O Bijeenkomsten
BINNEN- E
(BUITENLANDSE evenementen
Tentoonstellingen
Precies 250 jaar
geleden stelde Pieter
Teyler van der Hulst
(1702-1778) zijn testa
ment op. Hierin bepaal
de hij dat zijn vermo
gen van twee miljoen gulden besteed
moest worden aan de bevordering van
kunst en wetenschappen. Onder meer
werd Teylers Museum gebouwd, het oud
ste museum van Nederland. Hoe leefde
Pieter Teyler en hoe was hij eigenlijk zo
rijk geworden en waarom was hij een
man van grote idealen? De tentoonstel
ling geeft een beeld van deze Pieter Teyler
en zijn vrienden, wiens ideeën exempla
risch zijn voor de tijd van de Verlichting.
Bij hoge uitzondering kan tijdens de ten
toonstelling op vastgestelde tijden ook
het aan het museum grenzende
Fundatiehuis, het woonhuis van Pieter
Teyler met prachtige stijlkamers, bezocht
worden.
Sinds 2005 bewaart het Drents
Archief het archief van voetbalclub
Achilles '94. Mede op basis daarvan kon
deze tentoonstelling, in het kader van
Assen Sportjaar 2006, met historische
foto's, documenten, voorwerpen en zelfs
een film uit 1939, worden ingericht.
Toen de club in 1894 werd opgericht, was
voetbal nog geen populaire volkssport. In
de eerste jaren was Achilles zelfs een eli
teclub met een ballotagecommissie die
elk nieuw lid keurde. Het elitaire karakter
verdween geleidelijk aan het begin van
de twintigste eeuw. Feestavonden en
revues werden georganiseerd en in 1936
werd een supportersvereniging opgericht
die binnen een paar jaar uitgroeide tot
500 fans. Een bijzondere film uit 1939
laat wedstrijden zien tegen Sneek en
D.W.S in Amsterdam in stadion De Meer.
De tentoonstelling brengt ook de naoor
logse geschiedenis van de club in beeld.
Drents archief, Brink 4, Assen
Info: tel. (0592) 313 523 of
www.drentsarchief.ni
In de tentoonstelling staan de boek
banden van de kunstboekbindster
Elisabeth Menalda (1895-1997) centraal.
Zij was de belangrijkste Nederlandse
kunstboekbindster in de twintigste eeuw.
Daarnaast worden boekbanden getoond
van de hand van andere boekbindsters
uit de periode 1900 tot nu. Elisabeth
Menalda begon in 1924 haar praktijk als
kunstboekbindster. Tot ongeveer 1975
heeft zij haar beroep uitgeoefend en zeer
veel boeken voorzien van haar boek-
bandontwerpen. Vanaf 1928 verschenen
vele artikelen van en over haar in allerlei
vaktijdschriften. Tot op hoge leeftijd
heeft zij zich zeer betrokken gevoeld bij
het kunstboekbindersvak. De tentoon
stelling is mede mogelijk gemaakt door
bruiklenen uit particuliere collecties, de
Koninklijke Bibliotheek en Museum
Meermanno Westreenianum.
Rie Cramer was behalve kinderboe
kenillustrator ook graficus, reclameteke
naar, kostuum- en decorontwerper en
schrijfster van kinderboeken, romans en
toneelstukken. Ze bleef haar leven lang
succesvol en bekend. Hoewel haar werk
vaak in verband wordt gebracht met het
woord 'zoet', blijkt op deze overzicht
stentoonstelling, samengesteld uit de
collectie van mr. Miriam A.B.
Goldschmidt, hoe modern en baanbre
kend zij zeker in het begin van haar loop
baan was als vernieuwster van het
Nederlandse kinderboek aan het begin
van de twintigste eeuw. Originele aqua
rellen, etsen en pentekeningen, ontwer
pen voor toneeldecors en -kostuums,
reclametekeningen en circa 200 prenten
boeken, waaronder een groot aantal zeer
bijzondere en tot nu toe onbekende en
nog niet eerder geëxposeerde buitenland
se uitgaven, geven een beeld van haar
veelzijdige oeuvre.
