f!
archieven en collecties
archieven en collecties
Van 10.00 tot 16.00 uur was er een
Genealogische Markt. De regionale afde
lingen van de NGV presenteerden zich in
clusters van een of meer provincies
samen met erfgoedinstellingen uit hun
regio (archieven, bibliotheken en
musea). Tevens was de NGV vertegen
woordigd door standhouders namens het
Verenigingscentrum, de diensten en
functionele afdelingen. Ook het Centraal
Bureau voor Genealogie, diverse regiona
le historische centra, archieven, GenLias,
de Koninklijke Bibliotheek, het Meertens
Instituut, het Koninklijk Nederlands
Genootschap voor Geslacht- en
Wapenkunde en andere genealogische
verenigingen uit Nederland, België en
Duitsland waren aanwezig. Tot slot was
er ook informatie over genealogische
computerprogramma's.
Wie waren mijn voorouders? Een
vraag die iedereen zich wel eens stelt. Uit
welke streek kwamen ze, welk beroep
oefenden ze uit, wie waren hun verwan
ten, vrienden en relaties, kwamen
bepaalde familie-eigenschappen ook
vroeger in de familie voor? Onderzoek
naar de beantwoording van de hierboven
gestelde vragen (en nog vele andere) is
het zogenaamde familieonderzoek ofwel
genealogie. Genealogie is een hobby die
steeds meer in de belangstelling komt te
staan en vele tienduizenden landgenoten
bezig houdt. Via archiefonderzoek probe
ren ze meer over hun voorouders te
weten te komen. Dit vrijwel altijd met
succes. Toch komt er bij elke genealoog
wel een punt dat contact met geestver
wanten nuttig kan zijn voor het oplossen
van vragen of problemen die bij het
genealogisch onderzoek zijn ontstaan.
De NGV kan dan uitkomst bieden. De
vereniging telt momenteel circa tiendui
zend leden: van beginners in de genealo
gie tot ver gevorderden. Het is de enige
vereniging in Nederland, die op zo'n
grote schaal de belangen van genealogen
behartigt. De NGV ontvangt geen subsi
die, is geen commerciële instelling, maar
bestaat geheel uit vrijwilligers. Daarom
doet de NGV ook geen genealogisch
onderzoek voor derden. De NGV biedt
wel ondersteuning aan haar leden door
de onderlinge contacten van genealogen
te versterken en praktische hulp en infor
matie te verstrekken waar dit nodig is. Zij
doet dit door de uitgave van het blad
Gens Nostra, via het Verenigingscentrum
aan de Papelaan in Weesp en via zo'n
dertig afdelingen in de regio, die elk een
eigen periodiek hebben en bijeenkom
sten en activiteiten organiseren.
De NGV heeft drie functionele afde
lingen die landelijk opereren. Ten eerste
de afdeling Computergenealogie, die
zich bezighoudt met toepassing van de
computer bij de verwerking van genealo
gische gegevens. Er zijn programma's
ontwikkeld die op vrijwel elke computer
gebruikt kunnen worden. Deze program
ma's worden via de dienst bestellingen
verspreid. De leden van deze afdeling
ontvangen tweemaandelijks het blad
Gens Data. Ten tweede is er de afdeling
Heraldiek, die leden van de NGV advi
seert en begeleidt die op zoek zijn naar
een familiewapen. De leden van deze
afdeling ontvangen het Heraldisch
Tijdschrift. Ten derde is er de afdeling
Familieorganisaties, die tot doel heeft de
belangen van de bestaande familieorga
nisaties te behartigen, de oprichting van
nieuwe organisaties te stimuleren en het
goed functioneren van deze organisaties
te bevorderen.
