bij de aanbieding
van het eerste exemplaar van
de Nederlandse Kunst 1700-
1800 in het Rijksmuseum
Amsterdam zei ze: "Archieven
bezoeken kan ik niet meer,
maar ik doe nu mijn best een
aantal verhalen die er nog
lagen af te maken." Ze deed
veel onderzoek voor haar ver
halen in het Bentinck-archief
en zegt dat die rijke bron nog
steeds niet is uitgeput. In dit
nummer haar ervaringen met
archieven. Over ons thema
heeft zij een uitgesproken
mening. Die leest u verderop
in dit blad. Maar ook de
gemengde ervaringen van
vrouwelijke archivarissen met
en in het vak. We hopen
op veel leesplezier met alle
bijdragen.
Roelof Braad
archievenblad
september 2006
september 2006
archievenblad