De tentoonstelling belicht de oor
sprong en ontwikkeling van het buskruit;
dit zo ontvlambare mengsel. Al in de
tiende eeuw maakten Chinezen vuurpij
len en vlammenwerpers om belagers van
zich af te houden. Het lichtgevende
effect hiervan
resulteerde in het
siervuurwerk, dat
we nog steeds bij
festiviteiten in de
lucht schieten. In de loop van duizend
jaar ontstonden wereldwijde toepassin
gen op militair en industrieel gebied.
Ook in de huidige technologische ont
wikkeling wordt nog steeds gebruik
gemaakt van op buskruit gebaseerde
technieken. Wie zou enig verband ver
moeden tussen een zeventiende-eeuwse
veldslag, de negentiende-eeuwse stoom
trein, een gillende keukenmeid en de air
bag in onze auto? De expositie laat deze
ontwikkelingen zien, horen en ruiken
aan de hand van originele objecten uit
internationale collecties, filmbeelden,
historische afbeeldingen en teksten. Een
spectaculair licht- en geluidsspel brengt
het vuurwerk letterlijk over het voetlicht.
Legermuseum, Korte Geer 1, Delft
Info: tel. (015) 213 05 00 of
www.legermuseum.nl
agenda
Cursussen
De behoefte aan standaardisatie is
behoorlijk toegenomen. Dit komt onder
meer door de grotere vraag naar kwaliteit
en veiligheid in allerlei vormen, maar
ook door de opkomst van universele
communicatienetwerken. GO opleidin
gen speelt hierop in met een aantal
normgerelateerde cursussen die elk
ingaan op de dagelijkse praktische toe
passing van één of meer specifieke nor
men. De nieuwe cursussen komen uit het
aanbod van NEN-Cursussen en zijn de
volgende:
Archiefmanagement volgens NEN-ISO
15489
Code voor informatiebeveiliging
Interne auditing volgens ISO 19011
ISO 9001: opzetten en invoeren van
een kwaliteitsmanagementsysteem
Tijdens de cursussen leren de deelnemers
in korte tijd de inhoud van een norm
kennen, maken zij makkelijker de ver
taalslag naar de praktijk en blijven ze op
de hoogte van ontwikkelingen binnen
hun vakgebied.
SOD-Opleidingen is van mening dat
juist de zomerperiode zeer geschikt is om
oude kennis te verfrissen, nieuwe kennis
op te doen of de vaardigheden te vergro
ten. Daarom start deze zomer in het
opleidingscentrum in Woerden de SOD
Zomerschool. Deze zomerschool bestaat
uit een aantal eendaagse trainingen, op
verschillende niveaus, met actuele, rele
vante en verfrissende onderwerpen die
allemaal te maken hebben met de verder
gaande digitalisering van de informatie
voorziening. SOD-Opleidingen beoogt
met deze zomercursussen het gat tussen
de informatievoorziening en de ICT ver
der te dichten. Uiteindelijk moeten de
verbeterde competenties op het gebied
van de, aan informatievoorziening gere
lateerde, ICT realisatie van de 'andere
overheid' dichterbij brengen. De trainin
gen zijn onafhankelijk van elkaar te vol
gen en staan elk in juli én augustus op de
kalender.
Informatie en aanmelding: tel. (0348)
485 151 of www.sod-opleidingen.nl
Dit eendaagse praktijkseminar, geor
ganiseerd door Elsevier Congressen, is
bedoeld voor eenieder die verantwoorde
lijk is voor het inrichten van het archief
en richtlijnen/handvatten zoekt om het
bestaande archief te reorganiseren of een
digitaal archief op te zetten.
Deelnamekosten: 449,00 (excl. BTW)
per persoon
Bent u beleidsmaker, projecten
coördinator of communicatiemedewer
ker in een cultureel erfgoedinstelling en
zoekt u naar mogelijkheden om uw col
lectie te digitaliseren of uw digitale
dienstverlening uit te breiden? Deze
workshop biedt de gelegenheid ideeën
voor ICT-projecten voor te leggen aan
vertegenwoordigers van diverse subsi
diefondsen, zoals de Mondriaan
Stichting, Prins Bernhard Cultuurfonds
en Digitale Pioniers. Tevens zullen enke
le erfgoedinstellingen, waaronder
Teylers Museum, het Gemeentearchief
Amsterdam en de Koninklijke Bibliot
heek, presentaties geven over hun erva
ringen met fondsenwerving en het
belang van projectmatig werken.