In het Verenigingscentrum in Weesp
zijn verschillende landelijke diensten
gevestigd. De Dienst Informatie en
Promotie (DIP) zorgt op zowel regionaal
als landelijk niveau voor informatie over
de vereniging, onder meer door de uitga
ve van een folder met tips voor begin
ners. De Biografische Documen
tatiedienst beheert een uitgebreide col
lectie biografische gegevens, foto's, bid
prentjes (circa 400.000 stuks) en familie
drukwerk. Deze dienst beheert tevens het
unieke centraal naamregister met onge
veer anderhalf miljoen verwijzingen naar
familienamen. Een groot deel hiervan is
digitaal ontsloten. In de bibliotheek kan
men boeken en allerlei genealogische,
biografische en geografische werken uit
binnen- en buitenland raadplegen. De
Knipseldienst beschikt over miljoenen
familieadvertenties, informatie over geë
migreerde landgenoten, faillissementen,
jubilea en onderscheidingen, verzameld
uit landelijke en regionale dagbladen. Ze
zijn gesorteerd op familienaam en vor
men een prachtige bron. In deze verza
meling ligt het zwaartepunt op de perio
de vanaf het midden van de twintigste
eeuw. Toch is er ook veel materiaal uit de
eerste helft van de vorige eeuw en zelfs
uit de negentiende eeuw. De oudste knip
sels dateren van 1795. Het materiaal uit
de twintigste eeuw is een belangrijke
bron voor het genealogisch onderzoek
omdat de Burgerlijke Stand voor die
periode beperkt openbaar is.
Genealogische onderzoekers vinden zelfs
na jaren speuren nog onbekende gege
vens in de collectie. Het heraldisch
archief is een combinatie van een biblio
theek en enige heraldische kaartsyste
men. Deze laatste bevatten op achter
naam gerangschikte wapenbeschrijvin
gen, afbeeldingen en/of verwijzingen
naar niet in druk verschenen wapenboe
ken en heraldische publicaties.
Daarnaast verschaft het
Verenigingscentrum ook informatie over
huismerken, ex-librissen, oorkonden,
vlaggen en medailles. De Dienst
Microfiches beheert verzamelingen op
microfiches die onder andere wereldwij
de indexen op naam, plaats en onder
werp bevatten. Ook is er een recente uit
gave aanwezig van de genealogische
bestanden van de Kerk van Jezus
Christus en de Heiligen der Laatste
Dagen (Mormonen). Onlangs is het
Verenigingscentrum door de Mormonen
gecertificeerd als (tweede) centrum voor
familiegeschiedenis in Nederland. De
Afdeling Informatie verschaft in het
Verenigingscentrum op verzoek informa
tie over de daar aanwezige collecties en
de manier waarop men deze bij een
onderzoek doelmatig kan gebruiken.
Daarnaast verzamelt deze afdeling veel
algemene informatie over genealogische
en topografische bronnen, literatuur en
te raadplegen specialisten in binnen- en
buitenland. Deze informatie is vastgelegd
in documentatiemappen. Als iemand
met zijn onderzoek is vastgelopen of een
specifiek onderwerp wil aanpakken, pro
beert deze afdeling op een nieuwe zoek
richting te wijzen.
Gens Nostra is de titel van het door
de NGV uitgegeven tijdschrift. Het is een
maandblad en wordt gratis aan alle leden
toegezonden. In de praktijk verschijnt
Gens Nostra tien keer per jaar, in
april/mei en in juli en augustus komt een
dubbelnummer uit. Het blad bevat gene
alogische artikelen en bijdragen in de
ruimste zin van het woord. Dat kunnen
dus complete genealogieën zijn, maar
ook kwartierstaten, stamreeksen, gene
alogische geschiedenissen of vertellin
gen, heraldische artikelen of bronbewer
kingen voor zover van genealogisch
belang, evenals kleinere bijdragen zoals
curieuze of toevalsvondsten; kortom alles
wat de genealoog zou kunnen interesse
ren. Iedere jaargang van Gens Nostra is
voorzien van een inhoudsopgave en een
alfabetische index op familienamen. De
hoofdmoot van Gens Nostra bestaat uit
bijdragen van NGV-leden. Het blad
wordt voor en door de leden samenge
steld. De hoofdredacteur wordt bijge
staan door een redactiecommissie, die
regelmatig bijeenkomt om het toegezon
den materiaal te beoordelen en te toetsen
aan de richtlijnen voor publicatie.
Gestreefd wordt naar artikelen die in de
eerste plaats beantwoorden aan de inte
resse van het merendeel van de NGV-
lezers. Gens Nostra is dus geen weten
schappelijk tijdschrift voor genealogie,
maar veeleer een blad voor de
Nederlandse amateur-genealoog. Niet
temin voldoen de bijdragen aan kwali
teitsnormen die de genealogische weten
schap eigen zijn, namelijk dat de artike
len zo volledig mogelijk zijn, ter zake
doende moeten zijn en voorzien zijn van
bronvermelding. De redactie tracht
inhoud te geven aan speciale thema's die
de belangstelling van de genealoog
genieten, zoals bijvoorbeeld militairen,
migratie, middeleeuwen, voormalige
Nederlandse koloniën enz.
Hoogtepunt van de Jubileumdag
van de NGV was de bekendmaking
van de prijswinnaars van een verha-
lenwedstrijd voor de jeugd. De wed
strijd was georganiseerd om jongeren
te interesseren voor het stamboomon
derzoek, dat vooral voor ouderen een
populaire tijdsbesteding is.
Deelnemers onder de achttien jaar
konden een verhaal over de eigen
familie schrijven. Uit het gehele land
stroomden de inzendingen binnen.
Uiteindelijk werd een aantal inzenders
geselecteerd om de feestelijke jubi
leumdag bij te wonen.
Klaas Drupsteen, presentator van
onder meer 'Goedemorgen
Nederland', maakte de winnaars
bekend. Bij de verhalenwedstrijd wer
den twee prijzen van 250 euro uitge
reikt aan de winnaars van de (gedeel
de) eerste prijs. Voor de derde plaats
was nog een bedrag van 100 euro
beschikbaar.
Een speciale prijs werd uitgereikt aan
het Groen College uit Goes. Docente
Jolijn Hendriks bedacht haar eigen
variant op de wedstrijd en liet haar
VMBO-leerlingen geen verhaal schrij
ven, maar een familiewapen tekenen.
Meer dan honderd tekeningen werden
ingeleverd. Zes leerlingen werden tot
winnaar uitgeroepen. Zij kregen ieder
50 euro.
De NGV is blij met het succes van de
wedstrijd. Projectleidster Hendrien
van Beek: "We willen hiermee door
gaan. Het blijkt dat dit een goede
manier is om jongeren te interesseren
voor onze hobby. Als van deze prijs
winnaars eentje later met genealogie
doorgaat, hebben we ons doel al
bereikt. We hopen dat andere scholen
dit project overnemen."
23
Door Harry Strijkers*
In 1946 is de Nederlandse Genealogische
Vereniging (NGV) opgericht. De NGV bestaat
dus zestig jaar en viert feest. De verjaardag
van de NGV is op zaterdag 13 mei jl. groots
gevierd met een Jubileumdag in de
Beatrixhal van de Jaarbeurs in Utrecht.
Ongeveer 1300 mensen bezochten de
Jubileumdag.
10.000 leden
Functionele afdelingen
Verenigingscentrum
Het Gelders Archief was een van de standhouders op de drukbezochte genealogische markt van de jubilerende NGV. De
stand van het Gelders Archief bleek populair. De hand-outs, zoals folders, brochures en premiums gingen als zoete brood
jes over de toonbank. Bij de stand van het Gelders Archief was onder andere een digitale presentatie over het werk en de
kaartcollectie van de organisatie te zien. Foto: P.Wouters, Gelders Archief.
Tijdschrift
Harry Strijkers is redacteur van het Archievenblad.
NGV boeit ook de jeugd
22
archievenblad
juni 2006
juni 2006
archievenblad