De workshop is een gezamenlijk initia
tief van Digitaal Erfgoed Nederland,
DIVA, FOBID, de Nederlandse Museum
vereniging en de Taskforce Digitale
Toegankelijkheid Archieven.
Deelnamekosten: 25,00
Locatie: Louis Hartloopercomplex, Utrecht
Informatie en aanmelding:
www.den.nl/subsidieworkshop
Studiemiddag, georganiseerd door
het PPA (Platform Particuliere Archieven),
over de talrijke problemen waar verwer
vers van particuliere archieven tegen aan
lopen. Zo hebben zij te maken met tekor
ten aan tijd en menskracht, de vaak kari
ge materiële verzorging van particuliere
archieven of de onwetendheid over de
wijze waarop met digitale bestanden in
particuliere archieven moet worden
omgegaan. Op deze studiemiddag zullen
drie sprekers vertellen over de acquisitie
praktijk van particuliere archieven.
Aanvang 13.30 uur
Studiedag, gewijd aan migrantenerf
goed in erfgoedinstellingen, georganiseerd
door DAAR en Stichting Erfgoed Nederland
i.o. De collecties van de erfgoedinstellingen
zijn nog geen afspiegeling van de
Nederlandse samenleving, waarin het aan
deel van niet-westerse allochtonen gestaag
groeit. Hoe zorg je ervoor dat de geschiede
nis van de nieuwkomers niet verloren gaat?
Op deze studiedag komen vragen aan de
orde als wat migrantenerfgoed eigenlijk is,
hoe je collecties van migranten acquireert,
hoe andere archieven contacten onderhou
den met zelforganisaties en hoe je migrant
enerfgoed verankert in de organisatie.
Tijdens het ochtendprogramma spreken
Charles Jeurgens en Alice van Diepen over
het belang van het verwerven van migrant
enerfgoed en de huidige aandacht voor
migrantenerfgoed. In het middaggedeelte
staan vier workshops op het programma.
Deelnamekosten: 35,00 (incl. lunch en
borrel)
Informatie: www.divakoepel.nl
41
t/m 24 september
De miljoenen van Pieter
Teyler
Teylers Museum, Spaarne 16, Haarlem
Info: tel. (023) 531 90 10 of
www.teylersrnuseum.nl
I t/m 29 september
Achilles 1894, Drenthe's oudste voetbalclub
t/m 27 oktober
Boekbanden van en om Elisabeth Menalda
Tresoar, Boterhoek 1, Leeuwarden
Info: tel. (058) 789 07 89 of
www.tresoar.ni
t/m 28 oktober
100 jaar Rie Cramer: feest van herkenning!
Veluws Museum Nairac, Langstraat 13,
Barneveld
Info: tel. (0342) 415 666 of www.nairac.ni
t/m 23 december
Boem!!! 1000 jaar buskruit
Normgerelateerde cursussen van GO opleidingen
Informatie en aanmelding: tel. (070) 351
2380 of www.stgo.nl/NEN
juli en augustus
S0D Zomercursussen
14 september
Digitaal archiveren en Documenten Structuurplan
Locatie: SpectraFacility, Utrecht
Informatie en aanmelding:
www.elseviercongressen.nl
26 september
Workshop 'Subsidies voor Digitaal Erfgoed'
29 september
Een acquisitiebeleidsplan? En nu de praktijk!
Locatie: Gemeentearchief Rotterdam, Hofdijk
651, Rotterdam
Informatie: Mariëtte van der Ent: tel. (010)
243 46 29
Aanmelding: aanmelden@gar.rotterdam.nl
met vermelding van naam, instelling en
'Studiemiddag PPA'.
5 oktober
Migrantenerfgoed in archieven: DAAR-om
Aanmelding: DIVA, Cruquiusweg 31, 1019 AT
Amsterdam, tel. (020) 462 7722, fax (020)
462 77 20, e-mail: info@divakoepel.nl
juli 2006
archievenblad
